Με αφορμή την τέλεια οργάνωση του εμβολισμού: Κυριάκος Πιερρακάκης

Γράφει ο Βασίλης Γκάτσος

 

Μερικές σκέψεις.

Παραθέτω το βιογραφικό του από την Βικιπαίδεια:

Γεννήθηκε το 1983 στην Αθήνα και μεγάλωσε στα Κάτω Πατήσια, με καταγωγή από την Αρεόπολη και τις Κροκεές. Είναι παντρεμένος και έχει τρία παιδιά.
Αποφοίτησε το 2001 από το Λεόντειο Λύκειο Πατησίων και σπούδασε πληροφορική στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών μέχρι το 2005. Είναι επίσης απόφοιτος της σχολής Κένεντι του Χάρβαρντ (μάστερ στις Δημόσιες Πολιτικές - 2007) και του Τεχνολογικού Ινστιτούτου Μασαχουσέτης (μάστερ στην Τεχνολογική Πολιτική - 2009).
Μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα, διετέλεσε πρόεδρος του Ινστιτούτου Νεολαίας, όπου ασχολήθηκε ενεργά με ζητήματα νεανικής επιχειρηματικότητας. Υπηρέτησε επίσης ως σύμβουλος της Άννας Διαμαντοπούλου στο Υπουργείο Ανάπτυξης.
Από το 2015 μέχρι το 2019 θήτευσε ως Διευθυντής Ερευνών του ανεξάρτητου, μη κερδοσκοπικού οργανισμού ερευνών «διαΝΕΟσις».
Πολιτική σταδιοδρομία:
Ξεκίνησε την πολιτική του σταδιοδρομία από την κεντροαριστερά. Το 2012, στο 9ο Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ εκλέχτηκε μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου και της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής[3] και το 2014 ήταν υποψήφιος ευρωβουλευτής με την Ελιά, κατακτώντας την έκτη θέση με 42.814 ψήφους.
Κατά την περίοδο της συγκυβέρνησης ΝΔ – ΠΑΣΟΚ υπήρξε μέλος της ελληνικής ομάδας διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς, ως επιλογή του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Ευάγγελου Βενιζέλου.
Η εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη στην ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας τον έφερε κοντά στη ΝΔ και αρκετούς μήνες πριν από τις εκλογές ανέλαβε τη δημιουργία ενός σχεδίου για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της Ελλάδας. Στις 9 Ιουλίου 2019 ορκίστηκε υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης στην κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Έργο:
Από την πρώτη στιγμή της σύστασης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ο Κυριάκος Πιερρακάκης εξήγγειλε ένα πολύ φιλόδοξο πρόγραμμα ψηφιακού μετασχηματισμού. Το πρόγραμμα αυτό βασίστηκε σε τέσσερις πυλώνες:

ψηφιοποίηση υπηρεσιών
απλοποίηση διαδικασιών - διαλειτουργικότητα
κυβερνοασφάλεια
ανάπτυξη τηλεπικοινωνιών υποδομών και ανάπτυξη νέων δικτύων με επίκεντρο το 5G

Εκ του βιογραφικού συνάγεται ότι δεν είναι διατεθειμένος να εξυπηρετεί πολιτικές σκοπιμότητες, ούτε να χρησιμοποιείται από αυτές. Είναι ένας σύγχρονος αξιοκράτης της προσφοράς και της συστηματικής εργασίας. Δεν είναι ο καθηγητής έδρας που με τις περγαμηνές του εγγυάται την επιτυχία του, ούτε την επιτυχία του κόμματος που τον τοποθέτησε. Δεν θα τον πούμε καθαρό τεχνοκράτη, αφού οι σπουδές του είναι στις Δημόσιες Πολιτικές και στη Τεχνολογική πολιτική. Εκ των αποτελεσμάτων που είναι σε όλους μας ορατά, μεγάλη η επιτυχία της κυβέρνησης που τον επέλεξε.

