Με αφορμή τον Καλλικράτη
ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ, ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΟΔΟ ΤΗΣ ΕΡΜΙΟΝΙΔΑΣ
Γράφει ο Βασίλης Γκάτσος
Ξεκινάμε με την κοινότυπη αποδοχή ότι η γη και η παράκτια θάλασσα είναι η βάση στην οποία εδράζεται η οικονομία και ο πολιτισμός της Ερμιονίδας. Άρα η παραγωγική ικανότητα της Ερμιονίδας είναι οι άνθρωποί της και η διοίκησή τους, που με τη σειρά τους πατάνε γερά στη γη και την παράκτια θάλασσα, όποια δραστηριότητα και να ασκούν. Έτσι όπως είναι σήμερα η Ερμιονίδα, έτσι όπως έχουν σήμερα τα πράγματα στην Ερμιονίδα, μπορούν να οδηγηθούν σε μία ανώτερη σφαίρα οικονομίας και πολιτισμού;
Πολιτικό το ζήτημα θα μου πείτε. Το δεξιό φαντασιακό βλέπει.......
.......έτσι τα πράγματα, το κεντρώο ή σοσιαλδημοκρατικό φαντασιακό κάπως αλλιώς, η αριστερή ορθοδοξία σταθερώς και αμετακλήτως έχει την αλήθεια της, η ανορθόδοξη αριστερά τις δικές της παραλλαγές ανορθοδοξίας και τελικώς κάθε πολίτης και κάθε συντεχνία τα δικά της συμφέροντα και τα δικά της ματογυάλια να βλέπει την πραγματικότητα.
Όντας στην σημερινή πραγματικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στην πραγματικότητα ενός εκάστου των μελών – κρατών της, αναρτώ το ερώτημα:
Αν η Ερμιονίδα, έτσι ως έχει σήμερα, προσαρτάτο διοικητικά (είτε στη θέση της ή να ….την μεταφέραμε) στην Ολλανδία ή Γερμανία ή Σουηδία ή Δανία ή Ελβετία ή Αυστρία πώς θα ήταν μετά από 10 χρόνια;
Με την προϋπόθεση βέβαια ότι ο χαρακτήρας της θα έμενε κατεξοχήν αγροτικός, αλιευτικός, τουριστικός και με επαγγελματικές δραστηριότητες χαμηλής όχλησης και ως τοπίο και οικισμοί ιδιαιτέρου κάλους.
Η επαρχία μας έχει αρκετούς ντόπιους πολυταξιδεμένους, αλλά και μόνιμους αλλοδαπούς. Ας μας δώσουν μια εικόνα για να μας ανοίξουν τα μάτια.
Παραθέτω λοιπόν ερωτήματα και διαπιστώσεις:
1). Υπάρχει μεγάλη έλλειψη στοιχείων και καμία επίσημη πληροφόρηση, ώστε να σχηματίσει κάποιος την πραγματική οικονομική κατάσταση της Ερμιονίδας. Ενδεικτικά:
- Πόσοι κάτοικοι μένουν μόνιμα σε κάθε χωριό;
- Πόσα εξοχικά έχουν κτιστεί στην Ερμιονίδα;
- Ποιο ποσοστό γης έχει πουληθεί σε κατοίκους εκτός Ερμιονίδας;
- Πόσο είναι το κατά κεφαλήν πραγματικό εισόδημα των κατοίκων;
- Τι συντάξεις και από πού τις παίρνουν οι μόνιμοι κάτοικοι;
- Ποια είναι η εικόνα του κάθε τομέα δραστηριότητας; Ποιο το εισόδημα από τη θάλασσα, γεωργία, κτηνοτροφία, τουρισμό, ιχθυοκαλλιέργειες, βιοτεχνίες, οικοδομή, αγοραπωλησίες γης, κ.λ.π.
- Ποια τα έσοδα του κράτους από άμεσους και έμμεσους φόρους στην Ερμιονίδα;
- Ποια τα ανταποδοτικά τέλη που εισπράττουν οι Δήμοι από τα κάθε είδους εξοχικά, ξενοδοχεία, μεγάλες ιδιοκτησίες κ.λ.π.;
- Τι και πού χρωστάνε οι Δήμοι, ποιες οι δαπάνες τους, η πραγματική οικονομική τους θέση, κ.λ.π.;
- Ποια τα εισοδήματα που προέρχονται από μισθούς δημοσίου και τοπικής αυτοδιοίκησης;
- Ποιες και πόσες οι αγροτικές επιδοτήσεις;
- Ποια τα οικονομικά οφέλη από τις ιχθυοκαλλιέργειες;
- Ποιες δημόσιες εκτάσεις, ποιες ακτές θεωρούνται καταπατημένες;
- κ.λ.π, κ.λπ..
Χωρίς αυτά τα στοιχεία δεν μπορούν οι πολίτες να συνειδητοποιήσουν την πραγματική οικονομική κατάσταση της επαρχίας τους, να δουν τις τάσεις, να δημιουργήσουν τελικά μια συλλογική αντίληψη για τις δράσεις που πρέπει να δρομολογήσουν. Χωρίς τέτοια στοιχεία είναι απορίας άξιο πώς αποφασίζει ένας Δήμος να κάνει ορισμένες κινήσεις ή πώς οι πολίτες και οι εταιρείες αποφασίζουν να επενδύσουν.
Πώς είναι δυνατόν να ζητάς νερό από τον Ανάβαλο ή να δρομολογείς το φράγμα της Τζερτζελιάς, γιατί έχεις όραμα μια πράσινη Ερμιονίδα; Πρώτα πρέπει να έχεις όλα τα πιο πάνω στοιχεία και να διατυπώσεις τον τρόπο με τον οποίο το όραμά σου για πράσινη Ερμιονίδα είναι εφικτό. Μετά φέρνεις τον Ανάβαλο. Αυτό όμως είναι πολύ δύσκολο εγχείρημα ενώ το «εγώ θα φέρω τον Ανάβαλο» άκρως επικοινωνιακό πολιτικό εργαλείο και με μηδέν κόστος.
2). Υπάρχει η αντίληψη ότι με μπροστάρηδες τα Δημοτικά Συμβούλια και προωθητική μηχανή τη Διοίκηση (Νομαρχία, Περιφέρεια, Υπουργεία) με τα κονδύλια και τις επιχορηγήσεις και τις αθρόες προσλήψεις, η πρόοδός μας είναι εξασφαλισμένη. Μέχρι σήμερα όμως κάτι τέτοιο δεν έχει γίνει. Και αν λάβουμε υπ’ όψιν τον μέχρι τώρα τρόπο διαχείρισης των αστικών λυμάτων στους δύο Δήμους μας με την στήριξη Νομαρχίας και Περιφέρειας, πάμε όπισθεν ολοταχώς.
Υπενθυμίζω ότι η πρώτη πόλη της Ελλάδας με πραγματικά αστικά χαρακτηριστικά ήταν η Ερμούπολη της Σύρου. Εκεί αναδείχθηκε μια μικρογραφία αστικής τάξης που τα συμφέροντα της αλλά και τα οράματά της οδηγούσαν την πόλη στο σύνολό της προς μια κατεύθυνση οικονομίας και πολιτισμού. Ο πλούτος ερχόταν δεύτερος μπροστά στο όραμα της συμμετοχής. Οι Δήμαρχοι και οι Σύμβουλοι ήσαν επιφανείς πολίτες που ποτέ δεν καταδέχτηκαν οποιουδήποτε είδους αμοιβή. Αντίθετα διέθεταν και την προσωπική τους περιουσία για το καλό της πόλης.
Χωρίς κάτι ανάλογο στην Ερμιονίδα δεν είναι ορατή ούτε η οικονομική πρόοδος, ούτε ο πολιτισμός. Στην αγροτική οικονομία, πριν το 1950 υπήρχαν μεγαλοκτηματίες, έμποροι, καπεταναίοι με όραμα για τον τόπο. Σήμερα όχι. Και σήμερα δεν μπορεί να έχουμε μία πράσινη οικολογική Ερμιονίδα αν τα σχολεία δεν σταματάνε 1 εβδομάδα για να απλωθούνε οι μαθητές στους ελαιώνες να μαζέψουν τραγουδώντας τις ελιές, αντί να συμμετέχουν στην …. αναβίωση του μαζέματος και του παραδοσιακού λιοτριβιού. Αν η παιδεία μας παιδεύει με όραμα το δημοσιοϋπαλληλίκι με σημείο το τραπέζι και την καρέκλα και όχι τον ευλογημένο κάματο μέσα στη φύση, η πράσινη οικολογική Ερμιονίδα δεν μπορεί να υπάρξει.
