Είναι πραγματικά δύσκολο να ‘χωρέσεις’ σε λίγες σκεψεις,περιορισμενο χώρο και χρονο,προσωπα τα οποία είναι δυσανάλογα των γνώσεων σου,ωστε να μπορέσεις να αποτυπώσεις ακριβώς το μέγεθος τους.Σαν να μην έχουν δύναμη οι λέξεις…
Τον είπαν ‘Πατριαρχη’,’Αρχοντορεμπετη’,’Κολώνα του ρεμπετικου’..Εγω θα έλεγα έλεγα πως ο,τι θα ήταν η Ελλάδα χωρίς το 1821,θα ήταν το ελληνικό τραγούδι χωρίς τον Μάρκο Βαμβακαρη.Γιατι ο Μάρκος ήταν ο κορμός και ο Τσιτσανης τα κλαδιά του λαϊκού μας τραγουδιού.
Γεννήθηκε στις 10 Μάιου του 1905 στη Σύρο από οικογένεια Καθολικων,εξ ου και το προσωνύμιο ‘Φραγκος’.Πολυ μικρός φεύγει λαθρεπιβάτης για τον Πειραια,οπου κάνει δουλείες του ποδαριού για να μπορέσει να ζησει.Τελευταια δούλευε εκδορεας σε σφαγεια.Καπου ακουσε...
... μπουζουκι.το λατρεψε,αγορασε ένα και σε χρόνο ρεκόρ γίνεται δεξιοτεχνης..Γιατι κάποιοι άνθρωποι πραγματικά λες ότι γεννιούνται για εκπληρώσουν κάποιο σκοπο..Δεν θα μπορούσε να κάνει κάτι άλλο,αφου όσο δύσκολα και αν επέρασε έμεινε πιστός στο μεράκι του.Μυηθηκε στο τρόπο ζωής του Πειραια,τεκεδες,καταγωγια,χασις,παρε-δωσε με την αστυνομια,αγαπησε και παντρεύτηκε μια πορνη,τη Ζιγκοαλα.Ο ίδιος αγνος,ευαισθητος άρχισε να δημιουργεί αυτά που έμελλαν να τον καθιερώσουν στο θρόνο του ρεμπετικου.Κυνηγηθηκε από την λογοκρισία του Μεταξα και μεχρι το 1935 γράφει περίπου 50 τραγουδια.Η πενιά του καθαρη,βαρια σαν το όνομα του, το βλεμμα του αυστηρο,οι στίχοι του απλοι,ερωτικοι,ευαισθητοι όπως ήταν ο ίδιος,..Το μεγθος των μεγαλων το καταλαβαινεις,οταν ώντας αμορφωτοι,διαπρεπουν στον τομεα τους χωρις να εχουν καποια γνωση η εφοδιο,παρα μονο το χαρισμα τους..
Ο Μάρκος ήταν αυτός που μπόρεσε να βγάλει το ρεμπέτικο στην επιφάνεια,το ξεκολλήσε από την κάπνα των τεκεδων,το προσάρμοσε στη δικτατορια,το διατήρησε στην κατοχη,Ο Μάρκος ήταν αυτός που έφτιαξε την πρώτη ομάδα μουσικων,την περίφημη ‘ρεμπέτικη τετράς του Πειραιώς’ με τον Μπατη,τον Δελλια και τον Παγιουμτζη.Ο Μάρκος ήταν αυτός που απογείωσε το ρεμπέτικο ώστε να φτάσει τις ανώτερες αστικές ταξεις,αφου μέχρι τότε ήταν προνόμιο της φτωχολογιας,των διωκωμενων.των φυγαδων,των παρανόμων…
Το 1935 δημιουργεί την ‘Φραγκοσυριανη’ του αφιερωμενο σε μια όμορφη Συριανη.75 χρονών τραγουδι,εφαμιλλο της άξιας του,ενός ταλέντου σταλμένο απευθείας από χέρι θεϊκό..
‘Η ατακτη’,’Οι βεργουλες’,’Μαυρα ματια,μαυρα φρυδια’,’Μικρος αρραβωνιαστηκα’,’Ολοι οι ρεμπετες του ντουνια’,’Τα ματόκλαδα σου λαμπουν’,τραγουδια-σταθμοι θα έρθουν να συνθέσουν το πορτραίτο ενός σχεδόν άπορου Συριανού που πατησε στις λασπες,κυνηγηθηκε, μα εφτασε ψηλα με μοναδικά του όπλα την καρδιά του,το ταλέντο του,την ντομπροσύνη του και ένα τρίχορδο..
Τη δεκαετία του ’50 αρρωσταινει,χανεται από τα παλκα.Φτωχος και παραμελημενος,ακολουθει την μοίρα των ‘ηρρωων’,γυρναει από ταβερνάκι σε ταβερνάκι για να εξασφαλίσει ένα πιάτο φαι βγαζοντας δισκακι.Με πρόσωπο σκαμμένο από τις κακουχίες της ζωής του,γερασμενο,τον βρίσκει ο Μπιθικωτσης το ’60 και ηχογραφούν ξανά τα διαμάντια του, γνωρίζοντας την καθιέρωση.
Πεθαίνει στις 8 Φεβρουάριου του 1972 σε ηλικία 66 ετών από νεφρική ανεπάρκεια,για να κηδευτεί με δάνειο του γιου του..
Ο Μάρκος ποτέ δεν έγινε όργανο των καιρών και των διωκτών του,ποτε δεν λύγισε μα υπήρξε πιστός και ασάλευτος σ’αυτό που κλήθηκε να κάνει:να μας δώσει ένα απαράμιλλο πολιτιστικό εργο,το ρεμπέτικο του.Εγινε οραμα,εγινε εικονισμα,εγινε μυθος..Στα χνάρια του πάτησαν οι μεταγενέστεροι μεγάλοι συνθέτες για να δημιουργήσουν το τεράστιο λαϊκό τραγούδι των δεκαετιών ’40-’50-’60 και ’70.Παραδεχομενοι όλοι πως αυτός ήταν ο ‘Πατριαρχης’.Γιατι το δύσκολο είναι να σκάψεις ένα δρομο..οι άλλοι το μόνο που έχουν να κάνουν είναι να τον περπατήσουν…
Αιώνια ερωτευμένος με την ‘Φραγκοσυριανη’ του,μας ταξίδεψε σε δρόμους μιας αλλεγκρας,αδαμαστης,Ελληνικης ψυχής..
Άλλωστε αν άκουγες κάπου το όνομα Μαρκος,ακομα και τον πατέρα σου να έλεγαν ετσι,το μυαλό σου θα πήγαινε στον Βαμβακάρη…