Ερχόμαστε στο φιλόδοξο πρόγραμμά του για τον ψηφιακό μετασχηματισμό:

1). Ψηφιοποίηση υπηρεσιών. Όλοι βλέπουμε τα αποτελέσματα στην πράξη, μάλιστα από μέρα σε μέρα. Αλλά αν ψηφιοποιήσουμε μια περίπλοκη υπηρεσία, που για να την λάβει ο πολίτης περνάει από σαράντα κύματα, δεν καταργούνται τα 40 κύματα.  Παράδειγμα: το 1985 κάναμε τη φορολογική δήλωση με το χέρι και και περιμέναμε στην ουρά στην Εφορία για κατάθεση και για έλεγχο που γινόταν τη στιγμή της κατάθεσης. Και ο απλός εργάτης μπορούσε να την φτιάξει ή πήγαινε να του τη φτιάξει ένας συνάδελφος που ήξερε. Σήμερα ποιος τολμά να συντάξει μόνος του την πλήρως ψηφιοποιημένη φορολογική δήλωση, όσα πτυχία και να έχει; Η ψηφιοποίηση των υπηρεσιών της Εφορίας γέννησε ένα τεράστιο δίκτυο ψηφιοποιημένων υπηρεσιών λογιστικών γραφείων. Τα λογιστικά γραφεία παλιά ήταν για τα δύσκολα για τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες, ενώ σήμερα έχουν πελάτη κάθε πολίτη όχι μόνο για περίπου 4,5 εκατομμύρια φορολογικές δηλώσεις ΕΝΦΙΑ κ.λ.π., αλλά και για δεκάδες άλλες μικροϋπηρεσίες ψηφιακές, με τζίρο ορισμένες εκατοντάδες εκατομμύρια. Σκεφτείτε ότι αν 1000000 συνταξιούχοι λάβουν αναδρομικά 200 ευρώ ο καθένας θα γίνουν 1000000 επισκέψεις σε λογιστικά γραφεία με 20-30 ευρώ η επίσκεψη.   Έτσι ο ψηφιακός μετασχηματισμός έκανε μη αναγκαίες εκατομμύρια επισκέψεις στην Εφορία, αλλά έκανε αναγκαίες και με ραντεβού πολύ περισσότερες επισκέψεις στα λογιστικά γραφεία!

Το 1900 με δύο μάρτυρες σε 2 σελίδες συμβολαίου μεταβίβαζες 5 κτήματα "έκτασης όσης είναι με όσα ελαιόδενδρα έχουν", έτσι απλά και με μηδαμινό κόστος. Στη σημερινή εποχή της πληρους ψηφιοποίησης το αντίστοιχο συμβόλαιο είναι 15 σελίδες + τοπογραφικά, δικαιολογητικά κ.λ.π., κ.λ.π. Το 1900 άντε κανένας επισημασμένος στο χωριό να προσπαθούσε να σου φάει 10 πόντους χωράφι ή καμιά ελιά, γιατί το χωριό σε αυτά τα θέματα είχε αξίες αδιαπραγμάτευτες που τις στήριζε συλλογικά.

2). Απλοποίηση διαδικασιών * - διαλειτουργικότητα. Οι διαδικασίες στο Δημόσιο καθορίζονται από ένα πλέγμα νόμων, διατάξεων, κανονισμών κ.λ.π., κ.λ.π. ων ουκ εστί αριθμός. Χαρακτηριστικό τους η ασυνέχεια, η περιπλοκότητα, η αρμοδιότητα - αναρμοδιότητα και η ανάγκη ερμηνείας (αντίθετα, σε μια επιχείρηση καθορίζονται από τη διοίκησή της).

Κάπου λοιπόν σταματάει η διαδικασία και ο υπάλληλος επικαλείται μία παράγραφο παραγράφου, ή δίνει την ερμηνεία του, ή δηλώνει αναρμόδιος και παραπέμπει το θέμα......