3). Έχουμε την αυταπάτη να θεωρούμε τους μόνιμους κατοίκους ή τους ψηφοφόρους ως τον κύριο μοχλό ανάπτυξης που αποφασίζει κομματικά για την τοπική αυτοδιοίκηση αλλά και τη δημόσια διοίκηση του νομού μας.
Είναι έτσι τα πράγματα; Ας δούμε τι έχουμε στην Ερμιονίδα:
1. Τους πραγματικά μόνιμους κατοίκους των οικισμών. Είναι πλέον αναγκαίο να τους διαχωρίζουμε σε δύο μέρη. Αυτούς που αμείβονται με μισθό από δημόσια υπηρεσία ή τοπική αυτοδιοίκηση και το υπόλοιπο που δραστηριοποιείται στον ιδιωτικό τομέα.
2. Τους ντόπιους που μόνιμα μένουν στην Πρωτεύουσα και διατηρούν κυρίως τα πατρικά σπίτια στους οικισμούς, ως εξοχικά. Είναι πάρα πολλοί.
3. Τους ιδιοκτήτες εξοχικών. Είναι πάρα πολλοί και ορισμένοι μένουν μόνιμα σε αυτά. Χωρίζονται σε δύο κατηγορίες. Πλούσια εξοχικά με αρκετή ιδιόκτητη γη που μπορεί να σταθεί και ως κανονικό καλλιεργούμενο κτήμα. Φτωχικά με την έννοια ότι η ιδιόκτητη γη είναι σχετικά μικρός κήπος.
4. Τους λίγους αλλά πολύ πλούσιους εκ των οποίων αρκετοί είναι παράγοντες της οικονομικής ζωής του τόπου μας. Είναι κατά κανόνα κάτοχοι παραλιακών κτημάτων μεγάλης έκτασης η οποία καλλιεργείται συστηματικά. Μία ιδιοκτησία είναι το νησί της Κοιλάδας. Χρησιμοποιούν σαν να ήταν δικιά τους και όλη την ακτή που βγαίνει το κτήμα τους. Η έκταση αυτών των ιδιοκτησιών, η ενισχυμένη περίφραξη, η ύπαρξη συστημάτων και προσωπικού ασφαλείας κρατούν μακριά κάθε ελεγκτική αρχή και κάθε πολίτη. Κανείς δεν ξέρει αν μία τέτοια ιδιοκτησία με διάσπαρτες βίλες, χρησιμοποιείται ως εξοχικό του ιδιοκτήτη που δέχεται τα κότερα και τις θαλαμηγούς φίλων και συγγενών προς φιλοξενία, ή ουσιαστικά νοικιάζει τους χώρους σε πλούσιους για καλοκαιρινές διακοπές με πλήρεις και πανάκριβες υπηρεσίες χωρίς να πληρώνει φόρους, να έχει άδεια κ.λ.π. Αυτό βέβαια συμβαίνει και με σπίτια που κατέχουν αλλοδαποί.
5. Τα μεγάλα ξενοδοχειακά συγκροτήματα που χρησιμοποιούν για τις ανάγκες τους τις συνήθως διαμορφωμένες παραλίες που βγαίνει η ιδιοκτησία τους. Και αυτοί κάποτε (δεν ξέρω αν και σήμερα) προσπάθησαν να μην επιτρέπουν την είσοδο πολιτών για μπάνιο στις ακτές τους.
6. Μεγάλα συμφέροντα που κινούνται στο χώρο της οικοδομής και της γης, μεγάλα, ας τα πούμε, «γραφεία αγοραπωλησίας γης και οικοδομών» και μεγάλοι κατασκευαστικοί οίκοι που αγοράζουν μεγάλες εκτάσεις και τις κτίζουν σαν να είναι οικισμοί, γκολφ, κ.λ.π.
7. Αλλοδαποί νόμιμοι και παράνομοι των οποίων το πλήθος είναι άγνωστο και οι οποίοι παίζουν πολύ μεγάλο ρόλο στην οικονομία της οικοδομής, της γεωργίας και εν μέρει της θάλασσας και των μεγάλων ξενοδοχείων.
Πιστεύει κανείς ότι το άλλοτε κυρίαρχο στοιχείο στην οικονομία και την διοίκηση που ήταν οι ιδιωτικώς απασχολούμενοι μόνιμοι κάτοικοι εξακολουθεί να είναι κυρίαρχο; Διοικητικά ίσως ναι, αφού είναι το κύριο σώμα των ψηφοφόρων. Αλλά οικονομικά, παραγωγικά και ιδιοκτησιακά;
Είναι το μόνο στοιχείο σε σχέση με τα προαναφερθέντα που φθίνει οικονομικά και αριθμητικά, γιατί φεύγουν οι νέοι για τη πρωτεύουσα, πουλάνε τα κτήματά τους, αποσύρονται από τις ασύμφορες πια δραστηριότητες της καλλιέργειας της γης και της αλιείας χωρίς να βρίσκουν καλύτερη απασχόληση. Μαζί με αυτούς εντάσσονται και οι ντόπιοι που ζουν στην πρωτεύουσα που ναι μεν κρατάνε τα πατρικά τους σπίτια, αλλά πουλάνε τα κτήματά τους.
Πιστεύει κανείς ότι όλοι οι ως άνω των 7 κατηγοριών βρίσκονται σε αρμονικές μεταξύ τους σχέσεις, ότι βάζουν έστω παράλληλα με το συμφέρον τους την πρόοδο της Ερμιονίδας;
Πιστεύει κανείς ότι έχει αναδυθεί μια συνισταμένη των ως άνω που σαν ομάδα θα τραβήξει το κάρο δυναμικά προς την συνολική πρόοδο;
Πιστεύει κανείς ότι το όραμα της αγοραπωλησίας γης και οικοδομών + real estate + γκολφ δεν είναι η κερδοφορία ενός εκάστου, αλλά η πρόοδος της Ερμιονίδας; Πιστεύει κανείς ότι έχουν κανένα δισταγμό, αν ο νόμος το επιτρέπει και οι ντόπιοι πουλάνε τα κτήματά τους, να μετατρέψουν όλη της γη μας σε ένα οικισμό εξοχικών που θα έχει και χωριά παλιά ακτημόνων; Να κάνουν όλες τις παραλίες μας μια λωρίδα άμμου με ένα δρόμο πάνω από αυτήν και κατά μήκος μια σειρά ‘εξοχικών πολυκατοικιών’, δηλαδή τουριστικά θέρετρα τύπου Ισπανίας, ό,τι χειρότερο για την τουριστική ανάπτυξη της επαρχίας μας;
Όμως αυτή είναι η πραγματικότητα και όλα αυτά πρέπει να τα δούμε κατάματα. Λύση δεν είναι το να πάρουμε τις παραλίες από τους πολύ πλουσίους και τα ξενοδοχεία, να διώξουμε τους μετανάστες για να πάρουν τις δουλειές οι ντόπιοι οι οποίοι όχι με αμοιβή, αλλά ούτε με βία δεν θα τις έκαναν. Ούτε να σταματήσουν να κτίζονται εξοχικά, ούτε να κάνουμε μια αγροτική και αλιευτική οικονομία επιδοτήσεων για τους καημένους ντόπιους κατοίκους.
Προϋπόθεση οικονομικής και πολιτιστικής προόδου είναι η εν μέτρω συνεργεία των παραπάνω κάτω από την φωτεινή καθοδήγηση – διοίκηση (management) ενός κέντρου επαρχιακής εμβέλειας και ενός δυναμικού συμβουλευτικού οργάνου.
4). Η έκταση της Ερμιονίδας συμπίπτει με την λεκάνη απορροής των υδάτων της και η παράκτια θάλασσά της στο μεγαλύτερο μέρος τής ανήκει. Ως εκ τούτου σχεδιασμός χρήσης γης και παράκτιας θάλασσας, διαχείριση υδάτων, απορριμμάτων, αγροτική παραγωγή, τουρισμός μπορούν να καθοδηγηθούν από ένα επαρχιακό κέντρο αυτόνομα, χωρίς να εμπλέκονται ουσιαστικά άλλες επαρχίες.
Αυτό το κέντρο διοίκησης μπορεί κάλλιστα να είναι ένα Επαρχείο με Έπαρχο (Καλλικράτειος Δήμος Ερμιονίδας τελικά) και Επαρχιακούς συμβούλους αντί των δύο Δήμων που έχουμε σήμερα. Πρέπει όμως να πλαισιώνεται και από ένα όργανο συμβουλευτικό το οποίο δεν θα εκλέγεται αλλά θα έχει αποστολή να κρατάει με τις προτάσεις του σε ισορροπία τις ως άνω 7 κατηγορίες. Το Επαρχείο δίνει την δυνατότητα εκλογής στη θέση του Επάρχου και ικανότατων κατοίκων των μικρών χωριών, ενώ με δύο Δημαρχίες εις τον αιώνα τον άπαντα θα υπάρχει δήμαρχος Κρανιδιώτης και Ερμιονίτης.
