Στο ΦΕΚ 594 Τεύχος Δ΄ όπως είδαμε, δημοσιεύεται το ΔΙΑΤΑΓΜΑ όπου καταγράφονται οι Παραδοσιακοί Οικισμοί.
Στις φωτογραφίες που επισυνάπτονται βλέπουμε τα της Ερμιόνης.
Καλόπιστα οι Ερμιονίτες που ξέρουμε τα τοπωνύμια του οικισμού μας αντιλαμβανόμαστε ότι:
Στον ΝΟΜΟ ΑΡΚΑΔΙΑΣ, στην Επαρχία Γορτυνίας, υπάρχει ο Οικισμός με το όνομα ΕΡΜΙΟΝΗ και μέρος αυτού με το όνομα Μανδράκια περιλαμβάνεται στο ΔΙΑΤΑΓΜΑ των Παραδοσιακών Οικισμών.
Στον ΠΙΝΑΚΑ ΟΙΚΙΣΜΩΝ όμως προτάσσονται τρεις διευκρινήσεις:
Η (2) λέει σαφώς ότι όταν μετά το όνομα του οικισμού γράφεται άλλο εντός παρενθέσεως, αυτό είναι το δεύτερο όνομά του.
Η (3) ότι μπορεί εντός παρενθέσεως να αναγράφεται η ευρύτερη περιοχή που βρίσκεται ο οικισμός, ή το νησί στο οποίο βρίσκεται και φέρνει σαφέστατο παράδειγμα.
Διαβάζοντας όμως το ΔΙΑΤΑΓΜΑ βλέπουμε ότι υπάρχει και μία τρίτη περίπτωση: Αν πρόκειται για οικισμό μεγάλο, π.χ. μια πόλη και ως Παραδοσιακός Οικισμός χαρακτηρίζεται ένα μέρος αυτής, τότε εντός παρενθέσεως γράφεται η φράση (τμημα πόλεως) και αυτό συμβαίνει μόνο 2 φορές για ΠΡΕΒΕΖΑ και ΡΕΘΥΜΝΟ.
Άρα σχετικά με την ΕΡΜΙΟΝΗ (και συμβαίνει μόνο με αυτήν) έχουμε τα παρακάτω λάθη και παραλείψεις:
1. Αναγράφεται στον ΝΟΜΟ ΑΡΚΑΔΙΑΣ και όχι στον ΝΟΜΟ ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ ό οποίος απουσιάζει από το ΔΙΑΤΑΓΜΑ, όπως και άλλοι νομοί στους οποίους δεν έχουμε χαρακτηρισμούς οικισμών ως παραδοσιακών.
2. Αναγράφεται στην Επαρχία Γορτυνίας και όχι Επαρχία Ερμιονίδας.
3. Αναγράφεται ως ΕΡΜΙΟΝΗ (Μανδράκια). Σύμφωνα όμως με την διευκρίνηση (2), αυτό σημαίνει ότι το δεύτερο όνομα της ΕΡΜΙΟΝΗΣ είναι "Μανδράκια", ενώ όλοι ξέρουμε ότι είναι "Καστρί". Άρα το σωστό είναι ΕΡΜΙΟΝΗ (Καστρί), που βέβαια θα σήμαινε ότι ολόκληρος ο οικισμός της ΕΡΜΙΟΜΗΣ που έχει δεύτερο όνομα το ΚΑΣΤΡΙ χαρακτηρίζεται παραδοσιακός οικισμός.
Σύμφωνα όμως με την διευκρίνηση (3), όλοι ξέρουμε ότι το Μανδράκια δεν είναι ευρύτερη περιοχή εντός της οποίας υπάρχει ο οικισμός της ΕΡΜΙΟΝΗΣ, αλλά είναι μέρος αυτής (γειτονιά). Και μόνον αν αναγραφόταν ΕΡΜΙΟΝΗ (τμήμα πόλεως), μόνον τότε το ΔΙΑΤΑΓΜΑ θα χαρακτήριζε ως παραδοσιακό οικισμό μέρος της ΕΡΜΙΟΝΗΣ (οποιοδήποτε), και με άλλο ΔΙΑΤΑΓΜΑ θα έπρεπε να προσδιοριστεί επακριβώς αυτό. Και αν το άλλο ΔΙΑΤΑΓΜΑ ως τμήμα πόλεως προσδιόριζε το Μανδράκια, τότε ναι, θα ήταν μόνον αυτά παραδοσιακός οικισμός.
4. Κωδικός δεν αναγράφεται, αλλά δεν είναι μόνο ο Οικισμός ΕΡΜΙΟΝΗ, σε όλο το Διάταγμα χωρίς κωδικό. Υπάρχουν συνολικά άλλοι 6 οικισμοί σωστά γραμμένοι αλλά χωρίς κωδικό. (Ο γράφων δεν γνωρίζει αν σήμερα οι 6 αυτοί οικισμοί είναι παραδοσιακοί σύμφωνα με το ΔΙΑΤΑΓΜΑ, ή η μη αναγραφή Κωδικού είναι αιτία εξαίρεσής τους.)
