ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ
Καρκίνος του δέρματος μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία με μεγαλύτερη συχνότητα το διάστημα μεταξύ 40 και 60 ετών. Τελευταία, όμως τα κρούσματα δερματικού καρκίνου σε νεότερες ηλικίες, ακόμα και σε εφήβους, αυξάνονται. Είναι αναμφισβήτητο γεγονός ότι το κύριο αίτιο του καρκίνου του δέρματος είναι η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου. Στην αύξηση των κρουσμάτων των τελευταίων δεκαετιών, έχει συμβάλλει η καταστροφή της στιβάδας του όζοντος και η μεγάλη διάδοση του «μαυρίσματος» και των καλοκαιρινών σπορ με ελαφριά ένδυση και χωρίς αντιηλιακή προστασία.
- Η υπερβολική έκθεση στον ήλιο.
- Το ανοιχτό χρώμα του δέρματος.
- Το ιστορικό ηλιακών εγκαυμάτων.
- Η ύπαρξη σπίλων (ελιών) στο δέρμα.
- Το θετικό οικογενειακό ή ατομικό ιστορικό.
- Το εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.
- Ύπαρξη εγκαυμάτων.
- Η έκθεση σε χημικές ουσίες.
- Η μεγάλη ηλικία.
Υπάρχουν τρεις κύριοι τύποι καρκίνου του δέρματος:
- Βασικοκυτταρικό καρκίνωμα.
- Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα.
- Μελάνωμα.
Τη μεγαλύτερη ικανότητα να δίνει μεταστάσεις έχει το μελάνωμα.
Σε κάθε περίπτωση τα σημεία που θα πρέπει να μας κινητοποιήσουν είναι τα εξής:
-Κάθε μη φυσιολογική κατάσταση του δέρματος που δεν επουλώνεται σε διάστημα τεσσάρων εβδομάδων παρά τη λήψη αγωγής.
-Κάθε πληγή, έλκος ή κρούστα στο δέρμα ή λευκή κηλίδα στα χείλη που δεν επουλώνεται παρά τη λήψη αγωγής.
-Κάθε σπίλος που μεγαλώνει γρήγορα ή/και αλλάζει χρώμα ή σχήμα ή/και αιμορραγεί ή προκαλεί κνησμό.
Ειδικότερα για το μελάνωμα υπολογίζεται ότι το 20% των ασθενών που παρουσιάζεται θα καταλήξει εντός 5 ετών. Μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν μελάνωμα, έχουν τα άτομα με πολλαπλούς σπίλους, μεγάλους συγγενείς (εκ γενετής) σπίλους, ιστορικό μελανώματος στην οικογένεια ή/και παρατεταμένης έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία ή/και ηλιακών εγκαυμάτων.
Πρώιμα χαρακτηριστικά ενός σπίλου που εξελίσσεται σε μελάνωμα είναι:
- Ασυμμετρία ή ανώμαλα όρια της περιοχής.
- Αιμορραγία ή δημιουργία κρούστας.
- Αλλαγή χρώματος.
- Διάμετρος περιοχής περισσότερο από 6 χιλιοστά.
- Ύπαρξη υπεγερμένης περιοχής πάνω σε έναν προηγούμενα επίπεδο σπίλο.
Τα προληπτικά μέτρα που μπορεί ο καθένας να λάβει, προκειμένου να μειώσει δραματικά τις πιθανότητες ανάπτυξης καρκίνου του δέρματος είναι:
Αποφυγή έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία (ειδικά όταν είναι εντονότερος μεταξύ 10πμ και 4μμ).
Χρήση ρούχων που καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος του σώματος, καπέλο και γυαλιά ηλίου.
Χρήση αντηλιακού με δείκτη προστασίας τουλάχιστον 15 και τακτική επανάληψη.
Αποφυγή ηλιακών εγκαυμάτων μιας και οι βλάβες που προκαλούν δρούν αθροιστικά.
Μηνιαία αυτοεξέταση του δέρματος.
Κλινική εξέταση του δέρματος από ιατρό μετά την ηλικία των 50 ετών (κάθε 2 χρόνια) ενώ για τα άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα κάθε χρόνο μετά την ηλικία των 40 ετών.
Η θεραπεία περιλαμβάνει χειρουργική αφαίρεση, χρήση λέιζερ, ακτινοθεραπεία, φάρμακα. Όμως ας έχουμε κατά νου ότι και σε αυτή την περίπτωση η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη αφού όσο νωρίτερα ανακαλυφθεί και αντιμετωπιστεί ένας δερματικός καρκίνος τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες ίασης.