Η ψηφιοποίηση της όλης κατάστασης απλοποιεί διαχειριστικά τα πράγματα δεν εξαλείφει όμως τους κόμπους. Παρ' όλη την ψηφιοποίηση της Εφορίας όταν δηλώνεις ότι έχεις σπίτι σε ένα χωριό μέσα και τους δείχνεις από ποιές οδούς περικλείεται σου λένε ναι, αλλά σε ποια οδό είναι και τι αριθμό έχει; τότε τους λες το χωριό δεν έχει αριθμούς, ορίστε και το συμβόλαιο. Και αποφαίνεται ο υπάλληλος: Θέλω χαρτί από τον Δήμο που να βεβαιώνει ότι το ακίνητό σου είναι μέσα σε αυτούς τους δρόμους. Πας στον Δήμο του χωριού, όχι ψηφιακά αλλά με το αυτοκίνητο, ρωτάς, αλλά σου λένε ότι δεν υπάρχει κανένας νόμος που να λέει ότι ο Δήμος βεβαιώνει που βρίσκεται του καθένα το ακίνητο. Αυτό το γράφει το συμβόλαιο! Έτσι εδώ σταματάει η κατά τα άλλα ψηφιακή απλοποίηση. Φυσικά δεν μπορείς να σχεδιάσεις και την διαλειτουργικότητα, δηλαδή τη διασύνδεση των διαδικασιών, ώστε να λειτουργούν αρμονικά  όπως λειτουργούν τα εξαρτήματα του αυτοκινήτου για το αυτοκίνητο και τον οδηγό.

Σύμφωνα λοιπόν με το παράδειγμα που προαναφέρθηκε στην παράγραφο 1, με τον πλήρη ψηφιακό μετασχηματισμό που έχει γίνει, τώρα  που υπάρχει πλέον σε ψηφιακή μορφή η πλήρης απεικόνιση ιδιοκτησιών με πλήρη λεπτομερή χαρτογράφηση, πλήθος άλλων πληροφοριών, και μοναδικό αριθμό ταυτότητας ιδιοκτησίας - δικαιώματος, η μεταβίβαση θα έπρεπε να ήταν ακόμη πιο απλή από αυτή του 1900 και πολύ χαμηλού κόστους. Δηλαδή μία σελίδα που γράφει ότι ο τάδε μεταβιβάζει το κτήμα του με αρ. ταυτότητας κτήματος τάδε, στον τάδε ή στους τάδε. Όλα τα άλλα είναι πλήρως και με τη βούλα αξιόπιστα σε μια ψηφιακή κρατική τράπεζα πληροφοριών, όπως το 1900 ήταν στην τράπεζα αξιών και παραδόσεων των γειτόνων κι όλου του χωριού. Αυτό είναι απλοποίηση διαδικασίας.

3). Κυβερνοασφάλεια. Αυτό είναι ούτως ή άλλως απαραίτητο, ήταν και πριν με το χαρτομάνι.

4). Ανάπτυξη τηλεπικοινωνιών υποδομών και ανάπτυξη νέων δικτύων με επίκεντρο το 5G. Ακρως απαραίτητο, γιατί είναι το χαρτί για το μέλλον, δηλαδή ή κύρια υποδομή όπου θα στηρίζεται το ψηφιακό εποικοδόμημα, αλλά και η απλοποίηση διαδικασιών.

Αυτό όμως που είναι γνωστό σεν κάθε Διοίκηση που θέλει πραγματικά να μετασχηματίσει ένα εργοστάσιο (και αν όχι να το κάνει πρωτοπόρο, να το κάνει τουλάχιστον να ακολουθεί το ρεύμα προς το νέο και προς το μέλλον), είναι ο εξ αρχής ανασχεδιασμός των διαδικασιών με χρήση σύγχρονων εργαλείων. Έτσι σχεδιάζουν εξ αρχής τις διαδικασίες φροντίζοντας να είναι απλές και να διαλειτουργούν χωρίς "κενά", "κόμπους" και "λαιμούς", καταργούν αυτές που δεν προσφέρουν τίποτα ή είναι ζημιογόνες, φροντίζουν να τις επανδρώνουν με κατάλληλο προσωπικό, να κοστολογούν τις εισροές και εκροές τους και να βγάζουν στην μπάντα, ότι δεν πρόκειται να χρησιμοποιηθεί, είτε αυτό είναι προσωπικό, είτε, κτήρια, μηχανήματα, συμφωνίες, κ.λ.π. κ.λ.π. Έτσι περνάνε στη νέα εποχή. Και επειδή εξ όλων αυτών το κρίσιμο είναι "τι κάνουμε με τους ανθρώπους που δεν χρειαζόμαστε", γίνονται γενναία προγράμματα επανεκπαίδευσης προσωπικού, πρόωρης συνταξιοδότησης ή απόλυσης. Αυτό κάνουν την σήμερον ημέρα οι Τράπεζες, μεγάλοι οργανισμοί και όλες οι εταιρείες που σχεδιάζουν το μέλλον τους. Σε όλον τον κόσμο γίνεται αυτό.