Άρα καλόπιστα, και με απλή λογική μπορούμε να υποθέσουμε:
Κατά το τελευταίο στάδιο επεξεργασίας του ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ, ίσως και κατά την τελική δακτυλογράφησή του, κάποιος επέβαλε την αναγραφή τής ΕΡΜΙΟΝΗΣ (ολόκληρου του οικισμού) ως παραδοσιακού οικισμού, αλλά με τελείως πρόχειρο τρόπο. Ο κάποιος δεν ήξερε σε ποιο Νομό και Επαρχία βρίσκεται η ΕΡΜΙΟΝΗ, δεν ήξερε το δεύτερο όνομά της, ήξερε τα Μαντράκια και νόμισε ότι έτσι λεγόταν παλιά η ΕΡΜΙΟΝΗ, και δεν ήξερε καν τον κωδικό.
Την εποχή αυτή είχαν προταθεί σχεδόν όλοι οι παραδοσιακοί οικισμοί (χρωστάμε όλοι οι Έλληνες ευγνωμοσύνη στον κ. Μάνο που ως Υπουργός Δημοσίων Έργων επέμενε να χαρακτηριστούν ως παραδοσιακοί πολλοί περισσότεροι οικισμοί), αλλά οι αντιδράσεις ήταν τόσο έντονες που γράφονταν και σβήνονταν οι οικισμοί μετά από παρεμβάσεις πολιτικών, Δημάρχων, Κοινοταρχών, ισχυρών οικονομικών παραγόντων κ.λ.π.
Υπάρχει λοιπόν η εκδοχή κάποιος ισχυρός πολιτικός ή οικονομικός παράγοντας να άφησε ένα απλό χαρτάκι στον υπεύθυνο τελικής σύνταξης και δακτυλογράφησης να συμπεριλάβει και την Ερμιόνη, ή του τηλεφώνησε και τούπε να βάλει μέσα στο Διάταγμα και την "Ερμιόνη με τα ωραία Μαντράκια". Ο υπάλληλος μη βλέποντας ΝΟΜΟ ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ στο ΔΙΑΤΑΓΜΑ, μη γνωρίζοντας την Επαρχία Ερμιονίδας, εκλαμβάνοντας το όνομα Μανδράκια, ως δεύτερο όνομα της ΕΡΜΙΟΝΗΣ, αφού δεν ήξερε το όνομα ΚΑΣΤΡΙ, έκανε την προσθήκη στο νομό Αρκαδίας, στην Επαρχία Γορτυνίας, την Ερμιόνη με δεύτερο όνομα Μανδράκια και χωρίς κωδικό. Έτσι έγινε το θέλημα .... του ισχυρού παράγοντα, ο οποίος μπορεί να μη ξαναδιάβασε ποτέ το Διάταγμα, αλλά και, αν το διάβασε, τι να έκανε;
Μα καλά δεν το είδε ο Υπουργός Δημοσίων Έργων Στέφανος Μάνος πριν το υπογράψει; Φυσικά και το διάβασε στην τελική του μορφή, το μονόγραψε για να πάει για "καθαρογράψιμο" στον δακτυλογράφο, και φυσικά όταν υπέγραφε το τελικό Διάταγμα, συνήθως σε μια τελετή, δεν θα το ξαναδιάβαζε. Αλλά είναι δυνατόν ο Υπουργός να ήξερε όλες τις λεπτομέρειες για την Ερμιόνη και και όλους τους άλλους οικισμούς, ώστε να προσέξει το λάθος;
Είναι αυτό που λέγανε οι παλιοί ότι με ένα χαρτάκι ή τηλέφωνο πολιτικού ή ισχυρού παράγοντα το θέμα..... τακτοποιείται και επί του τυπογραφείου! Λέτε να έχουν επί των ημερών μας αλλάξει τα πράγματα;
Γνώμη μου πώς ο άγνωστος Χ, που έπρεπε να ήταν πρόσωπο καλλιεργημένο με αγάπη για την παράδοση, θέλησε, έστω και με αυτόν τον τρόπο, να περάσει την τελευταία στιγμή ολόκληρο τον οικισμό της Ερμιόνης στο Διάταγμα και να χαρακτηριστεί ως παραδοσιακός οικισμός, και όχι τη γειτονιά των Μανδρακίων. Μακάρι να είχε κάνει .... σωστά τη δουλειά του και σήμερα η Ερμιόνη μας θα έστεκε δίπλα, στην Ύδρα, στον Πόρο και στις Σπέτσες, ως παραδοσιακός οικισμός.
Άρα και πάλι το ερώτημα προς τον Δήμο: Είμαστε ή δεν είμαστε τα Μανδράκια Παραδοσιακός οικισμός;
Αλλά από τα παραπάνω και νέο ερώτημα: Μήπως η πραγματική πρόθεση που διατυπώθηκε με λάθη και παραλείψεις στο ΔΙΑΤΑΓΜΑ είναι ότι η ΕΡΜΙΟΝΗ είναι παραδοσιακός οικισμός; Και τελικά είναι ή δεν είναι;
Σημείωση: Γιατί επανερχόμαστε μετά από τόσα χρόνια σε αυτό το ΔΙΑΤΑΓΜΑ; Γιατί υπήρξε καθοριστικό (μοιραίο μπορούμε να πούμε) για την εξέλιξη του χωριού μας, λόγω των συσσωρευμένων λαθών και των παραλείψεων που συμβαίνουν μόνο στην εγγραφή της ΕΡΜΙΟΝΗΣ.
Βασίλης Γκάτσος