5). Είναι αναγκαία και ικανή συνθήκη η ύπαρξη του Επαρχείου και ενός συμβουλευτικού οργάνου για να αλλάξει η κατάσταση;
Όχι, αλλά αυτός είναι ένας διοικητικός σχηματισμός τους μέλλοντος που μπορεί να διοικήσει την Ερμιονίδα. Δηλαδή να επιβάλλει τα όντως αδιαπραγμάτευτα, αυτά δηλαδή που γίνονται αυτόματα στα ευνομούμενα κράτη, και να διαβουλευτεί προτάσεις δράσεων οικονομικής προόδου και πολιτισμού.
Ενδεικτικώς αδιαπραγμάτευτα:
1. Αυστηρό και αναδρομικό πόθεν έσχες για τις ευαίσθητες δημόσιες και επαρχιακές υπηρεσίες, πολεοδομία, εφορία, κρίσιμα πόστα υπαλλήλων, κ.λ.π.
2. Αυστηρά μέτρα για την έκδοση νομίμων αποδείξεων, Φ.Π.Α., είσπραξη φόρων. Δηλαδή πλήρης σύμπλευση με την πολιτική κάθε ευνομούμενου κράτους.
3. Αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης.
4. Λειτουργία του Επαρχείου με ISO 9001 (Σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας) και ISO 14001 - EMAS (Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης με διακήρυξη περιβαλλοντικών επιδόσεων).
5. Δημιουργία ΒΙ.ΠΑ. (Βιοτεχνικών Πάρκων) όπου υποχρεωτικά θα συγκεντρωθούν οι βιοτεχνίες χαμηλής όχλησης. Χρειαζόμαστε και βιοτεχνίες σοβαρές ακόμη και βιομηχανίες που δεν ρυπαίνουν. Είναι πλούτος για τον τόπο.
6. Δημόσιες υπηρεσίες ιδιαίτερα αστυνομία, λιμενικές αρχές, πολεοδομία, στην υπηρεσία του πολίτη.
7. Πλήρης συμμόρφωση στις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
8. Χρηστή διοίκηση Επαρχείου με απόλυτη διαφάνεια και έλεγχο, συστηματική πληροφόρηση και προϋπολογισμό με κριτήρια ιδιωτικής επιχείρησης.
9. Ο,τιδήποτε άλλο συντελεί στην ευνομία, ευταξία, παραγωγικότητα της Ερμιονίδας.
Ενδεικτικές προτάσεις προς διαβούλευση με σκοπό την υιοθέτηση μέτρων που φέρνουν οικονομική πρόοδο:
1. Ανεμογεννήτριες. Υπάρχει χώρος στο Δίδυμο και στις Αδέρες για πενταπλασιασμό (200ΜW) της υπάρχουσας ισχύος. Αυτό θα προσφέρει στο Επαρχείο 500000 € σταθερά ετήσια έσοδα. Η ενόχληση είναι πολύ μικρή σε σχέση με την προστασία του περιβάλλοντος. Άλλωστε, αν στο μέλλον δεν μας κάνουν ή δεν χρειάζονται πια, ξηλώνονται μέσα σε ένα μήνα.
2. Φωτοβολταϊκά. Σε αντίθεση απ’ ότι πιστεύεται η ανάπτυξη πεδίων φωτοβολταϊκών δημιουργεί πολύ σοβαρή οπτική ρύπανση. Για την προηγούμενη ισχύ απαιτούνται 8000 στρέμματα. Όμως υπάρχουν χώροι ψηλά στις Αδέρες που ένα τέτοιο πεδίο δεν θα ήταν ορατό. Ίσως εκεί να είναι κατάλληλη περιοχή και για Ηλιοθερμικούς σταθμούς. Αυτό θα προσφέρει στο Επαρχείο άλλα 500000 € σταθερά ετήσια έσοδα. Εννοείται ότι πρόκειται για τελείως ιδιωτικές επενδύσεις.
3. Σχεδιασμός χρήσης αιγιαλού και παραλίας. Να καθοριστούν και να αποδοθούν σε δημόσια κοινή χρήση οι βασικές παραλίες για τους κατοίκους. Οι παραλίες των πολύ πλούσιων ιδιοκτησιών κατά το νόμο πρέπει και αυτές να αποδοθούν σε δημόσια κοινή χρήση. Δεν συμφέρει όμως αυτό το πράγμα τον τόπο, αλλά ούτε όλες αυτές οι παραλίες είναι τόσο αναγκαίες για τα μπάνια του λαού. Άρα το Επαρχείο μπορεί να τις νοικιάσει με έναν απλό τρόπο και ο πλούσιος που δεν δέχεται, να μετατρέπεται αμέσως η παραλία του σε δημόσια. Δεν μπορεί οι πολύ πλούσιοι να μην έχουν συνεισφορά αλλά μόνο ιδιωτική απόλαυση δημοσίου αγαθού και μάλιστα με το έτσι θέλω. Περί τα 20000 μέτρα τέτοιου είδους παραλίας με 50 € το μέτρο αποδίδουν ετησίως 1000000 €. Πέραν αυτού οι πολύ πλούσιοι είναι άνθρωποι που μπορούν να δραστηριοποιηθούν στην επαρχεία μας και αυτό πρέπει να τους ζητηθεί. Όχι να κάνουν δωρεές, αλλά να φτιάξουν παραγωγικές μονάδες, στη γεωργία (πρότυπα κτήματα, βιοτεχνίες τροφίμων εξαιρετικής ποιότητας, αμπελώνες), στη θάλασσα (μαρίνες, ξενοδοχεία), στη βιοτεχνία, στα αιολικά πάρκα, στα φωτοβολταϊκά. Είναι συμφέρον της Ερμιονίδας να εντάξει τους πλουσίους στο παραγωγικό δυναμικό της. Να νοιώσουν την Ερμιονίδα σπίτι τους. Αν η σοσιαλιστική ή αριστερή διανόηση έχει άλλη άποψη, ας αμέσως μας επιδείξει τους συνεταιρισμούς της, τις σοσιαλιστικές συσπειρώσεις που πραγματικά παράγουν ή δραστηριοποιούνται σε κάποιο τομέα με ένα νέο τρόπο στην Ερμιονίδα. Αλλά και η οικολογική διανόηση δεν μπορεί να παραμένει στο επίπεδο της οργανωμένης καταγγελίας και της οικολογικής καθαρότητας των πάντων, χωρίς να βλέπουμε οικολόγους γεωργούς, αλιείς, βιοτέχνες κ.λ.π. που να παράγουν και να ζουν με τον τρόπο τους.
4. Εκτός από τους κατ’ επάγγελμα αγρότες και τα χωρίς κτίσματα κτήματα, θα πρέπει το κάθε εξοχικό μαζί με την γη που κατέχει να πληρώνει ένα μικρό ετήσιο τέλος, γιατί είναι εκτός οικισμού και κατά κάποιο τρόπο δέσμευσε καλλιεργήσιμη γη. Ανά στρέμμα να πληρώνει 5 € οπότε το μέτρο αποδίδει 500000 € το χρόνο και βαίνει αυξανόμενο.
5. Τα ως άνω έσοδα του Επαρχείου πρέπει να δεσμεύονται για σοβαρά έργα περιβάλλοντος, υδροδότησης, συντήρησης υποδομής, πολιτισμού, οργάνωση αγροτικής παραγωγής και εμπορίας κ.λ.π. ώστε να επιστρέφουν στο σύνολο και σε αυτούς φυσικά που τα πλήρωσαν. Όχι να κατασπαταλώνται σε προσλήψεις ανώφελες και σε ανόητες φιέστες.
6. Δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα μια ενεργοποίηση των κατ’ επάγγελμα αγροτών, ώστε να καλλιεργηθούν τα κτήματα στο σύνολό τους ακόμη και αν φέρουμε άφθονο νερό, όταν σήμερα κτήματα με νερό και με πακιστανούς εργάτες μόλις καταφέρνουν να τα φέρνουν βόλτα. Ποιών αγροτών άλλωστε, όταν σε λίγο σχεδόν το σύνολο των κάμπων μας θα έχει περάσει στα χέρια πρωτευουσιάνων; Για να διασωθεί η καλλιεργήσιμη γη αλλά και να προστατευτεί η ομορφιά του τοπίου πρέπει στους κάμπους το κτίσιμο εξοχικού να πάει στα 20 (;) στρέμματα που για τα μέρη μας είναι το μέσο κτήμα με την υποχρέωση του ιδιοκτήτη να το καλλιεργεί συστηματικά και με την υποχρέωση του Επαρχείου να του παρέχει με ρολόι ποτιστικό νερό σε τιμή ανταποδοτική, όταν αυτό καταστεί δυνατό. Αυτό σημαίνει ότι πλέον δεν υφίστανται ιδιωτικές γεωτρήσεις αλλά την άντληση και την διανομή την έχει μόνον το Επαρχείο. Μόνον οι κατ’ επάγγελμα αγρότες θα έχουν την άδεια γεώτρησης, αν νομίζουν ότι τους συμφέρει καλύτερα αλλά με αυστηρούς όρους. Βασικότατη έγνοια του Επαρχείου θα είναι η γεωργική, κτηνοτροφική και αλιευτική παραγωγή, μεταποίηση και εμπορία εξαιρετικής ποιότητας προϊόντων, μόνο με αυστηρώς ελεγχόμενα βιολογικά μέσα και σε βάση ιδιωτική. Ως προς την εμπορία θα ενεργεί μεθοδικά. Πλέον δίπλα στο κτήμα του αγρότη θα στέκει το κτήμα των 20 (;) στρεμμάτων του πρωτευουσιάνου που θα το καλλιεργεί (ή θα του το φροντίζουν ντόπιοι) για ομορφιά και γόητρο, για εισόδημα, για ενασχόληση. Δηλαδή ήδη διαφαίνεται ότι οι αγρότες του μέλλοντος στην Ερμιονίδα θα είναι κυρίως πρωτευουσιάνοι παραθεριστές και δευτερευόντως επαγγελματίες αγρότες και, ως εκ τούτου, είναι αναγκαίο η μελλοντική αγροτική πολιτική της Ερμιονίδας να λάβει υπόψιν πολύ σοβαρά αυτή την νέα διάσταση. Και πολύ παλιά υπήρχαν πλούσιοι εκτός Ερμιονίδας που είχαν άριστα παραγωγικά κτήματα (αγροτικές βίλες), τα Βουλγαρέικα, τα Μαμπέικα που μετά έγινε η μάντρα του Λεούση, κτήματα στην ερμιονική γη πλουσίων Υδραίων συνήθως αγωνιστών του 1821. Όμως η παραγωγική σημασία τους ήταν μικρή εν σχέσει με την αγροτική παραγωγή των κανονικών αγροτών. Σήμερα επανέρχεται η ‘αγροτική παραγωγική βίλα’ ως όραμα της πολυπληθούς μεσαίας τάξης παραθεριστών και όχι μόνον.
7. Οι λίγοι επαγγελματίες ψαράδες μας αναγκάζονται να ταξιδεύουν πίσω από την Ύδρα για να βγάλουν πια ένα κομμάτι ψωμί. Πρέπει για διάστημα 5 ετών να απαγορευτεί οποιουδήποτε είδους αλιευτική δραστηριότητα στους κόλπους της Ερμιονίδας και μάλιστα μέχρι τα νησιά μας. Οι επαγγελματίες να πηγαίνουν μακριά και για τα 5 αυτά χρόνια να επιδοτούνται με την υποχρέωση βάρδιας επιτήρησης των μέτρων απαγόρευσης στους κόλπους. Στους κόλπους να επιτρέπεται μόνον σε ερασιτέχνες χωρίς δίκτυα και παραγάδια, με περιορισμένο αριθμό άδειας – εισιτηρίου που θα κόβουν στο Επαρχείο. Θέλεις καθετή; Είκοσι ευρώ. Θέλεις πυροφάνι; Πενήντα ευρώ. Θέλεις καλάμι; Δέκα ευρώ. Τα σημαντικά αυτά έσοδα θα πηγαίνουν στην επιδότηση των επαγγελματιών για όσο διάστημα χρειαστεί, καθιστώντας τους και ενεργούς επιτηρητές του θαλάσσιου χώρου. Ομοίως στην επιδότηση πρέπει να πηγαίνει και ένα τέλος ανά κιλό ψαριών που παράγονται στα ιχθυοτροφεία ως συμβολή στη προσπάθεια. Μετά τα 5 χρόνια θα καθοριστεί πολύ αυστηρή πολιτική αλιείας και για τους επαγγελματίες στους κόλπους. Να μπορούν να ψαρεύουν και να ζουν ανθρώπινα. Υπενθυμίζεται ότι αυτό δεν είναι δα και καμιά φοβερή καινοτομία. Ήδη η Ευρωπαϊκή Ένωση προσανατολίζεται στη έκδοση συμβουλευτικών οδηγιών ώστε τα κράτη μέλη να προβούν σε χωροταξικό σχεδιασμό των θαλασσών τους. Σωστά διαβάσατε: «χωροταξικός σχεδιασμός θαλάσσης» ( Ανακοίνωση της επιτροπής Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων 52008DC0791), δηλαδή θα καθοριστούν πλήρως οι εκτάσεις όπου απαγορεύεται πλήρως η αλιεία, όπου επιτρέπεται υπό όρους, ποιες θαλάσσιες περιοχές θα είναι πλήρως και ειδικώς προστατευμένες (όπως στην Αλόννησο για την φώκια, Ζάκυνθο για καρέτα – καρέτα), τεράστιες εκτάσεις βυθού με δάση ποσειδωνίας ή τραγάνας ή τροκάδας όπου θα απαγορεύονται απολύτως τα συρόμενα εργαλεία, θαλάσσιες περιοχές μόνο για τουρισμό, βιομηχανία κ.λ.π. Δηλαδή κάτι ανάλογο που γίνεται και στη στεριά, μόνο που στη θάλασσα ο σχεδιασμός έχει τρεις διαστάσεις, επιφάνεια, βυθός, υδάτινη στήλη. Έτσι σε μία θαλάσσια έκταση μπορεί να αποδοθεί η επιφάνεια της σε τουριστική χρήση, η υδάτινη στήλη μόνο σε ορισμένες μορφές αλιείας, ενώ ο βυθός προστατεύεται πλήρως, δηλαδή δεν τον ακουμπά κανένα αλιευτικό εργαλείο, δεν τον διαταράσσει κανένα τεχνικό έργο.
Προς Θεού! Τα παραπάνω μη τα πάρετε τοις μετρητοίς, ούτε οι οικολόγοι και οι οικολογούντες να αρχίσουν τις διαφωνίες, ούτε οι ψαράδες, ούτε, ούτε.....
Όμως χωρίς εύστοχες καινοτόμες σκέψεις και δράσεις τέτοιου επιπέδου, που να δίνουν συνισταμένη, πρόοδος δεν έρχεται.
Ή επιλέγουμε το σήμερα και την προοπτική του, την αφημένη στη τύχη, ή δρομολογούμε να γίνουμε μια Ερμιονίδα που δεν θα έχει να ζηλέψει τίποτα από μια επαρχεία της Τοσκάνης, της Ελβετίας, της Αυστρίας χωρίς να χαθεί η ελληνικότητα.
Αυτό αρχίζει και το συνειδητοποιεί και ο πολιτικός και οικονομικός κόσμος της Αργολίδας για το σύνολο του νομού. «Δεν πρέπει να γίνουμε Αθήνα» λένε πλέον ανοικτά και εννοούν φυσικά ότι δεν μπορεί να αφεθούν ασύδοτες ‘οι δυνάμεις της αγοράς’ (θα πρόσθετα και τις δυνάμεις των ντόπιων που το μόνο που τους καίει είναι να πουλήσουν το κτήμα τους) να κερδοσκοπήσουν επί της Αργολικής γης των μύθων, της ιστορίας και του τοπίου, όπως έγινε με την αντιπαροχή στην Αθήνα, και να μετατρέψουν τον Θείο τόπο μας σε ένα τοπίο άχρωμο σαν την σημερινή Σαλαμίνα. Γιατί και στην καπιταλιστική Ευρώπη, οι δυνάμεις της αγοράς σε αυτά τα θέματα δεν είναι καθόλου ασύδοτες.
Αυτή η οικονομική εμπλοκή όλων, μαζί με μια χρηστή και ενθουσιώδη Επαρχιακή Διοίκηση θα αναγεννήσει την Επαρχία μας, θα την κάνει επαρχία ευρωπαϊκή υψηλών προδιαγραφών και από αυτό θα ωφεληθούν όλοι, πλούσιοι και φτωχοί. Όλοι θα νοιώθουν μέτοχοι σε ένα «παιχνίδι που βγαίνουν όλοι κερδισμένοι και όχι σε ένα που το κέρδος μου είναι η ζημιά σου».