Θα μπορούσε λοιπόν ο κύριος Πιερρακάκης και η ομάδα του να φέρουν εις πέρας, αυτό το μεγάλο έργο που εκκρεμεί από το 1821. Την εκκρεμότητα αυτή ..... την γιορτάζουμε μαζί με το έπος του 1821 .... αλλά δεν πάει άλλο. Φυσικά δεν του έχει ανατεθεί κάτι πέρα από τον ψηφιακό μετασχηματισμό, αφού  ο όντως μετασχηματισμός, αυτή η όντως ανασυγκρότηση - αναδιοργάνωση που περιμένουμε από το 1821, η φυγή προς τα εμπρός, έχει πολιτικό κόστος. Είναι όμως εθνική επιταγή του εδώ και τώρα, και όχι του ψηφίστε μας για να τη φέρουμε εις πέρας την επόμενη.

Σήμερα στα πράγματα είναι μια κεντροδεξιά κυβέρνηση η οποία δεν έχει απλώς ως κέντρο την ανοχή της δεξιάς ή ως δεξιά την ανοχή του κέντρου, αλλά έχει την προτροπή μεγάλης μερίδας του Ελληνικού λαού που βλέπει τα παιδιά του άνεργα, τα δε μορφωμένα παιδιά του να ξενιτεύονται ρίχνοντας μαύρη πέτρα πίσω τους. Το σλόγκαν της δεκαετίας του 1980, ότι εθνική επιταγή είναι ο διορισμός στο δημόσιο χιλιάδων για να καλυφθούν οι ελλείψεις κ.λ.π., μας φέρνει πολύ πίσω, αφήνονταν αναπάντητο το ερώτημα και την απορία κάθε πολίτη: Αφού με την ψηφιοποίηση, την απλοποίηση, την διαλειτουργικότητα και τα παρόμοια οι πολίτες γλίτωσαν εκατομμύρια ώρες που έτρεχαν στις δημόσιες υπηρεσίες, αφού με τη σειρά τους οι δημόσιες υπηρεσίες ελαφρύνθηκαν κατά εκατομμύρια εργατοώρες, πού είναι η μείωση του προσωπικού τους, πού είναι η συρρίκνωση των κτιριακών υποδομών που χρησιμοποιούν, πού είναι η κατάργηση χιλιάδων θέσεων και οργανισμών που πλέον δεν έχουν αντικείμενο εργασίας;

Εχω την αίσθηση ότι η χώρα μας είναι έτοιμη να απογειωθεί, έχει τις δυνάμεις, έχει τους ανθρώπους, έχει τα μυαλά, την εργατικότητα. Και το διεθνές περιβάλλον ευνοϊκό είναι, παρόλο που βρισκόμαστε οικονομικά σε πολύ άσχημη κατάσταση ως χώρα. Τόλμη χρειάζεται, αποφασιστικότητα, όχι μόνο από την Κυβέρνηση (και την Αντιπολίτευση), αλλά και από τις Περιφέρειες και τους Δήμους. Καιρός να σπάσουν αυγά.

