Ύδρας και Ερμιόνης
Στον Απολογισμό Πεπραγμένων *
του Δημάρχου Ύδρας ένα από τα έργα είναι η αποκατάσταση των παλαιών
ανεμομύλων της Ύδρας που στεφάνωναν την πόλη. Εμείς οι νεότεροι
γνωρίζουμε μόνον τον ανεμόμυλο της Σοφίας Λόρεν από το έργο "Το παιδί και το δελφίνι"
που έκανε παγκοσμίως γνωστή την πανέμορφη Ύδρα. 'Ομως και στη γκραβούρα
του Castellan, τέλη 18ου αρχές 19ου αιώνα, οι ανεμόμυλοι της Ύδρας
δεσπόζουν. Αλλά και κατά τον 19ο αιώνα η πρώτη από μακρυά εντύπωση της
Ύδρας ήταν οι ανεμόμυλοί της. Και δεν είχε και λίγους. Επανέρχεται
λοιπόν η Ύδρα στην παλιά της χαρμόσυνη εικόνα με τους ανεμόμυλους που
δεσπόζουν και στα έργα καλλιτεχνών όπως του Γκίκα. Η Ύδρα έχει τον δικό
της ήλιο, το δικό της φεγγάρι, το δικό της φως, τον δικό της άνεμο.
Το ίδιο όμως
συνέβαινε και στην Ερμιόνη κατά τον 19ο αιώνα, αλλά και πολύ παλαιότερα.
Στο βιβλίο μου έχω υποστηρίξει την άποψη ότι η Ερμιόνη με το κάστρο της
και το υπήνεμο μεγάλο λιμάνι του όρμου της Κάπαρης ήταν σταθμός
τροφοδοσίας του οθωμανικού στόλου για πολλούς αιώνες, γι' αυτό αναγκαίοι
και οι τόσοι ανεμόμυλοι.
Αλλά και πριν την Κατοχή, η πρώτη εντύπωση του
χωριού ήταν οι 7 ανεμόμυλοι πάνω στον αρχαίο Πρώνα, τον λόφο των Μύλων
για τους νεότερους, και φυσικά ο μύλος των Μητσαίων στο Μπίστι. Δυστυχώς και ατυχώς και οι 7 κατεδαφίστηκαν και εξαφανίστηκαν χωρίς η τότε Κοινότητα Ερμιόνης να δείξει κανένα ενδιαφέρον.
Σε όλη τη νησιωτική και παραλιακή Ελλάδα ανακατασκευάζονται ή
ανακαινίζονται ή συντηρούνται οι ανεμόμυλοι, μάλιστα κατασκευάζονται και
νέοι διακοσμητικοί. Πώς να το κάνουμε, ο ανεμόμυλος είναι μέσα στη ψυχή
του Αιγαίου, στη ψυχή μας. Και στην Ερμιόνη οι δύο ανεμόμυλοι είναι η
πρώτη χαρούμενη εντύπωση του χωριού από τη θάλασσα **.
Έχω εκφράσει την άποψη ότι πρέπει να ανακατασκευαστούν και οι 7 ανεμόμυλοι στον Πρώνα,
πλέον μετατοπισμένοι δυτικά του ναΐσκου της Αγίας Ερμιόνης αλλά και
κοντά του. Με τα πανιά τους, με τα καλντερίμια τους, με
τα πλακόστρωτά τους θα δώσουν έναν άλλον αέρα στην Ερμιόνη. Και αυτό το
μυλοτόπι, έργο του Δήμου μας από ΕΣΠΑ ή από αλλού, σε δημόσιο κτήμα, θα
έχει και χρηστικό χαρακτήρα. Στα νησιά πολλοί ανακαινισμένοι ανεμόμυλοι
κατοικούνται ή είναι καλοκαιρινά κέντρα. Ύδρευση και αποχέτευση
χρειάζεται, πράγμα πολύ εύκολο για το Πρώνα, και οι 7 μύλοι μπορούν να
είναι κέντρα που θα απλώνουν τις καρέκλες τα καλοκαίρια στον δροσερό
αυτόν λόφο με την πανέμορφη θέα, μακρυά από τα αυτοκίνητα και την
κίνηση. Θα είναι δηλαδή και επένδυση.
* Κανένα
τοπικό μπλογκ δεν έκανε παραπομπή στο μπλογκ της Ύδρας που ανάρτησε τον
έντυπο Απολογισμό Πεπραγμένων του Δημάρχου Ύδρας, παρ' όλο που πολλά
έργα, όπως αφαλάτωση, σήμανση μονοπατιών, έργα πυροπροστασίας και τόσα
άλλα παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον και για την Ερμιονίδα. Βέβαια
παραπλεύρως παρατίθεται το μπλογκ της Ύδρας για κάθε ενδιαφερόμενο.
Πάντως είναι πολλοί λίγοι οι Δήμαρχοι που παραδίδουν έντυπο Απολογισμό
στους Δημότες. Πιστεύω και ο Δήμαρχος Ερμιονίδας προσεχώς.
** Τα πλέον
πετυχημένα έργα από αισθητική άποψη τα τελευταία χρόνια στην Ερμιόνη
είναι οι δύο Ανεμόμυλοι, ο ναός του Αγίου Γερασίμου και ο γύρω του
χώρος, δωρεά της οικογενείας Μάγκου (μακάρι γύρω να κτιστούν και άλλα
εκκλησάκια κολλημένα στα βράχια και στην κορφή του Κροθιού ένα του
Προφήτη Ηλία με γύρω του ανεμόμυλους), η Αγία Ερμιόνη και ο Άγιος
Νικόδημος (που μακάρι να πλαισιωθούν με τους 7 ανεμόμυλους που
προανέφερα και άλλα εκκλησάκια και μακάρι να μπει και μια στήλη δίπλα
στη δεξαμενή να θυμίζει ότι εκεί ήταν το παμπάλαιο ιερό της θεάς Ήρας).
Αδιαφορώ παντελώς για τα κίνητρα, για το πώς και τι του κτισίματος, των
παραχωρήσεων των οικοπέδων κ.λ.π. Έδωσαν ιερότητα, ιστορικό βάθος στο
γύρω από την Ερμιόνη τοπίο και μια αρμόζουσα αισθητική που την έχει
ανάγκη η Ερμιόνη. Η αισθητική και η ιερότητα με ενδιαφέρει, και επειδή
με τον άλφα ή βήτα τρόπο, σε όλα αυτά έβαλε το χεράκι του ο Αγαπητός
Ανάργυρος Λεμπέσης, ο εξ αναργύρων, του αναγνωρίζεται αυτή η συμβολή:
Ότι μεγαλωμένος στα ορεινά του Πόρου δίπλα στον εκεί ανεμόμυλο και στην
εξαιρετική αισθητική και ιερότητα του γύρω χώρου, ως σιδεράς το
επάγγελμα εποίησεν κάγκελα εξαίρετης αισθητικής εν Ύδρα κυρίως, και ως
Δήμαρχος είδε αισθητικά την Ερμιόνη και συνέβαλε στην υλοποίηση αυτών
των έργων. Άλλα, εντός της Ερμιόνης, δεν είχαν αισθητική και κυρίως
αρχιτεκτονική άποψη, αλλά αυτά τα πέριξ είχαν και με το παραπάνω.
Έρρωσθε,
Βασίλης Γκάτσος