Και ο πολιτισμός μας θα ξεφύγει από την αποβλάκωση της μίμησης, της αναβίωσης, της ατομικής προβολής και ιδιοτέλειας και θα βρει το δρόμο της προσωπικής και συλλογικής έκφρασης και δημιουργίας και προ πάντων το δρόμο της σιωπής και του μέτρου.
Έρρωσθε,
Βασίλειος Γκάτσος
Πολιτικό το ζήτημα θα μου πείτε. Το δεξιό φαντασιακό βλέπει.......
.......έτσι τα πράγματα, το κεντρώο ή σοσιαλδημοκρατικό φαντασιακό κάπως αλλιώς, η αριστερή ορθοδοξία σταθερώς και αμετακλήτως έχει την αλήθεια της, η ανορθόδοξη αριστερά τις δικές της παραλλαγές ανορθοδοξίας και τελικώς κάθε πολίτης και κάθε συντεχνία τα δικά της συμφέροντα και τα δικά της ματογυάλια να βλέπει την πραγματικότητα.
Όντας στην σημερινή πραγματικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στην πραγματικότητα ενός εκάστου των μελών – κρατών της, αναρτώ το ερώτημα:
Αν η Ερμιονίδα, έτσι ως έχει σήμερα, προσαρτάτο διοικητικά (είτε στη θέση της ή να ….την μεταφέραμε) στην Ολλανδία ή Γερμανία ή Σουηδία ή Δανία ή Ελβετία ή Αυστρία πώς θα ήταν μετά από 10 χρόνια;
Με την προϋπόθεση βέβαια ότι ο χαρακτήρας της θα έμενε κατεξοχήν αγροτικός, αλιευτικός, τουριστικός και με επαγγελματικές δραστηριότητες χαμηλής όχλησης και ως τοπίο και οικισμοί ιδιαιτέρου κάλους.
Η επαρχία μας έχει αρκετούς ντόπιους πολυταξιδεμένους, αλλά και μόνιμους αλλοδαπούς. Ας μας δώσουν μια εικόνα για να μας ανοίξουν τα μάτια.
Παραθέτω λοιπόν ερωτήματα και διαπιστώσεις:
1). Υπάρχει μεγάλη έλλειψη στοιχείων και καμία επίσημη πληροφόρηση, ώστε να σχηματίσει κάποιος την πραγματική οικονομική κατάσταση της Ερμιονίδας. Ενδεικτικά:
- Πόσοι κάτοικοι μένουν μόνιμα σε κάθε χωριό;
- Πόσα εξοχικά έχουν κτιστεί στην Ερμιονίδα;
- Ποιο ποσοστό γης έχει πουληθεί σε κατοίκους εκτός Ερμιονίδας;
- Πόσο είναι το κατά κεφαλήν πραγματικό εισόδημα των κατοίκων;
- Τι συντάξεις και από πού τις παίρνουν οι μόνιμοι κάτοικοι;
- Ποια είναι η εικόνα του κάθε τομέα δραστηριότητας; Ποιο το εισόδημα από τη θάλασσα, γεωργία, κτηνοτροφία, τουρισμό, ιχθυοκαλλιέργειες, βιοτεχνίες, οικοδομή, αγοραπωλησίες γης, κ.λ.π.
- Ποια τα έσοδα του κράτους από άμεσους και έμμεσους φόρους στην Ερμιονίδα;
- Ποια τα ανταποδοτικά τέλη που εισπράττουν οι Δήμοι από τα κάθε είδους εξοχικά, ξενοδοχεία, μεγάλες ιδιοκτησίες κ.λ.π.;
- Τι και πού χρωστάνε οι Δήμοι, ποιες οι δαπάνες τους, η πραγματική οικονομική τους θέση, κ.λ.π.;
- Ποια τα εισοδήματα που προέρχονται από μισθούς δημοσίου και τοπικής αυτοδιοίκησης;
- Ποιες και πόσες οι αγροτικές επιδοτήσεις;
- Ποια τα οικονομικά οφέλη από τις ιχθυοκαλλιέργειες;
- Ποιες δημόσιες εκτάσεις, ποιες ακτές θεωρούνται καταπατημένες;
- κ.λ.π, κ.λπ..
Χωρίς αυτά τα στοιχεία δεν μπορούν οι πολίτες να συνειδητοποιήσουν την πραγματική οικονομική κατάσταση της επαρχίας τους, να δουν τις τάσεις, να δημιουργήσουν τελικά μια συλλογική αντίληψη για τις δράσεις που πρέπει να δρομολογήσουν. Χωρίς τέτοια στοιχεία είναι απορίας άξιο πώς αποφασίζει ένας Δήμος να κάνει ορισμένες κινήσεις ή πώς οι πολίτες και οι εταιρείες αποφασίζουν να επενδύσουν.
Πώς είναι δυνατόν να ζητάς νερό από τον Ανάβαλο ή να δρομολογείς το φράγμα της Τζερτζελιάς, γιατί έχεις όραμα μια πράσινη Ερμιονίδα; Πρώτα πρέπει να έχεις όλα τα πιο πάνω στοιχεία και να διατυπώσεις τον τρόπο με τον οποίο το όραμά σου για πράσινη Ερμιονίδα είναι εφικτό. Μετά φέρνεις τον Ανάβαλο. Αυτό όμως είναι πολύ δύσκολο εγχείρημα ενώ το «εγώ θα φέρω τον Ανάβαλο» άκρως επικοινωνιακό πολιτικό εργαλείο και με μηδέν κόστος.
2). Υπάρχει η αντίληψη ότι με μπροστάρηδες τα Δημοτικά Συμβούλια και προωθητική μηχανή τη Διοίκηση (Νομαρχία, Περιφέρεια, Υπουργεία) με τα κονδύλια και τις επιχορηγήσεις και τις αθρόες προσλήψεις, η πρόοδός μας είναι εξασφαλισμένη. Μέχρι σήμερα όμως κάτι τέτοιο δεν έχει γίνει. Και αν λάβουμε υπ’ όψιν τον μέχρι τώρα τρόπο διαχείρισης των αστικών λυμάτων στους δύο Δήμους μας με την στήριξη Νομαρχίας και Περιφέρειας, πάμε όπισθεν ολοταχώς.
Υπενθυμίζω ότι η πρώτη πόλη της Ελλάδας με πραγματικά αστικά χαρακτηριστικά ήταν η Ερμούπολη της Σύρου. Εκεί αναδείχθηκε μια μικρογραφία αστικής τάξης που τα συμφέροντα της αλλά και τα οράματά της οδηγούσαν την πόλη στο σύνολό της προς μια κατεύθυνση οικονομίας και πολιτισμού. Ο πλούτος ερχόταν δεύτερος μπροστά στο όραμα της συμμετοχής. Οι Δήμαρχοι και οι Σύμβουλοι ήσαν επιφανείς πολίτες που ποτέ δεν καταδέχτηκαν οποιουδήποτε είδους αμοιβή. Αντίθετα διέθεταν και την προσωπική τους περιουσία για το καλό της πόλης.
Χωρίς κάτι ανάλογο στην Ερμιονίδα δεν είναι ορατή ούτε η οικονομική πρόοδος, ούτε ο πολιτισμός. Στην αγροτική οικονομία, πριν το 1950 υπήρχαν μεγαλοκτηματίες, έμποροι, καπεταναίοι με όραμα για τον τόπο. Σήμερα όχι. Και σήμερα δεν μπορεί να έχουμε μία πράσινη οικολογική Ερμιονίδα αν τα σχολεία δεν σταματάνε 1 εβδομάδα για να απλωθούνε οι μαθητές στους ελαιώνες να μαζέψουν τραγουδώντας τις ελιές, αντί να συμμετέχουν στην …. αναβίωση του μαζέματος και του παραδοσιακού λιοτριβιού. Αν η παιδεία μας παιδεύει με όραμα το δημοσιοϋπαλληλίκι με σημείο το τραπέζι και την καρέκλα και όχι τον ευλογημένο κάματο μέσα στη φύση, η πράσινη οικολογική Ερμιονίδα δεν μπορεί να υπάρξει.
3). Έχουμε την αυταπάτη να θεωρούμε τους μόνιμους κατοίκους ή τους ψηφοφόρους ως τον κύριο μοχλό ανάπτυξης που αποφασίζει κομματικά για την τοπική αυτοδιοίκηση αλλά και τη δημόσια διοίκηση του νομού μας.
