 |
| Γράφει ο Βασίλης Γκάτσος |
"Ο Δημήτρης Πικιώνης ήταν μία από τις σημαντικότερες καλλιτεχνικές φυσιογνωμίες του πρώτου μισού του 20ού αιώνα, στην Ελλάδα, και άφησε το στίγμα του στην πόλη των Αθηνών ως αρχιτέκτων, ζωγράφος, φιλόσοφος, ποιητής και ακαδημαϊκός καθηγητής. Είναι γνωστός κυρίως για την σχεδίαση και την υλοποίηση της πλακόστρωτης διαδρομής που οδηγεί στον Παρθενώνα και τα έργα πρασίνου γύρω από την Ακρόπολη και τον λόφο του Φιλοπάππου, τα οποία έχουν χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο και έργα τέχνης παγκοσμίου ενδιαφέροντος." (Σοφό έργο του Κωνσταντίνου Καραμανλή που το ανέθεσε στον Πικιώνη. Κάθε πρωί ανέβαινε στην Ακρόπολη και επέβλεπε τις εργασίες που γίνονταν με μαρμαροτεχνίτες από την Τήνο.)
Οι ψήφοι δεν σε κάνουν ούτε Αρχιτέκτονα ούτε Μάστορα. Ουσιαστικά τίποτα δε σε κάνουν, εκτός από Σύμβουλο, Πρόεδρο, Δήμαρχο, συνάμα δε σου φορτώνουν τον κίνδυνο της φθοράς και της αλλοίωσης που επιφέρει η εξουσία αλλά και η διεκδίκησή της.
Οι πρόγονοί μας Ερμιονίτες, οι σοφοί παππούδες μας, αρχές 20ου αιώνα, αποφάσισαν να πλακοστρώσουν τους τότε βασικούς δρόμους τού χωριού που οδηγούσαν στα τότε κοσμοπολίτικα Μαντράκια και όχι στο Λιμάνι (βλέπε φωτογραφία Ρίνας). Ένα τεράστιο έργο για μια μικρή Κοινότητα.
Έγινε με βαριές πλάκες γρανιτόπετρας από τα λατομεία του Πόρου. Η κάθε μία περί τα 40-50 κιλά, για να φορτώνονται εύκολα στο μουλάρι, μία δεξιά μία αριστερά, αλλά και να μπορεί να την μεταφέρει γερός εργάτης.
Πλακοστρώθηκαν λοιπόν οι βασικοί δρόμοι, μήκος περίπου 500 μέτρα, και μέσο πλάτος περί τα 5 μέτρα.
Πόσες πλάκες; Αν έχει κάποιος υπομονή ας τις μετρήσει. Βάρος; Πιθανόν 1000 τόνοι! Πόσα δρομολόγια ιστιοφόρων; Πόσα μουλαριών και κάρων;
Πόσο κόστισε; Θα υπάρχουν στοιχεία στα αρχεία της Κοινότητάς μας.
Το πλακόστρωτο αυτό είναι τόσο σταθερό που η Ερμιόνη θα το έχει όχι αιώνες, αλλά χιλιάδες χρόνια! Ζωή νάχει!
Επί των ημερών μας, αρχίσαμε να το καταστρέφουμε κάνοντας επεμβάσεις για αποχέτευση, νερό κ.λ.π. μη φροντίζοντας τη συστηματική του αποκατάσταση, αλλά μάλλον τελικά βάλαμε μυαλό. Για αυτό το πλακόστρωτο, σήμερα καμαρώνουμε.
Να σημειωθεί ότι τον προηγούμενο αιώνα, το στενό του Τροκαντερού ήταν στρωμένο με μεγάλες πέτρες, κανονικό καλντερίμι (σαν αυτό που περνάει από το σπίτι του Παύλου Φραγκούλη και το χρυσοχοείο του Νάκου) που το καταστρέψαμε τη δεκαετία του 1960.
-----
Για την ιστορία τώρα: Ο Γιάννης ο Βόλης, έφηβος τότε και πολύ γεροδεμένος, δούλεψε σε αυτό το έργο. Οι παλιοί λέγανε ότι όλες οι πλάκες περάσανε από τους ώμους του Γιάννη. Λίγο πριν τελειώσει το έργο αρρώστησε με πολιομυελίτιδα και οι νεότεροι τον γνωρίσαμε ως τον καλοκάγαθο και πρόσχαρο Γιάννη με τη μπαστούνα, παρ' όλη την τραγικότητα της ζωής του. Ας φροντίσει ο Δήμος και η Κοινότητα ένα τμήμα αυτού του δρόμου να το ονομάσει "οδός Γιάννη Βόλη".
-----
Και επί των ημερών μας επίσης, αφού κατεδαφίσαμε απερίσκεπτα το 80% των υπέροχων ερμιονίτικων σπιτιών, αφού ενταφιάσαμε τα Μαντράκια χωρίς αιδώ, κάναμε νέα μας αισθητική το σταμπωτό τσιμέντο, το οποίο βάζουμε όχι μόνο ως επιφάνεια δρόμων, αλλά και πλατειών και πεζοδρομίων με αλλαγή λίγο στην απόχρωσή του. Αντί λοιπόν οι της Πρωτεύουσας να ανεβαίνουν στην Ακρόπολη να θαυμάζουν και απολαμβάνουν το έργο του Πικιώνη, θα έρχονταν στην Ερμιόνη, την ουκ των ασήμων πόλεων, να δουν τα σταμπωτά.
Σε όλα όμως τα παραδοσιακά χωριά της χώρας μας, οι πλατείες οι πεζόδρομοι, τα πεζοδρόμια, οι ζώνες λιμένων, αλλά και οι δρόμοι που περνούν από γειτονιές με παραδοσιακά σπίτια και μνημεία, στρώνονται όχι απλώς με πέτρα, αλλά με αρχιτεκτονική άποψη που σέβεται την παράδοση του κάθε τόπου. Μια βόλτα στην Ύδρα, μια βόλτα στο λιμάνι των Χανίων, αρκεί.
Βασίλης Γκάτσος
