'' ΑΝΑΒΙΩΣΗ ΤΟΥ ΕΘΙΜΟΥ ΤΗΣ ΛΥΡΙΖΑΣ ''
----Τι ήταν η Λύριζα;Πως προήλθε το όνομα αυτού του εθίμου;Αυτά και άλλα περιγράφει το μέλος και αρθρογράφος του Εικονοσκοπίου Κατερίνα Πιτσά όπου συνέλεξε βασικά στοιχεία για το παραδοσιακό έθιμο της ''ΛΥΡΙΖΑΣ'' που αναβιώνεται στο Κρανίδι αύριο Κυριακή 19 Φεβρουαρίου----
Γράφει η Κρανιδιώτισσα Κατερίνα Ν. Πιτσά
H Λύριζα είναι ένα τοπικό έθιμο της αποκριάς όπως αυτή που γιόρταζαν στο παλιό Κρανίδι την εποχή που η μετακίνηση των ανθρώπων δεν ήταν τόσο εύκολη όσο η σημερινή γιατί τα αυτοκίνητα ήταν ανύπαρκτα.
Τι ήταν η Λύριζα;Η Λύριζα ήταν ένα αυτοσχέδιο γλέντι της γειτονιάς που γινόταν σε ένα πλάτωμα της γειτονιάς.
Όλοι οι γείτονες έβγαζαν τραπέζια και καρέκλες στο πλάτωμα,έφερνε ο καθένας τις ετοιμασίες του,άφθονο κρανιδιώτικο κρασί και κυρίως το κέφι του για να γλεντήσουν.
Στα γλέντια αυτά απαραίτητο ήταν το μασκάρεμα,τα πειράγματα,οι πλάκες,και ο χορός. Πολύ χορός. Αγαπημένες μεταμφιέσεις ήταν οι απάχηδες και η γκαμήλα. Aπαραίτητα εδέσματα ήταν οι γκόγκες(Φτιαχτά μακαρόνια,ζεματισμένα με φρέσκο βούτυρο γάλακτος )και το φτιαχτό γιαούρτι,λόγω της πληθώρας του γάλακτος την περίοδο της αποκριάς.
Το όνομα λύριζα του εθίμου προέρχεται από τη λύρα, το μουσικό όργανο και την αρβανίτικη κατάληξη-ζα που σημαίνει μικρό γλέντι,με όργανα όταν υπήρχαν ή με γραμμόφωνα.
Γνωστές λύριζες στο Κρανίδι ήταν της Μπαρδούνιας,των Σαραντάσπιτιών,του Αγίου Κωνσταντίνου,της Κάτω Πλατείας,και του Αγίου Βασίλη(ΔΗΜΑΡΧΕΙΟ).
Ευχόμαστε,να διατηρηθούν αυτά τα ήθη και έθιμα ,αυτές οι παραδόσεις και να συνεχιστούν από τη νέα γενιά γιατί η ουσία των εθίμων είναι να αναβιώνουν.
foto:αρχείο Στέφου Αλεξανδρίδη
Το μέλος και αρθρογράφος του Εικονοσκοπίου Κατερίνα Ν. Πιτσά