Είναι έτσι τα πράγματα; Ας δούμε τι έχουμε στην Ερμιονίδα:
1. Τους πραγματικά μόνιμους κατοίκους των οικισμών. Είναι πλέον αναγκαίο να τους διαχωρίζουμε σε δύο μέρη. Αυτούς που αμείβονται με μισθό από δημόσια υπηρεσία ή τοπική αυτοδιοίκηση και το υπόλοιπο που δραστηριοποιείται στον ιδιωτικό τομέα.
2. Τους ντόπιους που μόνιμα μένουν στην Πρωτεύουσα και διατηρούν κυρίως τα πατρικά σπίτια στους οικισμούς, ως εξοχικά. Είναι πάρα πολλοί.
3. Τους ιδιοκτήτες εξοχικών. Είναι πάρα πολλοί και ορισμένοι μένουν μόνιμα σε αυτά. Χωρίζονται σε δύο κατηγορίες. Πλούσια εξοχικά με αρκετή ιδιόκτητη γη που μπορεί να σταθεί και ως κανονικό καλλιεργούμενο κτήμα. Φτωχικά με την έννοια ότι η ιδιόκτητη γη είναι σχετικά μικρός κήπος.
4. Τους λίγους αλλά πολύ πλούσιους εκ των οποίων αρκετοί είναι παράγοντες της οικονομικής ζωής του τόπου μας. Είναι κατά κανόνα κάτοχοι παραλιακών κτημάτων μεγάλης έκτασης η οποία καλλιεργείται συστηματικά. Μία ιδιοκτησία είναι το νησί της Κοιλάδας. Χρησιμοποιούν σαν να ήταν δικιά τους και όλη την ακτή που βγαίνει το κτήμα τους. Η έκταση αυτών των ιδιοκτησιών, η ενισχυμένη περίφραξη, η ύπαρξη συστημάτων και προσωπικού ασφαλείας κρατούν μακριά κάθε ελεγκτική αρχή και κάθε πολίτη. Κανείς δεν ξέρει αν μία τέτοια ιδιοκτησία με διάσπαρτες βίλες, χρησιμοποιείται ως εξοχικό του ιδιοκτήτη που δέχεται τα κότερα και τις θαλαμηγούς φίλων και συγγενών προς φιλοξενία, ή ουσιαστικά νοικιάζει τους χώρους σε πλούσιους για καλοκαιρινές διακοπές με πλήρεις και πανάκριβες υπηρεσίες χωρίς να πληρώνει φόρους, να έχει άδεια κ.λ.π. Αυτό βέβαια συμβαίνει και με σπίτια που κατέχουν αλλοδαποί.
5. Τα μεγάλα ξενοδοχειακά συγκροτήματα που χρησιμοποιούν για τις ανάγκες τους τις συνήθως διαμορφωμένες παραλίες που βγαίνει η ιδιοκτησία τους. Και αυτοί κάποτε (δεν ξέρω αν και σήμερα) προσπάθησαν να μην επιτρέπουν την είσοδο πολιτών για μπάνιο στις ακτές τους.
6. Μεγάλα συμφέροντα που κινούνται στο χώρο της οικοδομής και της γης, μεγάλα, ας τα πούμε, «γραφεία αγοραπωλησίας γης και οικοδομών» και μεγάλοι κατασκευαστικοί οίκοι που αγοράζουν μεγάλες εκτάσεις και τις κτίζουν σαν να είναι οικισμοί, γκολφ, κ.λ.π.
7. Αλλοδαποί νόμιμοι και παράνομοι των οποίων το πλήθος είναι άγνωστο και οι οποίοι παίζουν πολύ μεγάλο ρόλο στην οικονομία της οικοδομής, της γεωργίας και εν μέρει της θάλασσας και των μεγάλων ξενοδοχείων.
Πιστεύει κανείς ότι το άλλοτε κυρίαρχο στοιχείο στην οικονομία και την διοίκηση που ήταν οι ιδιωτικώς απασχολούμενοι μόνιμοι κάτοικοι εξακολουθεί να είναι κυρίαρχο; Διοικητικά ίσως ναι, αφού είναι το κύριο σώμα των ψηφοφόρων. Αλλά οικονομικά, παραγωγικά και ιδιοκτησιακά;
Είναι το μόνο στοιχείο σε σχέση με τα προαναφερθέντα που φθίνει οικονομικά και αριθμητικά, γιατί φεύγουν οι νέοι για τη πρωτεύουσα, πουλάνε τα κτήματά τους, αποσύρονται από τις ασύμφορες πια δραστηριότητες της καλλιέργειας της γης και της αλιείας χωρίς να βρίσκουν καλύτερη απασχόληση. Μαζί με αυτούς εντάσσονται και οι ντόπιοι που ζουν στην πρωτεύουσα που ναι μεν κρατάνε τα πατρικά τους σπίτια, αλλά πουλάνε τα κτήματά τους.
Πιστεύει κανείς ότι όλοι οι ως άνω των 7 κατηγοριών βρίσκονται σε αρμονικές μεταξύ τους σχέσεις, ότι βάζουν έστω παράλληλα με το συμφέρον τους την πρόοδο της Ερμιονίδας;
Πιστεύει κανείς ότι έχει αναδυθεί μια συνισταμένη των ως άνω που σαν ομάδα θα τραβήξει το κάρο δυναμικά προς την συνολική πρόοδο;
Πιστεύει κανείς ότι το όραμα της αγοραπωλησίας γης και οικοδομών + real estate + γκολφ δεν είναι η κερδοφορία ενός εκάστου, αλλά η πρόοδος της Ερμιονίδας; Πιστεύει κανείς ότι έχουν κανένα δισταγμό, αν ο νόμος το επιτρέπει και οι ντόπιοι πουλάνε τα κτήματά τους, να μετατρέψουν όλη της γη μας σε ένα οικισμό εξοχικών που θα έχει και χωριά παλιά ακτημόνων; Να κάνουν όλες τις παραλίες μας μια λωρίδα άμμου με ένα δρόμο πάνω από αυτήν και κατά μήκος μια σειρά ‘εξοχικών πολυκατοικιών’, δηλαδή τουριστικά θέρετρα τύπου Ισπανίας, ό,τι χειρότερο για την τουριστική ανάπτυξη της επαρχίας μας;
Όμως αυτή είναι η πραγματικότητα και όλα αυτά πρέπει να τα δούμε κατάματα. Λύση δεν είναι το να πάρουμε τις παραλίες από τους πολύ πλουσίους και τα ξενοδοχεία, να διώξουμε τους μετανάστες για να πάρουν τις δουλειές οι ντόπιοι οι οποίοι όχι με αμοιβή, αλλά ούτε με βία δεν θα τις έκαναν. Ούτε να σταματήσουν να κτίζονται εξοχικά, ούτε να κάνουμε μια αγροτική και αλιευτική οικονομία επιδοτήσεων για τους καημένους ντόπιους κατοίκους.
Προϋπόθεση οικονομικής και πολιτιστικής προόδου είναι η εν μέτρω συνεργεία των παραπάνω κάτω από την φωτεινή καθοδήγηση – διοίκηση (management) ενός κέντρου επαρχιακής εμβέλειας και ενός δυναμικού συμβουλευτικού οργάνου.
4). Η έκταση της Ερμιονίδας συμπίπτει με την λεκάνη απορροής των υδάτων της και η παράκτια θάλασσά της στο μεγαλύτερο μέρος τής ανήκει. Ως εκ τούτου σχεδιασμός χρήσης γης και παράκτιας θάλασσας, διαχείριση υδάτων, απορριμμάτων, αγροτική παραγωγή, τουρισμός μπορούν να καθοδηγηθούν από ένα επαρχιακό κέντρο αυτόνομα, χωρίς να εμπλέκονται ουσιαστικά άλλες επαρχίες.
Αυτό το κέντρο διοίκησης μπορεί κάλλιστα να είναι ένα Επαρχείο με Έπαρχο (Καλλικράτειος Δήμος Ερμιονίδας τελικά) και Επαρχιακούς συμβούλους αντί των δύο Δήμων που έχουμε σήμερα. Πρέπει όμως να πλαισιώνεται και από ένα όργανο συμβουλευτικό το οποίο δεν θα εκλέγεται αλλά θα έχει αποστολή να κρατάει με τις προτάσεις του σε ισορροπία τις ως άνω 7 κατηγορίες. Το Επαρχείο δίνει την δυνατότητα εκλογής στη θέση του Επάρχου και ικανότατων κατοίκων των μικρών χωριών, ενώ με δύο Δημαρχίες εις τον αιώνα τον άπαντα θα υπάρχει δήμαρχος Κρανιδιώτης και Ερμιονίτης.
