''«Η ΩΡΑ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ» ΓΡΑΦΕΙ ΣΤΟ ΕΙΚΟΝΟΣΚΟΠΙΟ Ο ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΣ''
''Ο δικηγόρος Γιώργος Γεωργόπουλος καταθέτει την νομική του άποψη-και όχι μόνο- στο eikonoskopio news σε μια στήλη χρήσιμη δίνοντας πρακτικές συμβουλές...''
ΘΕΜΑ:ΤΟ ΧΑΡΑΤΣΙ ΚΑΙ Η ΝΟΜΙΚΗ ΤΟΥ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Το «χαράτσι» έχει την επίσημη ονομασία «Έκτακτο Ειδικό Τέλος Ηλεκτροδοτούμενων Δομημένων Επιφανειών» (Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε.). Πρόκειται για έναν φόρο που αφορά τους ιδιοκτήτες ακινήτων. Η ιδιαιτερότητά του είναι ότι επιδιώκεται η είσπραξή του μέσω του χρήστη ρεύματος, που συχνά είναι ο ενοικιαστής, ο οποίος εάν το καταβάλλει έχει το δικαίωμα κατόπιν συνεννόησης με τον ιδιοκτήτη του ακινήτου να συμψηφίσει το ποσό που κατέβαλλε με μελλοντικά ενοίκια. Το χαράτσι αποτελεί ένα φόρο ιδιαίτερα......... επαχθή γιατί η είσπραξή του συνδέεται άμεσα με έναν τρόπο ιδιαιτέρως καταπιεστικό, εκβιαστικό και απάνθρωπο κατά τη γνώμη μου. Όσα δε αναφέρονται στην εισηγητική έκθεση του νόμου 4021/2011 περί «ύψιστης εθνικής ανάγκης» και «εθνικού χρέους» μόνο γέλια μπορούν να προκαλέσουν, αν όχι θυμό.
Σύμφωνα με το νόμο η ΔΕΗ και οι ιδιωτικοί πάροχοι ενέργειας υποχρεούνται να εισπράξουν άμεσα το ειδικό τέλος ακίνητης περιουσίας από τον καταναλωτή αλλιώς οφείλουν να γνωστοποιήσουν στο κράτος την εντολή διακοπής ηλεκτροδότησης. Εάν σήμερα πάει κάποιος στα ταμεία της ΔΕΗ με το λογαριασμό του και ζητήσει μερική εξόφληση του λογαριασμού του η απάντηση της ΔΕΗ θα είναι ότι αδυνατεί να εκδόσει απόδειξη μερικής εξόφλησης, κάτι το οποίο έτσι και αλλιώς δεν προβλεπόταν.
Το χαράτσι δεν είναι βεβαιωμένος φόρος αλλά έχει τη μορφή προκαταβολικής είσπραξης φόρου. Τα 5.000€ είναι το όριο για την ποινικοποίηση των οφειλών μας προς το δημόσιο και αφορά μόνο τις οφειλές που μπορούν να βεβαιωθούν και επομένως όχι την αξία του ρεύματος. Η ποινική αυτή διάταξη ενεργοποιείται όταν τέτοιες οφειλές μας έχουν βεβαιωθεί στην αρμόδια ΔΟΥ και παραμένουν απλήρωτες περισσότερο από 4 μήνες. Άρα για να ασκηθεί ποινική δίωξη θα πρέπει να συνυπολογιστεί το χαράτσι προς τη ΔΕΗ με άλλες ληξιπρόθεσμες οφειλές στην εφορία και μόνο εφόσον αυτές υπερβαίνουν τις 5.000€ για χρονικό διάστημα άνω των 4 μηνών.
Όπως έχει τονιστεί αρκετές φορές η προσπάθεια της κυβέρνησης να εμπλέξει τη ΔΕΗ υπό τη σκιά της απειλής κοψίματος του ηλεκτρικού ρεύματος για όποιον πολίτη αρνηθεί ή αδυνατεί να καταβάλλει το χαράτσι, πέρα από εκβιαστική είναι και αντισυνταγματική. Είναι παράνομη γιατί στο συμφωνητικό που υπογράφουμε με τη ΔΕΗ όταν κάνουμε μια νέα σύνδεση ηλεκτρικού ρεύματος ο μόνος λόγος για τον οποίο ο ως άνω αναφερόμενος πάροχος ηλεκτρικού ρεύματος δικαιούται να διακόψει την παροχή του προς τον καταναλωτή είναι η μη εξόφληση της αξίας του ηλεκτρικού ρεύματος και των σχετικών με αυτή προσαυξήσεων. Είναι επίσης και αντισυνταγματική γιατί παραβαίνει και παραβιάζει τις Συνταγματικές ρυθμίσεις των άρθρων 1 παρ. 3 και 26 παρ. 2, κατά παράβαση της αρχής της νομιμότητας του φόρου (άρθρο 78 παρ. 1 και 4), κατά παράβαση της αρχής της φοροδοτικής ικανότητας (άρθρο 4 παρ. 5 και 25 παρ. 1) και για προσβολή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας (άρθρο 2 παρ. 1 του Συντάγματος).
