''ΕΡΜΙΟΝΙΔΑ και ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΚΑΠΑΝΗ''
Γράφει ο Βασίλης Γκάτσος
Η αρχαιολογική σκαπάνη έπαψε να σκάβει στην Ερμιονίδα με το πέρας της έρευνας και των ανασκαφών στους Αλιείς και στο Φράχθι. Σε χώρους όπου δεν αναμένεται κάτι το πολύ σημαντικό, έρευνα και ανασκαφή δεν γίνεται σε όλη την έκταση, αλλά μόνον δειγματοληπτικά. Δηλαδή όση χρειάζεται για να αποτυπωθεί ένας οικισμός, και να αντληθούν εκείνες οι πληροφορίες που θα δίνουν μια πολύ καλή εικόνα του. Αν η ανασκαφή γινόταν σε όλη την έκταση δεν θα πρόσθετε κάτι το σημαντικό (χωρίς αυτό να αποκλείεται) αλλά θα είχε πολύ μεγαλύτερο κόστος.Έτσι μην περιμένουμε κάτι για τους Αλιείς και το Φράχθι. Ό,τι ήταν να γίνει έγινε και.....
Foto: Πλατεία Μπιστιού
...... δεν πρόκειται να επανέλθει εκ νέου καμιά Αρχαιολογική Σχολή. Γέμισαν με ντοκτορά και γνώσεις τα πανεπιστήμια των ΗΠΑ και σε μας μείνανε καταχωνιασμένα σε υπόγεια τα ευρήματα και το σπήλαιο Φράχθι και η πόλη των Αλιέων αφημένα στη τύχη τους. Τους σημερινούς διάσημους, λόγω Φράχθι και Αλιέων, καθηγητές τους θυμάμαι φοιτητές στις ανασκαφές που τους επισκεπτόμεθα με τον αείμνηστο φίλο Παντελή Μήτσου για να πάρουμε πληροφορίες και να τις δημοσιεύσουμε στην «ΕΡΜΙΟΝΙΔΑ».
Γνώμη μου: Πρέπει οπωσδήποτε να υπάρξει συνέχεια και κεφάλαια μπορεί να προκύψουν αρχικά από χορηγίες. Το βλέπω και σαν μακροπρόθεσμη επένδυση στον πολιτισμό μας, αλλά και σαν άμεση απασχόληση εργαζομένων για αρκετά χρόνια.
Η συλλογιστική μου:
Η Ερμιονίδα με τα δαντελωτές ακτές της, τους υπήνεμους όρμους της, το πολύ καλό κλίμα, παρουσιάζει ένα πρότυπο κατοίκησης κυριολεκτικά πάνω στο κύμα και μια εκπληκτική συνέχεια παρουσίας ανθρώπου. Το όραμα ξεκινάει από εδώ.
Έχουμε ήδη ανασκάψει επαρκώς το Φράχθι και την πόλη των Αλιέων. Ομοίως ένα μικρό μέρος του αρχαίου νεκροταφείου Ερμιόνης. Υπάρχουν στο μουσείο του Άργους και πολλά ψηφιδωτά από τις Βασιλικές και τις ρωμαϊκές κατοικίες του οικισμού της Ερμιόνης.
1). Πρέπει ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ μέσω του Ινστιτούτου Εναλίων Αρχαιοτήτων και μιας ξένης Αρχαιολογικής Σχολής να οργανωθεί η ανασκαφή της αρχαίας Ερμιόνης των Μυκηναϊκών και Γεωμετρικών χρόνων στο λόφο της Μαγγούλας και στη νότια αυτού υποθαλάσσια έκταση. Συγχρόνως πρέπει να αποτυπωθούν και τα υποθαλάσσια αρχαιολογικά σύνολα τουλάχιστον στην Ντάρδιζα και στο Σαλάντι.
