Γιάννης Χατζηζήσης
<<Ο καρδιολόγος που βάζει <<φρένο>> στα εμφράγματα σε παγκόσμιο επίπεδο!
<<Ο 36χρονος γιατρός που τιμήθηκε ως ο καλύτερος ερευνητής καρδιαγγειακής ιατρικής>>
ΤΑ ΝΕΑ
Τα τελευταία χρόνια έχει βάλει στόχο το «φρένο» στα εμφράγματα. Και από ό,τι φαίνεται, η έρευνα του 36χρονου καρδιολόγου αποδίδει. Η αναγνώριση των προσπαθειών του, μάλιστα, ήταν αυτή που τον έκανε να πετάξει από τις ΗΠΑ στην Αθήνα προκειμένου να παραλάβει, παρουσία του Πρωθυπουργού, το Βραβείο Κωνσταντίνος Σαμαράς για τον καλύτερο νέο ερευνητή στην καρδιαγγειακή ιατρική.
Γεννήθηκε στη Λάρισα και τα πρώτα χρόνια έζησε στη Δεσκάτη Γρεβενών. Η οικογένειά του μετακόμισε στη Θεσσαλονίκη όταν εκείνος θα πήγαινε στο λύκειο. Το 1994 είναι η χρονιά που μπαίνει στην Ιατρική Σχολή του Αριστοτελείου και αρχίζει να πραγματοποιεί το όνειρό του. «Από τότε που ήμουν μαθητής γυμνασίου ήθελα να σπουδάσω ιατρική. Και αυτό γιατί υπήρχαν πρότυπα ανθρώπων και γιατρών, οι οποίοι είχαν σκοπό να αλλάξουν την επιστήμη και να προσφέρουν στην κοινωνία. Πέρα από τη φροντίδα των ασθενών, που είναι και το σημαντικότερο κομμάτι για έναν γιατρό, πάντα μου άρεσε να ερευνώ, να δημιουργώ ερωτήματα και να αναζητώ απαντήσεις», εξηγεί.
Το 2000 παίρνει το πτυχίο του και τέσσερα χρόνια αργότερα συνεχίζει
στο ΑΠΘ, κάνοντας μεταπτυχιακό και διδακτορικό στο Εργαστήριο
Καρδιαγγειακής Μηχανικής και Αθηροσκλήρωσης, με επικεφαλής τον καθηγητή
Καρδιολογίας και «πνευματικό του πατέρα» στην επιστήμη, όπως άλλωστε τον
αποκαλεί, Γεώργιο Γιαννόγλου. Τότε είναι που κάνει και την πρώτη του
σημαντική, πρωτοποριακή ερευνητική εργασία, η οποία αφορούσε την
ανάπτυξη μιας νέας μεθοδολογίας, «για να κάνουμε τρισδιάστατες
στεφανιαίες αρτηρίες», διευκρινίζει. Την ίδια περίοδο ανάλογη έρευνα
έκανε και ομάδα της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ. Αυτή η ερευνητική
σύγκλιση ήταν και η αφορμή για να γίνει το 2005 ερευνητικός συνεργάτης
στο Brigham and Women's Hospital της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ. Από
αυτή τη στιγμή, το ταξίδι Θεσσαλονίκη - Βοστώνη θα γίνει για τον κ.
Χατζηζήση... ρουτίνα.
ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΚΗ ΕΡΕΥΝΑ. Τα αποτελέσματα μιας μελέτης σε διαβητικούς
και υπερλιπιδαιμικούς χοίρους ήταν αυτά που έκαναν το όνομα του νέου
ερευνητή να δημοσιευθεί στα μεγαλύτερα ιατρικά περιοδικά. Η έρευνά του
στηρίχθηκε ώς ένα βαθμό στη δουλειά που είχε κάνει κατά τη διάρκεια του
μεταπτυχιακού και διδακτορικού του στο ΑΠΘ. Ηταν άλλωστε ο επικεφαλής
ερευνητής σε μια ομάδα 12 - 14 ατόμων, με επιβλέποντα τον καθηγητή
Ιατρικής στο Χάρβαρντ Πίτερ Στόουν.
