''Το Λεμπέσιο σύστημα οικιακών απορριμμάτων, ή αν ενοχλεί, το σύστημα τους τέως Δήμου Ερμιόνης.''
Γράφει ο Βασίλης Γκάτσος
Μία ανακοίνωση έγραφε ότι: «από όλους τους κεντρικούς δρόμους της Ερμιόνης περνάει καθημερινά απορριμματοφόρο. Μη βγάζετε τα σκουπίδια το βράδυ. Βγάλτε τα το πρωί σε καλά κλεισμένες σακούλες, και θα τα πάρει το απορριμματοφόρο. Εκτός Κυριακής».
Κάδοι υπάρχουν μόνον σε λιγοστά επιλεγμένα σημεία του οικισμού.
Μια απλή ανακοίνωση και η Ερμιόνη ήταν αρκετά καθαρή.
.....
Ας πάρουμε την ευρύτερη γειτονιά του Πεύκου του Μαρμαρινού και μάλιστα καλοκαίρι. Οι νοικοκυρές που δεν είχαν άλλη ασχολία, πειθαρχούσαν με την ανακοίνωση και δεν υπήρχε πρόβλημα. Όσοι δυσκολεύονταν να τα βγάζουν το πρωί, όταν κινούνταν με το αμάξι τους (οποιοδήποτε μέλος της οικογένειας, οποιαδήποτε ώρα της ημέρας), τούλεγαν: «πάρε βρε και τα σκουπίδια μη τα έχουμε μπελά», και τα πήγαινε στους κάδους στα άκρα του οικισμού και κατά κανόνα εκτός αυτού. Το βράδυ βγαίνανε ελάχιστα και πολύ καλά δεμένα σε σακούλες. Ούτε που τα παρατηρούσε ο περαστικός.
Επειδή λοιπόν δεν υπήρχαν κάδοι, ο καθένας αισθανόταν ότι το να βγάλει τα σκουπίδια το βράδυ είναι ενόχληση για τον γείτονα, έστω και μικρή, αλλά το ίδιο και το πρωί. Έτσι γενική ήταν η τάση να μεταφέρονται στους κάδους που προαναφέρθηκαν. Βλέποντας αυτήν την κατάσταση καθαριότητας ο κάθε επαγγελματίας της περιοχής πιεζόταν να κάνει ό,τι έβλεπε από το κάθε νοικοκυριό. Να αφήσει όγκους σκουπιδιών, αποβλήτων και υλικών συσκευασίας έξω από το μαγαζί του, έδειχνε αμέσως ότι αυτός τα έβγαλε, και τον παρατηρούσαν οι νοικοκυρές και ο ίδιος το έβλεπε ότι χαλάει την εικόνα του μαγαζιού του, ασχέτως αν τα βγάζει βράδυ ή πρωί. Το να τα αφήσει ‘σε άλλη πόρτα’ δύσκολο. Τα έπαιρνε λοιπόν με το αυτοκίνητο του και τα πήγαινε στους κάδους που προαναφέρθηκαν. Φυσικά και υπήρχαν απροσάρμοστοι επαγγελματίες, αλλά ήταν η εξαίρεση. Φυσικά μερικές μέρες οι κάδοι αυτοί δεν επαρκούσαν.
Έτσι είχαμε έναν πολιτισμό θα λέγαμε στη διαχείριση απορριμμάτων στην ευρύτερη γειτονιά του Πεύκου του Μαρμαρινού. Εγώ που δεν ξύπναγα πρωί και το απορριμματοφόρο είχε περάσει, όταν έπαιρνα το αυτοκίνητο άφηνα τη σακούλα και αντικείμενα στους κάδους του Καλογερικού ή στου Τσούκα, ή στο Λιμάνι. Πολύ σπάνια να έβγαζα σακούλα κακοδεμένη, αλλά χωρίς αποφάγια από βραδύς, κυρίως με κλαράκια από κλάδεμα και μικροαντικείμενα. Άρα το σύστημα, σε συνάρτηση με το πνεύμα της γειτονιάς, και όχι η περιβαλλοντική συνείδηση επέβαλε αυτές τις κινήσεις σε όλους μας.
Ξαφνικά τοποθετούνται στην πλατεία του Πεύκου κάδοι ανακύκλωσης και κάδος για τα υπόλοιπα. Γιατί μου βάζεις κάδους; Για να ρίχνω μέσα όλες τις ώρες της ημέρας ανακυκλώσιμα και υπόλοιπα, είτε μένω στη γειτονιά, είτε παραπάνω, είτε περνάω πεζός ή με αυτοκίνητο. Άρα η εντολή από τη νοικοκυρά είναι πλέον: «βρε καθώς περνάς πέτα τα σκουπίδια στους κάδους, ή αφού περνάς με το αυτοκίνητο πάρτα και ρίχτα εκεί, και θα περάσει ο Δήμος να τα πάρει. Φυσικά όταν περνάς και είναι γεμάτοι οι κάδοι, σιγά μη τα γυρίσεις σπίτι. Δίπλα θα τα αφήσεις. Και ο καταστηματάρχης όλες τις ώρες της ημέρας θα πηγαίνει τα πάντα εκεί και χωρίς καμιά ντροπή ή ενοχή, όπου και να είναι ο κάδος. Έτσι αν παρατηρηθεί κάποιος γιατί τα αφήνει έξω παίρνει την απάντηση «να πεις του δήμαρχου να βάλει και άλλους κάδους, ένας δεν φτάνει». Αν παρατηρηθεί γιατί τα αφήνει εκεί ενώ είναι από άλλη γειτονιά παίρνει την απάντηση «εδώ με βολεύει».
Έτσι λοιπόν εγκλωβίστηκαν τα σκουπίδια μέσα στον οικισμό, και μάλιστα καλοκαίρι και σαββατοκύριακο που δεν εργάζονται οι υπάλληλοι του δήμου, ενώ πριν του εργολάβου εργάζονταν, νομίζω και τις Κυριακές το καλοκαίρι.
Πέρα λοιπόν από την ανακύκλωση είχαμε κατά γειτονιά έναν πολιτισμό που ουσιαστικά βασιζόταν στην αιδώ. Να μην προσβληθώ, να μην με παρατηρήσει ο άλλος, να ντρέπομαι γι’ αυτό που κάνω. Τώρα έρχεται ο Δήμος και μας λέει: «να κάδοι, ρίχτε αυτά εδώ και αυτά εκεί χωρίς αιδώ, όποια ώρα της ημέρας, εμείς είμαστε εδώ, πρωταθλητές της οικολογίας, της ανακύκλωσης και της νοικοκυροσύνης».
Δηλαδή κατήργησαν την αιδώ, αυτήν που κυρίως συμβάλει στη συνοχή της κοινότητας και μάλιστα ....χωρίς αιδώ κι έγινε το χωριό ....Σταυρός.
Σημείωση: Και στην Ύδρα έχουν αποσύρει τους κάδους ακόμη και από την στροφή προς τη σπηλιά.
Έρρωσθε,
Βασίλης Γκάτσος
