 |
Γράφει ο Βασίλης Γκάτσος |
Το εορταστικό, θα λέγαμε ενθουσιαστικό - θριαμβευτικό, κλίμα με αφορμή τον οριστικό τίτλο - διαβατήσιο ΠΟΠ που πήραν τα ρόδια μας, που έρχεται ως συνέχεια του προηγούμενου θριάμβου του ΠΟΠ ελαιολάδου μας, δεν συνάδει με την πραγματική κατάσταση που βιώνουν οι καλλιεργητές αυτών των προϊόντων στην Ερμιονίδα. Σ' αυτό το "διονυσιακό κλίμα" συμβάλλουν συμπατριώτες που έχουν περάσει από διοικητικές θέσεις στον Δήμο μας, χωρίς νούμερα, χωρίς δείκτες, χωρίς ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα. "Διονυσιακοί" και οι βουλευτές μας. Λες και αυτόματα τα ΠΟΠ θα εξασφαλίσουν την ευημερία των αγροτών μας και του τόπου μας.
Μα στην Κρήτη υπάρχουν ήδη 5 ΠΟΠ λάδια και πολύ περισσότερα στη χώρα μας. Όμως το 80% των εξαγωγών μας είναι χύμα λάδι, το περισσότερο λάδι στην εσωτερική κατανάλωση περνάει ως χύμα από τα λιτρίβια, ενώ πέρυσι οι ελαιοπαραγωγοί μας "απολάμβαναν" τιμές γύρω στα 2 ευρώ/κιλό, αν και οι τιμές στο ράφι των σούπερ μάρκετ λίγο επηρεάστηκαν. Άντε από 6 ευρώ το κιλό να βρέθηκαν για λίγο στα 5.5 ευρώ το κιλό, ενώ το λάδι το ποιοτικά αντίστοιχο με το δικό μας έμεινε σταθερό γύρω στα 8 ευρώ το κιλό.
Όσο για το ρόδι μας ναι μεν είναι γλυκό και νόστιμο, αλλά δεν έχει στη φλούδα το χρώμα που έχουν συνηθίσει ο Ευρωπαίοι, οι οποίοι έχουν παράλληλα συνηθίσει τη ξινή γεύση όπως και το ομοιόμορφα κόκκινο χρώμα της φλούδας. Χώρια που συστηματικές φυτείες "ξινών" αλλά αποδοτικών ποικιλιών σε περιοχές της χώρας μας με άφθονα νερά, παράγουν χυμό με πολύ μικρότερο κόστος που φυσικά τον προτιμούν οι εταιρείες που εμφιαλώνουν και διαθέτουν διάφορους χυμούς με προσθήκη χυμού ροδιού.
Και το ελαιόλαδό μας αρχικά πέρασε στην Ευρώπη από του Ενετούς ως πρώτη ύλη σαπωνοποιίας και δεν είναι εύκολο να το επιβάλλουμε ώς εξαιρετικό τρόφιμο, όχι μόνο εμείς αλλά και οι Ιταλοί και οι Ισπανοί. Για τους Βόρειους το λίπος της φάλαινας είναι τρόφιμο, για εμάς άλειμμα για τα κουπιά και τα φαλάγγια.
Προφανώς τα παρακάτω είναι ψέματα ή κακόβουλες διαδόσεις:
* Ο κ. Ιωσήφ Μερτύρης είπε στη συνέντευξή του ότι κάποτε είχε 100 κ.μ. τη μέρα νερό και τώρα έχει μόνον 8.
* Γείτονάς μου στο Κατσιδιάρι πέρσι το καλοκαίρι μου λέει ότι η πάνω γεώτρησή του έπαψε να βγάζει νερό και μένουν οι ελιές απότιστες.
* Ελαιώνες ποτιστικοί εγκαταλείπονται, γιατί οι νέοι βρίσκουν άλλα επαγγέλματα και δεν συμφέρει να τους καλλιεργούν για πρόσθετο εισόδημα.
* Ηλικιωμένοι προσπαθούν να καλλιεργήσουν ό,τι μπορούν, αλλά δεν βρίσκουν εργατικά χέρια. Τα παιδιά τους δεν ακολουθούν την αγροτική ζωή ως ασύμφορη.
* Κανένας δεν νοικιάζει ελαιώνες, ούτε μεσιακά πια, ούτε με παραχώρηση σχεδόν του συνόλου της παραγωγής.
* Ακούστηκε ότι μεγάλοι καλλιεργητές στο Θερμήσι πούλησαν μεγάλες εκτάσεις με ελιές σε εταιρείες του Ντουμπάι(;), γιατί με τις τιμές του λαδιού που "απολαμβάνουν" και την έλλειψη εργατικών χεριών δεν είχαν κανένα όφελος από την καλλιέργειά τους και περιορίστηκαν σε πολύ λιγότερα στρέμματα. Λένε ότι οι εταιρείες αυτές θα παράγουν λάδι (φυσικά με χέρια εργατικά μεταναστών) και θα το εξάγουν στη χώρα τους όπου πουλιέται πανάκριβα. Εμείς γιατί δεν εξάγουμε στη χώρα τους;
* Η καλλιέργεια ξερικών ελιών δεν έχει κανένα νόημα πέρα από την .... άθληση και λίγο λάδι για το σπίτι και τα παιδιά και αυτό με πολύ κόπο.
