Μία απάντηση στο «Έχω μια ερώτηση έχει κανείς καμιά απάντηση;», του Γιάννη.
Γράφει ο Βασίλης Γκάτσος
Το ερώτημα είναι πολύ σημαντικό και διδακτικό για το σήμερα. Νομίζω ότι δίνω μια απάντηση με κάθε λεπτομέρεια στο βιβλίο μου «Η ανασυγκρότηση της Ερμιονίδας» από σελίδα 605 έως και 630. Όποιος έχει το κέφι, τις ξαναδιαβάζει.
Η Ερμιονίδα το 1828 δεν είχε τίποτα.
Μέχρι το 1900 έφτιαξε τέτοια αγροτική και βιοτεχνική υποδομή που ήταν αυτάρκης σε όλα. Κατά τη γνώμη μου εκμεταλλεύτηκε τέλεια τους νόμους του Καποδίστρια. Έφερνε δε και ‘συνάλλαγμα’ από τη ναυτιλία της, τη σπογγαλιεία της και τις ‘εξαγωγές’ κυρίως λαδιού και λίγων εσπεριδοειδών. Όλα αυτά που δημιούργησαν μέχρι το 1900 οι παππούδες των παππούδων μας, ωριμάσανε και αποδώσανε κατά την περίοδο 1900 – 1960 στα άξια χέρια των παιδιών τους. Την περίοδο αυτή προστέθηκαν και εισοδήματα από τα Μεταλλεία Μποδοσάκη και εμβάσματα των ξενιτεμένων στην Αμερική. Το χρήμα γινότανε σπίτια, περιβόλια, σπουδές και λίρες για τα παιδιά. Δουλειά, αποταμίευση και επένδυση, κοινωνική και σχολική παιδεία. Μία επαρχία αυτάρκης σε όλα με τα δικά της χέρια, χωρίς επιδεικτική κατανάλωση, με συνοχή και αλληλοβοήθεια στην παραγωγική διαδικασία.
Τέτοιες τοπικές οικονομίες δεν χαμπαρίζουν από χρεοκοπίες του κράτους. Έχουν ικανότατη παραγωγική μηχανή η οποία απλώς για λίγο αποσυντονίζεται και γρήγορα βρίσκει το ρυθμό της. Και τέτοιες οικονομίες βγάζουν πραγματικά φιλοπρόοδους και οραματιστές σε όλα τα επίπεδα της τοπικής διοίκησης.
Τοπική οικονομία που ζει πουλώντας γη, που άδειασε τη θάλασσα από τα ψάρια, που έκανε θάλασσα τα υπόγεια νερά της, που όραμα έχει τον διορισμό στο δήμο και στον κρατικό μηχανισμό, που εισάγει σχεδόν τα πάντα προσπαθώντας να τα μεταπουλήσει, είναι έναν χάρτινος τοπικός πύργος από τραπουλόχαρτα, που τον πιάνει και τον ταράσσει η χρεοκοπία του κράτους. Κατ’ εικόνα και ομοίωσή της θα είναι φυσικά και όλα τα επίπεδα της τοπικής της αυτοδιοίκησης.
Η Ρίνα με το φωτογραφικό αρχείο με φωτογραφίες πριν την Κατοχή, η Ήρα με το ενδιαφέρον της για την περίοδο του πρώτου μισού του 20ου αιώνα, νομίζω ότι προσπαθούν να στρέψουν το ενδιαφέρον μας σε αυτή τη θαυμαστή περίοδο τουλάχιστον της Ερμιόνης.
Στο κατάλογο των έργων να προσθέσω και το τεράστιο υδραγωγείο της Ερμιόνης που φτιάχτηκε για να δέχεται τις μούργες και τα ξίδια (όχι τα λύματα, αφού νερό δεν υπήρχε στα σπίτια, ούτε λουτρά και τα τοιαύτα) και να τα βγάζει στη θάλασσα, γιατί μέχρι τότε ταξίδευαν στα σοκάκια επί μήνες.
Έρρωσθε,
Βασίλης Γκάτσος
