ΝΕΔΥΠΕΡ: ΘΕΤΙΚΟ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΘΕΣΜΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ-ΑΝΑΓΚΑΙΑ Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΗΣ ΚΕΔΕ ΣΤΟ ΔΙΑΛΟΓΟ

 

Θετικές κρίνονται οι προτάσεις της  Επιτροπής του άρθρου 5 ν. 4368/2016 για την αναθεώρηση του  θεσμικού πλαισίου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, η οποία  ολοκλήρωσε το έργο της τέλος Φεβρουαρίου.

Η επιτροπή  η οποία  έχει καταλήξει σε κάποια πρώτα συμπεράσματα, προτείνει εναλλακτικές προσεγγίσεις για την αντιμετώπιση διαφόρων ζητημάτων και θεωρείται ότι θα βοηθήσει, όλους όσοι συμμετέχουν στο διάλογο, ενώ το Υπουργείο  Εσωτερικών  θα πάει σε μια δεύτερη φάση πιο «σφιχτής» διαδικασίας έτσι ώστε να μπορέσει να καταλήξει σε κάποιες συγκεκριμένες μεγάλες, βαθιές ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις για τον Α’ και Β’ βαθμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης, οι οποίες ουσιαστικά θα μας εισαγάγουν σε μια νέα εποχή.

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ:

1η  Η μεταρρύθμιση στο χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι αναγκαία λόγω του παρωχημένου συστήματος που επικρατεί σήμερα και απαιτείται  ένα νέο μοντέλο που θα καταστήσει εφικτή την προοδευτική ανακατανομή αρμοδιοτήτων, με τρόπο που θα δημιουργεί όρους ουσιαστικής και αποτελεσματικής άσκησής τους από το ενδεδειγμένο επίπεδο διοίκησης και με σαφείς, προτυποποιημένες διαδικασίες.

2η  Η αποχώρηση της ΚΕΔΕ (Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας) -θεσμικού παράγοντα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης -από τις συζητήσεις, λίγο πριν το τέλος, ήταν λανθασμένη και ακατανόητη αφού ο ρόλος της και οι απόψεις της είναι απαραίτητες στην προώθηση κάθε αλλαγής που θα γίνει στους ΟΤΑ.

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ:

Μέσα από τις προτάσεις της επιτροπής, καλύπτεται  όλο το φάσμα της αυτοδιοικητικής δράσης και προτείνεται:

1) Η επαναοριοθέτηση των αρμοδιοτήτων μέσω της έννοιας των δημόσιων πολιτικών, ώστε να ενισχυθεί ο θεσμικός ρόλος και η αποτελεσματικότητα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

2) Η άσκηση αρμοδιοτήτων και διοικητικές διαδικασίες όπως και οι διαδημοτικές, διαπεριφερειακές και διαβαθμιδικές συνεργασίες. 

3)  Ένα νέο δημοκρατικό εκλογικό σύστημα για την αναλογική συγκρότηση των δημοτικών και περιφερειακών συμβουλίων και ένα  νέο σύστημα διακυβέρνησης με νέες διαδικασίες, όπως η συμμετοχή με δικαίωμα λόγου των εργαζομένων στα όργανα, είτε του Δήμου είτε της Περιφέρειας.

Προτείνεται, λοιπόν, η καθιέρωση του συστήματος της απλής αναλογικής χωρίς μπόνους για την πρώτη παράταξη. Αυτό σημαίνει ότι οι έδρες των δημοτικών- περιφερειακών συμβούλων θα μοιράζονται αναλογικά με βάση τα ποσοστά της πρώτης Κυριακής. Έτσι στο  νέο συμβούλιο οι παρατάξεις πρέπει να συνεργάζονται με συναινετική διάθεση και δημιουργική αντιπολίτευση

4) Ισχυροί θεσμοί ενδοδημοτικής αποκέντρωσης με ουσιαστικό ρόλο και πραγματικές ευκαιρίες συμμετοχής για τις τοπικές κοινωνίες.

