''Η πάνω της φωτογραφίας στο Λουτρό, και η κάτω κοντά στο χώρο της «χωματοδεξαμενής» λυμάτων.''
Η κάτω ελιά είναι ένα περίεργο δέντρο. Στη θέση της υπήρχε μια παμπάλαια ελιά της οποίας ξεράθηκε ο κορμός, όμως δεν....... σάπισε. Αν είχε πιάσει φωτιά, θα είχε καεί ο κορμός πρώτα στο κέντρο. Μπορεί να έπεσε κεραυνός ο οποίος κατακαίει συνήθως τον φλοιό. Κατάφερε όμως να επιζήσει ένα τμήμα φλοιού, αριστερά στη φωτογραφία, που έγινε κανονικό δέντρο. Αυτό δεν έγινε σε μια μέρα. Από την καταστροφή του κορμού μέχρι σήμερα μπορεί να πέρασε ένας ή δύο αιώνες. Δεξιά φύτρωσε μια κωλόριζα η οποία μπολιάστηκε. Και πίσω ξεπροβάλει μια μικρότερη μπολιασμένη. Θα περάσουν αιώνες, το ξύλο του κορμού θα το λιώσει η βροχή και θα απομείνει μια τριπλή ελιά, ένα τμήμα του παλιού φλοιού και δύο δέντρα από κωλόριζες. Φυσικά και δεν θα εκπλαγώ αν αυτή η ελιά έχει σήμερα ξεριζωθεί.
Για να τιμήσουμε λοιπόν την ελιά και τους ελαιώνες της Ερμιονίδας, έδωσα αυτές τις φωτογραφίες που είναι τραβηγμένες περίπου πριν μια δεκαετία και βάλε. Υπάρχουν και άλλες παμπάλαιες ελιές, μερικές μπορεί και αρχαίες. Στην Κουβέρτα της Ερμιόνης, η οποία μπορεί να συσχετιστεί με κοντινά ερείπια στην ακτή βίλας Ρωμαϊκής ή Βυζαντινής Εποχής, στον Κάμπο της Ερμιόνης και στη θέση Ομπόρι, στην Ντάρδιζα, στη Σαμπάριζα, στο Θερμήσι.
Και οι ελαιώνες μας δημιουργημένοι πάνω στα ίδια χώματα των αρχαίων ελαιώνων της πόλης των Ερμιονέων, των Αλιέων, του Μάσητος, είναι σήμερα το τοπίο μας.
Οργώνεις και ξαφνικά πετάγονται από το έδαφος κομμάτια αρχαίων μύλων, όστρακα αγγείων και πιθαριών, ίχνη παμπάλαιας ζωής όλων των ιστορικών περιόδων, γιατί η ζωή στην Ερμιονίδα δεν διακόπηκε ποτέ.
Και οι ελαιώνες των παππούδων μας, σε απόλυτη ελευθερία και συνέχεια, χωρίς φράχτες και σύρματα, με μονοπάτια που τους διέσχιζαν σαν να είναι κοινός τόπος όλων, σε πλήρη αρμονία με την ενότητα ψυχής της αγροτικής κοινωνίας μας. Και κάθε ελιά είχε τη νύμφη της, τη μικρή θεότητά της και υπήρχαν παππούδες μας που έκαναν το σταυρό τους πριν αρχίσουν το κλάδεμα, πριν αρχίσουν το μάζεμα, συνομιλούσαν φωναχτά με τα δέντρα.
Ένας ήταν ο ελαιώνας της Ερμιονίδας στο συλλογικό φαντασιακό. Απλά ο κάθε ιδιοκτήτης περιποιείτο και μάζευε τους καρπούς ενός κομματιού που του ανήκε, κάτω από τον μεσογειακό ήλιο και δίπλα στη θάλασσα. Όπου, όπως είπε και ο μεγάλος μας καλλιτέχνης εκ των σημαντικότερων δημιουργών του κινήματος της Arte Povera, Γιάννης Κουνέλης, «ο άνθρωπος της Μεσογείου μπορεί να αγκαλιάσει τον κορμό της ελιάς και να πεθάνει στις ρίζες της ήσυχος».
Καλή Ανάσταση και καλό Πάσχα