* Όσοι καλλιεργούν ρόδια τονίζουν το μεγάλο κόστος παραγωγής, την πολλή εργασία που απαιτεί η καλλιέργεια, τις ασθένειες, και τις χαμηλές τιμές. Πέρα από την έλλειψη νερού.
* Ο κ. Κόντος επανειλημμένα έχει τονίσει στη γιορτή του Ροδιού και όχι μόνον, ότι η επέκταση της καλλιέργειας είναι αδύνατη χωρίς νερό, και με τα σημερινά δεδομένα η καλλιέργεια φθίνει.
*. Από τις "κουβέντες του λιτριβιού", όταν περιμένουμε να βγει το λάδι, το συμπέρασμα είναι ότι οι μεγαλοαγρότες στην Ερμιονίδα που μπορούν να ισχυριστούν ότι πάνε καλά μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού.
* Άλλη κουβέντα: "Αν δεν πηγαίνεις λαϊκή δεν βλέπεις χρήμα στο χέρι σου".
* Άλλη κουβέντα: "Αν δίνεις με το κιλό σε εργάτες το μάζεμα ιδιαίτερα στο μανάκι, δουλεύουν εντατικά για να μαζέψουν όσο πιο γρήγορα μπορούν τον καρπό, σπάνε και τραυματίζουν κλαδιά και η απόδοση των δέντρων την επόμενη χρονιά πέφτει δραματικά". " Αν πάρεις με μεροκάματο και με επίβλεψη να προσέχουν το δέντρο, η απόδοσή τους γίνεται ασύμφορη".
* Όσοι ανοίχτηκαν, γιατί πίστεψαν ότι ο "κίτρινος χρυσός", το λάδι μας, και ο "κόκκινος χρυσός", τα ρόδια μας, ανοίγουν τις "θύρες των αγορών" αυτομάτως, την πάτησαν.
* Όσοι πίστεψαν ότι το κτήμα τους έχει νερό αλλά δεν το έχουν εντοπίσει, ακόμα κάνουν γεωτρήσεις.
* Οι επιδοτήσεις όλο και μειώνονται.
* Οι τιμές φυτοφαρμάκων, λιπασμάτων, μηχανημάτων, ανταλλακτικών, εργαλείων, αυξάνονται συνεχώς.
* Οι βιολογικές καλλιέργειες δεν είναι εύκολο πράγμα, ούτε φέρνουν θεαματικά αποτελέσματα στο αγροτικό εισόδημα. Όσοι περίμεναν να πουλήσουν σε διπλάσια τιμή, ακόμη περιμένουν.
* Παρ' όλη τη κρίση, παρ' όλη την ανεργία, κανένας νέος δεν γύρισε πίσω στην Ερμιονίδα για να γίνει αγρότης. Όπως συνέβη βέβαια και σε όλη την Ελλάδα.
* Μέσα δεκαετίας του 1980 ο τενεκές λάδι από 12000 δραχμές (38 ευρώ) σε δύο χρόνια εκτοξεύτηκε στις 27000 δραχμές (85 ευρώ), λόγω παγκόσμιας έλλειψης. Όλοι άρχισαν να οργώνουν και κλαδεύουν τους παρατημένους ελαιώνες. Αμέσως μετά η τιμή έπεσε και συνεχίζει να πέφτει μέχρι σήμερα χωρίς καμιά αναλαμπή. Τα 50 και 60 ευρώ ο τενεκές σήμερα, λόγω πληθωρισμού δεν συγκρίνονται με το τότε. Δηλαδή τα τότε 85 ευρώ είναι 130 σημερινά και βάλε.
* Οι πώληση "με τον τενεκέ" που ήταν διέξοδος για τον παραγωγό έχει πολύ περιοριστεί, γιατί αν και το λάδι είναι εγγυημένο από τον παραγωγό και η τιμή είναι η μισή από το να το αγοράσει κάποιος λίτρο λίτρο, δεν υπάρχει ρευστό για πληρωμή του τενεκέ.
* Πληρώνουν οι αγρότες για δακοκτονία, αλλά ο δάκος ζει και βασιλεύει.
Αν όλα αυτά είναι ψέματα και κακόβουλες διαδόσεις, δίκαιο το εορταστικό - διονυσιακό κλίμα. Αν όχι, ας ενσκύψουμε με σοβαρότητα στα μεγάλα προβλήματα των αγροτών μας, και ο Δήμος μας, η Περιφέρειά μας και οι τοπικοί βουλευτές μας, ας αντιληφθούν την τραγική μας κατάσταση.
Βασίλης Γκάτσος
14-10-2020