Με την ομάδα αυτή μελέτησε τις αθηρωματικές πλάκες που.....
....... αναπτύχθηκαν στους χοίρους. «Αυτό που βρήκαμε ήταν ότι εκεί όπου υπήρχε χαμηλή ροή αίματος (χαμηλό shear stress) αναπτύχθηκαν ευάλωτες αθηρωματικές πλάκες (με φλεγμονή, συσσώρευση λιπιδίων, λέπτυνση της ινώδους κάψας - που σε φυσιολογικό μέγεθος δρα προστατευτικά), που είναι και η κύρια αιτία των εμφραγμάτων. Αυτό που ουσιαστικά πετύχαμε με την έρευνά μας στους χοίρους είναι να εντοπίζουμε τις ευάλωτες πλάκες. Αν καταφέρουμε να επιβεβαιώσουμε τα ευρήματα αυτά και στον άνθρωπο, τότε θα δημιουργηθεί η προοπτική έγκαιρης εντόπισης των ευάλωτων πλακών και πιθανώς θεραπευτικής παρέμβασης, προτού εκδηλωθεί το έμφραγμα».
....... αναπτύχθηκαν στους χοίρους. «Αυτό που βρήκαμε ήταν ότι εκεί όπου υπήρχε χαμηλή ροή αίματος (χαμηλό shear stress) αναπτύχθηκαν ευάλωτες αθηρωματικές πλάκες (με φλεγμονή, συσσώρευση λιπιδίων, λέπτυνση της ινώδους κάψας - που σε φυσιολογικό μέγεθος δρα προστατευτικά), που είναι και η κύρια αιτία των εμφραγμάτων. Αυτό που ουσιαστικά πετύχαμε με την έρευνά μας στους χοίρους είναι να εντοπίζουμε τις ευάλωτες πλάκες. Αν καταφέρουμε να επιβεβαιώσουμε τα ευρήματα αυτά και στον άνθρωπο, τότε θα δημιουργηθεί η προοπτική έγκαιρης εντόπισης των ευάλωτων πλακών και πιθανώς θεραπευτικής παρέμβασης, προτού εκδηλωθεί το έμφραγμα».
Αμερικανικοί, ευρωπαϊκοί και εθνικοί οργανισμοί και ιδρύματα έχουν
χρηματοδοτήσει την έρευνά του για την αθηροσκλήρωση. Μεταξύ αυτών είναι
το Ιδρυμα Μπεχράκης του ελληνοαμερικανού ευεργέτη στη Βοστώνη Γεώργιου
Μπεχράκη, μέσω του Προγράμματος Καρδιαγγειακής Ερευνας στο Χάρβαρντ, η
Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία αλλά και το Ελληνικό Ιδρυμα Καρδιολογίας.
Το 2008 επιστρέφει στην Ελλάδα για να ειδικευτεί στην καρδιολογία
στην Α' Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική του ΑΧΕΠΑ. Τέσσερα χρόνια
μετά, ο δρόμος τον οδηγεί και πάλι σε γνώριμα μέρη, στη Βοστώνη. Αυτή τη
φορά, μετεκπαιδεύεται κλινικά στη μη επεμβατική Καρδιαγγειακή
Απεικόνιση και πάλι στο Brigham and Women's Hospital της Ιατρικής Σχολής
του Χάρβαρντ.
Παράλληλα συνεχίζει την έρευνά του σε κλινικό επίπεδο.
«Πρόκειται για ένα ερευνητικό πρόγραμμα, με το οποίο προσπαθούμε να
εντοπίσουμε τις ευάλωτες αθηρωματικές πλάκες στον άνθρωπο, όχι, όμως με
αιματηρές μεθόδους όπως η στεφανιαιογραφία, αλλά μη επεμβατικά με
αξονική ή μαγνητική τομογραφία».
