'' Η Μονή του Αυγού που δεν είναι η μόνη ''

Γράφει ο Βασίλης Γκάτσος  
Υπάρχει ένα μεγάλο κενό ιστορικής γνώσης και τεκμηρίωσης για τις Μονές ή Μοναστήρια της ευρύτερης περιοχής μας. Η περιουσία τους, η παραγωγή τους, η δράση τους, η επάνδρωσή τους, ο ρόλος τους, η επιρροή τους στην τότε κοινωνία και παιδεία και τόσα άλλα.

Η Μονή του Αυγού με την κάποτε μεγάλη περιουσία της, η Μονή της Κοιλάδας, το Μοναστήρι των Αγίων Αναργύρων, η Μονή στη Σταείλια Ηλιοκάστρου, το Μοναστήρι του Αγίου Αθανασίου στη Φουρκαριά και το διπλανό της Παναγίτσας, ερείπια τώρα. Μαζί φυσικά με ένα πλήθος εξωκλησιών αλλά και εκκλησιών σαν της Αγίας Τριάδας στην Πικροδάφνη, που τα συμπλήρωναν, πολλά από τα οποία σήμερα είναι ανακαινισμένα και τα νομίζουμε για σχεδόν σύγχρονά μας. Τα αρχεία τους χάθηκαν ή κάηκαν και ελάχιστα γραπτά τεκμήρια απόμειναν. Αυτό όμως δεν αφαιρεί τίποτα από το ιστορικό τους βάρος το οποίο έρχεται από το Βυζάντιο για να απλωθεί στην περίοδο της Φραγκοκρατίας και Ενετοκρατίας, στα χρόνια της πειρατικής αναστάτωσης στο Αιγαίο, στα χρόνια της Οθωμανικής κατάκτησης, της Επανάστασης του 1821 αλλά και στις πρώτες 10ετίες ανεξάρτητου βίου.

Και όπως επανειλημμένα έχει γράψει ο Γιώργος, αυτές οι μελέτες δεν γίνονται χωρίς ανάμειξη της επιστημονικής Κοινότητας με ανάθεση και στήριξη διδακτορικών εργασιών. Πολλαπλώς χρήσιμη (και αναντικατάστατη πολλές φορές) η ανάμειξη, για τον εντοπισμό ιχνών και τεκμηρίων, ανθρώπων με ενδιαφέρον για τον τόπο τους, αλλά μη ξεχνάμε, ότι η ιστορία είναι επιστήμη.

Και να μη ξεχνάμε την διασύνδεση και με τα Μοναστήρια της Ύδρας και των Σπετσών, της Τροιζηνίας, καθώς και με τα πολλά κάστρα και τις οχυρές θέσης της περιοχής μας, όπως επίσης και με το βυζαντινό παρελθόν των μεγάλων χριστιανικών ναών στην τότε ακμάζουσα Ερμιόνη και στις Σπέτσες.

Σημείωση: Έχω σιγά σιγά σχηματίσει την άποψη ότι από το Αδάμι και πέρα η περιοχή στρέφεται προς Ναύπλιον και Άργος, όπως και από Παλαιά Επίδαυρο προς Κόρινθο. Αλλά από την Τραχειά και καθώς κατεβαίνει το ποτάμι Μπεντένι προς Ίρια, και καθώς πάμε προς Άνω Φανάρι, όλη αυτή η μεγάλη περιοχή μέχρι τα μέρη μας μαζί με τα νησιά Πόρος, Ύδρα, Δοκός, Σπέτσες είναι προσανατολισμένη  στον εαυτό της και στα εκάστοτε δικά της κέντρα. Δηλαδή γεωγραφικά, ιστορικά, παραγωγικά, αμυντικά, αυτή η περιοχή είναι ένα συνεκτικό σύνολο που και σήμερα θα μπορούσε να είναι μία ευρύτερη επαρχία. Όχι ότι θέλω να ...... αποσπάσω εδάφη από άλλες επαρχίες και Δήμους Καλλικρατικούς, αλλά ιστορικά μού φαίνεται σαν μια μεγάλη ενότητα.

Έρρωσθε,

Βασίλης Γκάτσος