* Η Διαδικασία δεν είναι μόνο η σειρά ενεργειών και το χαρτομάνι (ψηφιακό πλέον) που τη συνοδεύει. Η Διαδικασία ορίζει τα αναγκαία πόστα που απαιτούνται αλλά και τα προσόντα που πρέπει να έχει ο εργαζόμενος σε κάθε πόστο. Η Διαδικασία υπηρετείται πλήρως από τα πόστα της και όχι από ένα συνοθήλευμα εργαζομένων. Για παράδειγμα, στο ναυτικό ένα πολεμικό πλοίο έχει ακριβώς το πλήρωμα που απαιτούν  οι διαδικασίες του και ο καθένας στο πόστο του έχει τα προσόντα που απαιτεί το πόστο του.

Η τεχνολογία αλλάζει εκ βάθρων μία διαδικασία. Παράδειγμα: Το 1976 η χύτευση χάλυβα σε καλούπια μπιγετών (η μπιγέτα ήταν ένα κοντό μακρύ σίδερο από το οποίο με θέρμανση και έλαση βγαίνει η μπετόβεργα) στη Χαλυβουργική γινόταν με τον παραδοσιακή διαδικασία: Ένα τεράστιο συνεργείο έφτιαχνε τα καλούπια, άλλο ένα τα γέμιζε με υγρό χάλυβα, άλλο ένα τα διέλυε για να πάρει τη μπιγέτα. Απαραιτήτως τη Διαδικασία αυτή την επάνδρωναν 400 άτομα. Ήρθε μηχανή σχεδόν αυτόματης συνεχούς χύτευσης, φυσικά τροποποιήθηκε η Διαδικασία καταργήθηκαν όλα τα συνεργεία, καλουπιών, χύτευσης, διάλυσης κ.λ.π. και προστέθηκαν νέα πόστα φυσικά με περισσότερα προσόντα. Έτσι απο τα 400 άτομα η Διαδικασία απαιτούσε 30! Δεν έγινε ψηφιακός μετασχηματισμός, αλλά κάτι παρόμοιο, μετασχηματισμός τεχνολογικής αυτοματοποίησης. Πού πήγαν τα υπόλοιπα 330 άτομα χαμηλής ειδίκευσης; Σκόρπισαν αμέσως στο εργοστάσιο, κάλυψαν άλλες θέσεις, και σταμάτησε (πραγματικά και όχι εικονικά) η πρόσληψη ατόμων χαμηλής ειδίκευσης για 3 χρόνια. Τότε υπήρχε ανάπτυξη και το προσωπικό ήταν δυσεύρετο. Αν αυτό γινόταν σήμερα, θα υπήρχε πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου, συγχρόνως με απολύσεις και περιορισμό προσλήψεων.

Γύρω στα 1990 περίπου το Ταμείο Μετάλλου αποφάσισε να πάρει κομπιούτερ, να κάνει δηλαδή ψηφιακό μετασχηματισμό, για να υπηρετεί καλύτερα τους ασφαλισμένους του και τους συνταξιούχους και για να ρίξει το κόστος λειτουργίας του (δήθεν). Έκανε τον μετασχηματισμό και ξαφνικά το σωματείο εργαζομένων στο Ταμείο (όχι φυσικά οι ασφαλισμένοι) έκανε απεργία διαρκείας με αίτημα την πρόσληψη 300 ατόμων (!) που θα χειρίζονταν τους υπολογιστές και μας έστειλαν χαρτί να κάνουμε και μεις (οι ασφαλιζόμενοι χαλυβουργοί) απεργία συμπαράστασης (!) δηλαδή να πληρώσουμε από τη τσέπη μας και για τα επιπλέον 300 άτομα (!).

Ένας άξιος Πιερρακάκης, ένας αναγκαίος ψηφιακός μετασχηματισμός, δεν φέρνουν την άνοιξη στον πολύπαθο δημόσιο χώρο. Ένας υπερ υπουργός Οικονομικών και ένας υπερ υπουργός Εσωτερικών μπορούν να φέρουν την άνοιξη, αν η σημερινή κεντροδεξιά κυβέρνηση θέλει την άνοιξη, αν Περιφερειάρχες και Δήμαρχοι θέλουν την άνοιξη, αν η πλειοψηφία των πολιτών πραγματικά θέλει επιτέλους να βγούμε από το τέλμα και να πάμε μπροστά.

Βασίλης Γκάτσος