Ούτε ένα ούτε δύο, αλλά 25 βραβεία και διακρίσεις από διεθνείς και
εθνικούς επιστημονικούς οργανισμούς έχει στο βιογραφικό του από το 2005
μέχρι σήμερα. Μόνο το 2008 βραβεύτηκε τέσσερις φορές από διαφορετικούς
οργανισμούς - την Αμερικανική Καρδιολογική Ενωση, την Ευρωπαϊκή
Καρδιολογική Εταιρεία, την Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία και την
Ακαδημία Αθηνών. Μάλιστα, είναι εντυπωσιακό πως για δύο συνεχόμενες
χρονιές, 2008 και 2009, η Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία τού απένειμε
το... ασημένιο και το χρυσό μετάλλιο του καλύτερου νέου ερευνητή. «Ο
Γιάννης είναι όπως πρέπει να είναι ένας ερευνητής. Να μη σταματά,
δηλαδή, μπροστά σε κάθε δυσκολία, η οποία εμφανίζεται στην πορεία της
έρευνας. Επιστήμονες όπως αυτός δεν θα πρέπει να είναι η εξαίρεση αλλά ο
κανόνας», λέει ο καθηγητής Καρδιολογίας στο ΑΠΘ, Α' Καρδιολογική
Κλινική Νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ, Γεώργιος Γιαννόγλου.
Η πρόσφατη διάκριση - Βραβείο Κωνσταντίνος Σαμαράς -
ήρθε από την Α' Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική του Πανεπιστημίου
Αθηνών και το Ελληνικό Ιδρυμα Καρδιολογίας. Σε εκδήλωση κατά τη διάρκεια
του Διεθνούς Συνεδρίου «CardioAthena», παρουσία του Πρωθυπουργού, το
βραβείο στη μνήμη του πατέρα του Πρωθυπουργού, του το απένειμε ο
διευθυντής του Καρδιολογικής Κλινικής του ΚΑΤ, Δημήτρης Μπάμπαλης.
ΟΝΕΙΡΟ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗΣ. Το καθημερινό πρόγραμμά του στην κλινική και στο
εργαστήριο είναι ιδιαίτερα φορτωμένο, όταν όμως γυρίζει στο σπίτι
αφήνει πίσω αναλύσεις δεδομένων και φροντίδα ασθενών και αφιερώνεται
στην οικογένειά του: τη σύζυγό του Μαρία και τα τρία τους παιδιά, την 5 ½
ετών Ιωάννα, τον 4χρονο Σοφοκλή και τον 2 ετών Γιώργο. «Για να μπορείς
να δημιουργείς, να προοδεύεις και να είσαι στην κορυφή πρέπει να υπάρχει
ένα δίχτυ προστασίας, που το δημιουργούν τα δικά σου πρόσωπα. Εάν δεν
είχα την καταλυτική στήριξη της συζύγου μου αλλά και των γονιών μας, δεν
ξέρω αν θα μπορούσα να αντεπεξέλθω σε όλα αυτά».
Και ενώ πολλοί έλληνες επιστήμονες και ερευνητές έχουν ρίξει μαύρη
πέτρα σε μια Ελλάδα που φαίνεται ότι δεν μπορεί στην παρούσα φάση να
τους προσφέρει πολλά, ο 36χρονος καρδιολόγος έχει αποφασίσει πως θα
επιστρέψει. «Σε μια περίοδο κρίσης θα πρέπει να εφαρμόσουμε νέες
πρακτικές, όπως γίνεται στο εξωτερικό, και με γνώμονα την αριστεία, την
καινοτομία, τη συνεργασία και την αξιοκρατία να πορευθούμε. Το
ανησυχητικό είναι να μην υπάρχει περιβάλλον προοπτικής. Είπε
«Η ελπίδα είναι σημαντικότερη από τις οικονομικές απολαβές, κι εμένα μου φτάνει».
Είπαν γι’ αυτόν
«Με την ανεξάρτητη και δημιουργική σκέψη του, θα είναι αναμφίβολα στο μέλλον πρωτοπόρος στην έρευνα για την αθηροσκλήρωση και την καρδιαγγειακή νόσο» - Πίτερ Στόουν, καθηγητής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