2). Πρέπει ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ μέσω μιας ξένης Αρχαιολογικής Σχολής να οργανωθεί η ανασκαφή του σημαντικότατου αρχαιολογικού χώρου στους πρόποδες του βουνού Φράχθι. Δεν έχει σχέση με το σπήλαιο. Βρίσκεται λίγο πιο πέρα από το νταμάρι. Είναι σημαντικά αρχαιοελληνικά, ρωμαϊκά και μάλλον και Βυζαντινά κατάλοιπα μιας σημαντικής άγνωστης πόλης η οποία ίσως συνδέεται και με την νεώτερη κατοίκηση Κρανιδίου και Φούρνων.
3). Πρέπει ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ να αρχίσουν εργασίες για την ολική ανασκαφή του αρχαίου νεκροταφείου Ερμιόνης. Λόγω του ρέματος του Καταφυκιού φαίνεται ότι μπαζώθηκε γρήγορα και είναι ασύλητο.
4). Πρέπει ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ να αρχίσουν εργασίες για τον εντοπισμό των κιόνων του ναού της πλατείας του Μπιστιού στην Ερμιόνη. Βρίσκονται όλοι θαμένοι ή εντειχισμένοι στη περιοχή του Άη Νικόλα. Σήμερα έχουμε μόνο το δάπεδο. Με τους κίονες, έστω και ριγμένους δίπλα του, θα έχουμε πλέον την εικόνα του αρχαίου ναού και αυτό είναι πολύ σημαντικό.
5). Πρέπει ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ να αρχίσουν εργασίες καθαρισμού του κάστρου της Θερμησίας (και να σταματήσουν οι ηλίθιοι και ενεργοβόροι ηλεκτροφωτισμοί του που την μόνη εντύπωση που προκαλούν άμεσα στον διερχόμενο είναι να πάρει την πυροσβεστική και να φωνάξει: «τρέχτε! Φωτιά στο Θερμήσι!»). Το κάστρο (αυτό που έχει απομείνει στον βράχο γιατί το κυρίως είναι ισοπεδωμένο) σε λίγες δεκαετίες θα πέσει. Μόλις στέκει και μόλις το προλαβαίνουμε.
Να αποτυπωθεί το σχέδιο του και να αρχίσει η αναστήλωσή του και όχι απλά η συντήρηση τμημάτων του. Χρειάζεται ένα τέτοιο κάστρο η Ερμιονίδα.
Τα παραπάνω δεν γίνονται σε μια μέρα. Δρομολογούνται επί των ημερών μας και ολοκληρώνονται από την γενιά που έρχεται. Ορίζοντας 20 ετία. Τόσο πολύ; Ναι, τόσο πολύ αφού μας έτυχε να έχουμε ένδοξους προγόνους. Είναι άλλωστε και ζήτημα παιδείας να μεγαλώνουν τα παιδιά της Ερμιονίδας και γύρω τους να υπάρχει αυτή η ανασκαφική και ερευνητική συνέχεια.
Τα ευρήματα μπορούν πράγματι να υποστηρίξουν ένα θαυμάσιο και με μεγάλο ενδιαφέρον Μουσείο ΕΡΜΙΟΝΙΔΑΣ σε συνδυασμό με ένα επισκέψιμο σπήλαιο Φράχθι.
Ιδού πεδίον δόξης λαμπρόν, όχι μόνον για τον Καλλικράτειο Δήμο μας αλλά και τους έχοντες και κατέχοντες στον θαυμάσιο αυτόν τόπο. Και όχι μόνον αυτοί. Ένα μικρό τέλος στα εξοχικά και τις βίλες, στα τουριστικά επαγγέλματα, στις μαρίνες και τα αιολικά πάρκα θα βοηθούσε.
Εν μέσω κρίσεως και πτωχεύσεως; ΝΑΙ! Οι ξένες αρχαιολογικές σχολές κάνουν κρα για να τους παραχωρηθεί σημαντικός αρχαιολογικός τόπος προς ανασκαφή.
Έρρωσθε,
Βασίλειος Γκάτσος