Ο τρόπος νομικής αντιμετώπισης του χαρατσιού έχει να κάνει κυρίως με σωστές, μαζικές και οργανωμένες κινήσεις πολιτών, υπό την καθοδήγηση Δημάρχων αλλά και δικηγόρων. Ήδη έχουν εκδοθεί αποφάσεις Ειρηνοδικείων κατά του χαρατσιού (όπως η πρώτη προσωρινή διαταγή του Ειρηνοδικείου Αθηνών επί ομαδικής προσφυγής 26 δημοτών του Νέου Ηρακλείου, με την οποία σε πρώτη φάση διετάχθη η ΔΕΗ να μην διακόψει την ηλεκτροδότηση των ακινήτων των παραπάνω δημοτών, πιθανολογώντας αντισυνταγματικότητα και παρανομία του μέτρου ενώ η κύρια αίτηση ασφαλιστικών μέτρων θα δικαστεί στις 9-2-2012). Πρακτικά ξεκινάμε τη διαδικασία κατά του χαρατσιού απευθυνόμενοι στο Δήμο μας, εφόσον αυτός έχει ενταχθεί στο κίνημα «Δεν Πληρώνω το χαράτσι της ΔΕΗ» ή σε δικηγόρο. Ετοιμάζεται ένα μαζικό εξώδικο το οποίο και αποστέλλεται στη ΔΕΗ. Στη συνέχεια δικαιούμαστε να ζητήσουμε μαζικά με Αίτηση Ασφαλιστικών Μέτρων την έκδοση δικαστικής απόφασης που να απαγορεύει στη ΔΕΗ να μας κόψει το ρεύμα. Είναι η πιο σύντομη και οικονομική διαδικασία. Μέχρι την εκδίκαση της αίτησής μας αυτής μπορούμε να ζητήσουμε από το Δικαστήριο Προσωρινή Διαταγή (δηλαδή προσωρινή απόφαση) που θα απαγορεύει στη ΔΕΗ να κόψει το ρεύμα στους αιτούντες μέχρι την εκδίκαση της αίτησής μας και την έκδοση απόφασης. Σημαντικό ρόλο σ’ αυτή την περίπτωση παίζει η μαζικότητα των αιτούντων, κάτι που επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό και τις δικαστικές αποφάσεις. Θα βοηθούσε ιδιαίτερα αν ανάμεσα στους αιτούντες υπάρχουν άτομα με διαπιστωμένη αδυναμία πληρωμής, όπως άποροι, άνεργοι, υπέργηροι χωρίς σύνταξη, μικροσυνταξιούχοι κ.α. Τα δικαιολογητικά που απαιτούνται είναι : 1)Φωτοαντίγραφο του λογαριασμού της ΔΕΗ, 2)Αντίγραφο της απόδειξης πληρωμής. Να αποδεικνύεται δηλαδή ότι έχουμε πληρώσει το λογαριασμό της ΔΕΗ αλλά δεν έχουμε πληρώσει το χαράτσι, 3)Φωτοαντίγραφο της αστυνομικής ταυτότητας, 4)Εξουσιοδότηση προς το Δήμαρχο, αν τις ενέργειες τις κινεί ο Δήμος ή προς τον Δικηγόρο που έχει αναλάβει τη συγκεκριμένη υπόθεση για λογαριασμό ομάδας πολιτών ή του Δήμου.
Κανείς ωστόσο δεν εγγυάται ότι παρά την αντισυνταγματικότητα του μέτρου ή την αδυναμία πολιτών να καταβάλλουν το χαράτσι, η ΔΕΗ δεν θα κόψει τελικά το ρεύμα σε όσους δεν πληρώσουν ή ότι ο δικαστικός αγώνας θα έχει βέβαιη επιτυχία. Γίνεται εύκολα κατανοητό επομένως ότι η μαζικότητα των πολιτών που συμμετέχουν σε αυτή την κίνηση είναι ιδιαίτερα σημαντική και ουσιαστική αναφορικά με την επιτυχία της.
Γιώργος Ι. Γεωργόπουλος
Δικηγόρος
Δικηγόρος