Εδώ προτείνεται η κατάργηση των σημερινών δημοτικών και τοπικών κοινοτήτων ως δομών ενδοδημοτικής αποκέντρωσης. Τη θέση τους μπορούν να διαδεχτούν συμβούλια στα όρια των σημερινών δημοτικών ενοτήτων, των πρώην δηλ. δήμων και κοινοτήτων που καταργήθηκαν και συνενώθηκαν με τον Καλλικράτη, τα οποία θα ενισχυθούν με αποφασιστικές αρμοδιότητες. Οι δημοτικές και τοπικές κοινότητες παραμένουν μόνο ως γεωγραφικές έννοιες και ως επίπεδο οργάνωσης των αμεσοδημοκρατικών και συμμετοχικών διαδικασιών ενώ ενισχύεται ο  δεσμευτικός χαρακτήρας των  τοπικών-λαϊκών συνελεύσεων. Έτσι π.χ. ένα έργο τοπικής σημασίας θα εντάσσεται στο Τεχνικό Πρόγραμμα  του Δήμου υποχρεωτικά.

5) Σύγχρονες αμερόληπτες και αποτελεσματικές διαδικασίες εποπτείας των ΟΤΑ.

6) Νέοι, ενισχυμένοι θεσμοί και διαδικασίες τοπικής διαμεσολάβησης προς όφελος της προστασίας των δικαιωμάτων των πολιτών. Έτσι   προτείνεται η κατάργηση των μη λειτουργικών οργάνων όπως η επιτροπή     διαβούλευσης, η επιτροπή ποιότητας ζωής, η οικονομική επιτροπή, ο συμπαραστάτης του δημότη και οι σχολικές επιτροπές και οι αντικατάστασή τους με πιο ευέλικτες μορφές. 

Στο οικονομικό πεδίο  των ΟΤΑ προτείνεται :

α) Η σύσταση Επιτροπής Οικονομικής Ανασυγκρότησης και Λογαριασμού Οικονομικής ενίσχυσης των ΟΤΑ, σε διαφορετική λογική από τα σημερινά ισχύοντα.

β) Η αλλαγή  και ο εκσυγχρονισμός του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου περί οικονομικής διοίκησης και ταμειακής λειτουργίας των ΟΤΑ με αντικατάσταση του Β.Δ. του 1959.

γ) Η ενίσχυση των δομών συμμετοχικού προϋπολογισμού. Κρίνεται επίσης σκόπιμο να ενισχυθούν οι θεσμοί διαβούλευσης και συμμετοχής στη διάρκεια κατάρτισης του προϋπολογισμού ώστε η συμμετοχή των φορέων και των πολιτών να γίνει πιο συστηματική και ουσιαστική.

δ) Οι αποφάσεις που αφορούν στην διαχείριση εν γένει της περιουσίας των ΟΤΑ της χώρας πρέπει να συνεχίσουν να υπόκεινται σε έλεγχο νομιμότητας από ειδικό όργανο που θα ορισθεί για τον σκοπό αυτό, καθώς έτσι διασφαλίζεται το δημόσιο συμφέρον, προστατεύεται πιο αποτελεσματικά η δημόσια και η ιδιωτική περιουσία των ΟΤΑ καθώς και οι πόροι που είτε αντλούνται είτε προκύπτουν από την διαχείριση αυτή, προς όφελος του συνόλου των πολιτών.

 Κλείνοντας οφείλουμε να τονίσουμε πως ο  θεσμός της Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρέπει να αναβαθμισθεί και να μετεξελιχθεί, τόσο θεσμικά, οργανωτικά και λειτουργικά, όσο και οικονομικά και αναπτυξιακά, με το ζητούμενο να είναι η δημοκρατία και  η συμμετοχή  στην Τοπική Αυτοδιοίκηση  ώστε να γίνει πραγματικά ένα θεσμός πολύ πιο κοντά στον πολίτη.

Σε αυτή όμως τη διαδικασία η αυτοδιοίκηση (ΚΕΔΕ,ΕΝΠΕ,κ.λ.π.) πρέπει να συμμετάσχει στο διάλογο και να ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΕΙ  σε μέγιστο βαθμό, τις βασικές πολιτικές θέσεις της.

Τάσος Τόκας

Δημοτικός Σύμβουλος του Δήμου Ερμιονίδας

Επικεφαλής της ΝΕΔΥΠΕΡ