5). Είναι αναγκαία και ικανή συνθήκη η ύπαρξη του Επαρχείου και ενός συμβουλευτικού οργάνου για να αλλάξει η κατάσταση;
Όχι, αλλά αυτός είναι ένας διοικητικός σχηματισμός τους μέλλοντος που μπορεί να διοικήσει την Ερμιονίδα. Δηλαδή να επιβάλλει τα όντως αδιαπραγμάτευτα, αυτά δηλαδή που γίνονται αυτόματα στα ευνομούμενα κράτη, και να διαβουλευτεί προτάσεις δράσεων οικονομικής προόδου και πολιτισμού.
Ενδεικτικώς αδιαπραγμάτευτα:
1. Αυστηρό και αναδρομικό πόθεν έσχες για τις ευαίσθητες δημόσιες και επαρχιακές υπηρεσίες, πολεοδομία, εφορία, κρίσιμα πόστα υπαλλήλων, κ.λ.π.
2. Αυστηρά μέτρα για την έκδοση νομίμων αποδείξεων, Φ.Π.Α., είσπραξη φόρων. Δηλαδή πλήρης σύμπλευση με την πολιτική κάθε ευνομούμενου κράτους.
3. Αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης.
4. Λειτουργία του Επαρχείου με ISO 9001 (Σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας) και ISO 14001 - EMAS (Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης με διακήρυξη περιβαλλοντικών επιδόσεων).
5. Δημιουργία ΒΙ.ΠΑ. (Βιοτεχνικών Πάρκων) όπου υποχρεωτικά θα συγκεντρωθούν οι βιοτεχνίες χαμηλής όχλησης. Χρειαζόμαστε και βιοτεχνίες σοβαρές ακόμη και βιομηχανίες που δεν ρυπαίνουν. Είναι πλούτος για τον τόπο.
6. Δημόσιες υπηρεσίες ιδιαίτερα αστυνομία, λιμενικές αρχές, πολεοδομία, στην υπηρεσία του πολίτη.
7. Πλήρης συμμόρφωση στις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
8. Χρηστή διοίκηση Επαρχείου με απόλυτη διαφάνεια και έλεγχο, συστηματική πληροφόρηση και προϋπολογισμό με κριτήρια ιδιωτικής επιχείρησης.
9. Ο,τιδήποτε άλλο συντελεί στην ευνομία, ευταξία, παραγωγικότητα της Ερμιονίδας.
Ενδεικτικές προτάσεις προς διαβούλευση με σκοπό την υιοθέτηση μέτρων που φέρνουν οικονομική πρόοδο:
1. Ανεμογεννήτριες. Υπάρχει χώρος στο Δίδυμο και στις Αδέρες για πενταπλασιασμό (200ΜW) της υπάρχουσας ισχύος. Αυτό θα προσφέρει στο Επαρχείο 500000 € σταθερά ετήσια έσοδα. Η ενόχληση είναι πολύ μικρή σε σχέση με την προστασία του περιβάλλοντος. Άλλωστε, αν στο μέλλον δεν μας κάνουν ή δεν χρειάζονται πια, ξηλώνονται μέσα σε ένα μήνα.
2. Φωτοβολταϊκά. Σε αντίθεση απ’ ότι πιστεύεται η ανάπτυξη πεδίων φωτοβολταϊκών δημιουργεί πολύ σοβαρή οπτική ρύπανση. Για την προηγούμενη ισχύ απαιτούνται 8000 στρέμματα. Όμως υπάρχουν χώροι ψηλά στις Αδέρες που ένα τέτοιο πεδίο δεν θα ήταν ορατό. Ίσως εκεί να είναι κατάλληλη περιοχή και για Ηλιοθερμικούς σταθμούς. Αυτό θα προσφέρει στο Επαρχείο άλλα 500000 € σταθερά ετήσια έσοδα. Εννοείται ότι πρόκειται για τελείως ιδιωτικές επενδύσεις.
3. Σχεδιασμός χρήσης αιγιαλού και παραλίας. Να καθοριστούν και να αποδοθούν σε δημόσια κοινή χρήση οι βασικές παραλίες για τους κατοίκους. Οι παραλίες των πολύ πλούσιων ιδιοκτησιών κατά το νόμο πρέπει και αυτές να αποδοθούν σε δημόσια κοινή χρήση. Δεν συμφέρει όμως αυτό το πράγμα τον τόπο, αλλά ούτε όλες αυτές οι παραλίες είναι τόσο αναγκαίες για τα μπάνια του λαού. Άρα το Επαρχείο μπορεί να τις νοικιάσει με έναν απλό τρόπο και ο πλούσιος που δεν δέχεται, να μετατρέπεται αμέσως η παραλία του σε δημόσια. Δεν μπορεί οι πολύ πλούσιοι να μην έχουν συνεισφορά αλλά μόνο ιδιωτική απόλαυση δημοσίου αγαθού και μάλιστα με το έτσι θέλω. Περί τα 20000 μέτρα τέτοιου είδους παραλίας με 50 € το μέτρο αποδίδουν ετησίως 1000000 €. Πέραν αυτού οι πολύ πλούσιοι είναι άνθρωποι που μπορούν να δραστηριοποιηθούν στην επαρχεία μας και αυτό πρέπει να τους ζητηθεί. Όχι να κάνουν δωρεές, αλλά να φτιάξουν παραγωγικές μονάδες, στη γεωργία (πρότυπα κτήματα, βιοτεχνίες τροφίμων εξαιρετικής ποιότητας, αμπελώνες), στη θάλασσα (μαρίνες, ξενοδοχεία), στη βιοτεχνία, στα αιολικά πάρκα, στα φωτοβολταϊκά. Είναι συμφέρον της Ερμιονίδας να εντάξει τους πλουσίους στο παραγωγικό δυναμικό της. Να νοιώσουν την Ερμιονίδα σπίτι τους. Αν η σοσιαλιστική ή αριστερή διανόηση έχει άλλη άποψη, ας αμέσως μας επιδείξει τους συνεταιρισμούς της, τις σοσιαλιστικές συσπειρώσεις που πραγματικά παράγουν ή δραστηριοποιούνται σε κάποιο τομέα με ένα νέο τρόπο στην Ερμιονίδα. Αλλά και η οικολογική διανόηση δεν μπορεί να παραμένει στο επίπεδο της οργανωμένης καταγγελίας και της οικολογικής καθαρότητας των πάντων, χωρίς να βλέπουμε οικολόγους γεωργούς, αλιείς, βιοτέχνες κ.λ.π. που να παράγουν και να ζουν με τον τρόπο τους.
4. Εκτός από τους κατ’ επάγγελμα αγρότες και τα χωρίς κτίσματα κτήματα, θα πρέπει το κάθε εξοχικό μαζί με την γη που κατέχει να πληρώνει ένα μικρό ετήσιο τέλος, γιατί είναι εκτός οικισμού και κατά κάποιο τρόπο δέσμευσε καλλιεργήσιμη γη. Ανά στρέμμα να πληρώνει 5 € οπότε το μέτρο αποδίδει 500000 € το χρόνο και βαίνει αυξανόμενο.
5. Τα ως άνω έσοδα του Επαρχείου πρέπει να δεσμεύονται για σοβαρά έργα περιβάλλοντος, υδροδότησης, συντήρησης υποδομής, πολιτισμού, οργάνωση αγροτικής παραγωγής και εμπορίας κ.λ.π. ώστε να επιστρέφουν στο σύνολο και σε αυτούς φυσικά που τα πλήρωσαν. Όχι να κατασπαταλώνται σε προσλήψεις ανώφελες και σε ανόητες φιέστες.
6. Δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα μια ενεργοποίηση των κατ’ επάγγελμα αγροτών, ώστε να καλλιεργηθούν τα κτήματα στο σύνολό τους ακόμη και αν φέρουμε άφθονο νερό, όταν σήμερα κτήματα με νερό και με πακιστανούς εργάτες μόλις καταφέρνουν να τα φέρνουν βόλτα. Ποιών αγροτών άλλωστε, όταν σε λίγο σχεδόν το σύνολο των κάμπων μας θα έχει περάσει στα χέρια πρωτευουσιάνων; Για να διασωθεί η καλλιεργήσιμη γη αλλά και να προστατευτεί η ομορφιά του τοπίου πρέπει στους κάμπους το κτίσιμο εξοχικού να πάει στα 20 (;) στρέμματα που για τα μέρη μας είναι το μέσο κτήμα με την υποχρέωση του ιδιοκτήτη να το καλλιεργεί συστηματικά και με την υποχρέωση του Επαρχείου να του παρέχει με ρολόι ποτιστικό νερό σε τιμή ανταποδοτική, όταν αυτό καταστεί δυνατό. Αυτό σημαίνει ότι πλέον δεν υφίστανται ιδιωτικές γεωτρήσεις αλλά την άντληση και την διανομή την έχει μόνον το Επαρχείο. Μόνον οι κατ’ επάγγελμα αγρότες θα έχουν την άδεια γεώτρησης, αν νομίζουν ότι τους συμφέρει καλύτερα αλλά με αυστηρούς όρους. Βασικότατη έγνοια του Επαρχείου θα είναι η γεωργική, κτηνοτροφική και αλιευτική παραγωγή, μεταποίηση και εμπορία εξαιρετικής ποιότητας προϊόντων, μόνο με αυστηρώς ελεγχόμενα βιολογικά μέσα και σε βάση ιδιωτική. Ως προς την εμπορία θα ενεργεί μεθοδικά. Πλέον δίπλα στο κτήμα του αγρότη θα στέκει το κτήμα των 20 (;) στρεμμάτων του πρωτευουσιάνου που θα το καλλιεργεί (ή θα του το φροντίζουν ντόπιοι) για ομορφιά και γόητρο, για εισόδημα, για ενασχόληση. Δηλαδή ήδη διαφαίνεται ότι οι αγρότες του μέλλοντος στην Ερμιονίδα θα είναι κυρίως πρωτευουσιάνοι παραθεριστές και δευτερευόντως επαγγελματίες αγρότες και, ως εκ τούτου, είναι αναγκαίο η μελλοντική αγροτική πολιτική της Ερμιονίδας να λάβει υπόψιν πολύ σοβαρά αυτή την νέα διάσταση. Και πολύ παλιά υπήρχαν πλούσιοι εκτός Ερμιονίδας που είχαν άριστα παραγωγικά κτήματα (αγροτικές βίλες), τα Βουλγαρέικα, τα Μαμπέικα που μετά έγινε η μάντρα του Λεούση, κτήματα στην ερμιονική γη πλουσίων Υδραίων συνήθως αγωνιστών του 1821. Όμως η παραγωγική σημασία τους ήταν μικρή εν σχέσει με την αγροτική παραγωγή των κανονικών αγροτών. Σήμερα επανέρχεται η ‘αγροτική παραγωγική βίλα’ ως όραμα της πολυπληθούς μεσαίας τάξης παραθεριστών και όχι μόνον.
7. Οι λίγοι επαγγελματίες ψαράδες μας αναγκάζονται να ταξιδεύουν πίσω από την Ύδρα για να βγάλουν πια ένα κομμάτι ψωμί. Πρέπει για διάστημα 5 ετών να απαγορευτεί οποιουδήποτε είδους αλιευτική δραστηριότητα στους κόλπους της Ερμιονίδας και μάλιστα μέχρι τα νησιά μας. Οι επαγγελματίες να πηγαίνουν μακριά και για τα 5 αυτά χρόνια να επιδοτούνται με την υποχρέωση βάρδιας επιτήρησης των μέτρων απαγόρευσης στους κόλπους. Στους κόλπους να επιτρέπεται μόνον σε ερασιτέχνες χωρίς δίκτυα και παραγάδια, με περιορισμένο αριθμό άδειας – εισιτηρίου που θα κόβουν στο Επαρχείο. Θέλεις καθετή; Είκοσι ευρώ. Θέλεις πυροφάνι; Πενήντα ευρώ. Θέλεις καλάμι; Δέκα ευρώ. Τα σημαντικά αυτά έσοδα θα πηγαίνουν στην επιδότηση των επαγγελματιών για όσο διάστημα χρειαστεί, καθιστώντας τους και ενεργούς επιτηρητές του θαλάσσιου χώρου. Ομοίως στην επιδότηση πρέπει να πηγαίνει και ένα τέλος ανά κιλό ψαριών που παράγονται στα ιχθυοτροφεία ως συμβολή στη προσπάθεια. Μετά τα 5 χρόνια θα καθοριστεί πολύ αυστηρή πολιτική αλιείας και για τους επαγγελματίες στους κόλπους. Να μπορούν να ψαρεύουν και να ζουν ανθρώπινα. Υπενθυμίζεται ότι αυτό δεν είναι δα και καμιά φοβερή καινοτομία. Ήδη η Ευρωπαϊκή Ένωση προσανατολίζεται στη έκδοση συμβουλευτικών οδηγιών ώστε τα κράτη μέλη να προβούν σε χωροταξικό σχεδιασμό των θαλασσών τους. Σωστά διαβάσατε: «χωροταξικός σχεδιασμός θαλάσσης» ( Ανακοίνωση της επιτροπής Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων 52008DC0791), δηλαδή θα καθοριστούν πλήρως οι εκτάσεις όπου απαγορεύεται πλήρως η αλιεία, όπου επιτρέπεται υπό όρους, ποιες θαλάσσιες περιοχές θα είναι πλήρως και ειδικώς προστατευμένες (όπως στην Αλόννησο για την φώκια, Ζάκυνθο για καρέτα – καρέτα), τεράστιες εκτάσεις βυθού με δάση ποσειδωνίας ή τραγάνας ή τροκάδας όπου θα απαγορεύονται απολύτως τα συρόμενα εργαλεία, θαλάσσιες περιοχές μόνο για τουρισμό, βιομηχανία κ.λ.π. Δηλαδή κάτι ανάλογο που γίνεται και στη στεριά, μόνο που στη θάλασσα ο σχεδιασμός έχει τρεις διαστάσεις, επιφάνεια, βυθός, υδάτινη στήλη. Έτσι σε μία θαλάσσια έκταση μπορεί να αποδοθεί η επιφάνεια της σε τουριστική χρήση, η υδάτινη στήλη μόνο σε ορισμένες μορφές αλιείας, ενώ ο βυθός προστατεύεται πλήρως, δηλαδή δεν τον ακουμπά κανένα αλιευτικό εργαλείο, δεν τον διαταράσσει κανένα τεχνικό έργο.
Προς Θεού! Τα παραπάνω μη τα πάρετε τοις μετρητοίς, ούτε οι οικολόγοι και οι οικολογούντες να αρχίσουν τις διαφωνίες, ούτε οι ψαράδες, ούτε, ούτε.....
Όμως χωρίς εύστοχες καινοτόμες σκέψεις και δράσεις τέτοιου επιπέδου, που να δίνουν συνισταμένη, πρόοδος δεν έρχεται.
Ή επιλέγουμε το σήμερα και την προοπτική του, την αφημένη στη τύχη, ή δρομολογούμε να γίνουμε μια Ερμιονίδα που δεν θα έχει να ζηλέψει τίποτα από μια επαρχεία της Τοσκάνης, της Ελβετίας, της Αυστρίας χωρίς να χαθεί η ελληνικότητα.
Αυτό αρχίζει και το συνειδητοποιεί και ο πολιτικός και οικονομικός κόσμος της Αργολίδας για το σύνολο του νομού. «Δεν πρέπει να γίνουμε Αθήνα» λένε πλέον ανοικτά και εννοούν φυσικά ότι δεν μπορεί να αφεθούν ασύδοτες ‘οι δυνάμεις της αγοράς’ (θα πρόσθετα και τις δυνάμεις των ντόπιων που το μόνο που τους καίει είναι να πουλήσουν το κτήμα τους) να κερδοσκοπήσουν επί της Αργολικής γης των μύθων, της ιστορίας και του τοπίου, όπως έγινε με την αντιπαροχή στην Αθήνα, και να μετατρέψουν τον Θείο τόπο μας σε ένα τοπίο άχρωμο σαν την σημερινή Σαλαμίνα. Γιατί και στην καπιταλιστική Ευρώπη, οι δυνάμεις της αγοράς σε αυτά τα θέματα δεν είναι καθόλου ασύδοτες.
Αυτή η οικονομική εμπλοκή όλων, μαζί με μια χρηστή και ενθουσιώδη Επαρχιακή Διοίκηση θα αναγεννήσει την Επαρχία μας, θα την κάνει επαρχία ευρωπαϊκή υψηλών προδιαγραφών και από αυτό θα ωφεληθούν όλοι, πλούσιοι και φτωχοί. Όλοι θα νοιώθουν μέτοχοι σε ένα «παιχνίδι που βγαίνουν όλοι κερδισμένοι και όχι σε ένα που το κέρδος μου είναι η ζημιά σου».
Και ο πολιτισμός μας θα ξεφύγει από την αποβλάκωση της μίμησης, της αναβίωσης, της ατομικής προβολής και ιδιοτέλειας και θα βρει το δρόμο της προσωπικής και συλλογικής έκφρασης και δημιουργίας και προ πάντων το δρόμο της σιωπής και του μέτρου.
Έρρωσθε,
Βασίλειος Γκάτσος
