Η ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΤΡΙΩΤΗ ΜΑΣ ΣΤΑΥΡΟΥ ΚΟΥΣΤΑ ΣΤΗΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΧΟΕΡ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ

ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΧΟΕΡ

  Πολιτισμός… Μια λέξη δύσκολη στον ορισμό της, πιο δύσκολο να οριστεί το πεδίο που αναφέρεται και που επικαλύπτει και ακόμα πιο δύσκολο να προσδιοριστεί επακριβώς η σχέση και η αλληλεπίδρασή της με την πολιτική και την κοινωνία.

  Με ιδιαίτερη δυσκολία, προσοχή και επιφύλαξη, θα προσπαθήσω να καταθέσω την άποψή μου, που είναι απαύγασμα της πολύχρονης εμπειρίας και της ενασχόλησης μου με τα κοινά και των ιδεολογικών μου καταβολών. Δεν διεκδικώ την απολυτοσύνη, ούτε και το αλάθητο των απόψεών μου. Απλά δράττομαι της ευκαιρίας που μου δίνει η ΧΟΕΡ και ο αγαπητός μου σχολικός μαθητής και σημερινός σε πολλά συνοδοιπόρος Κωστής Σκούρτης, να βάλω και εγώ ένα λιθαράκι προβληματισμού και διαλόγου στο τεράστιο αυτό ζήτημα και για αυτό τους ευχαριστώ καθώς επίσης ευχαριστώ και όλους εσάς που θα με ανεχθείτε για κάποιο χρονικό διάστημα.

  Ημερίδες σαν αυτή που οργάνωσε η ΧΟΕΡ, είναι μοναδικές, γιατί συζητούνται πράγματα που δυστυχώς η διαβρωμένη, αποτελματωμένη και παραδομένη κοινωνία μας, η κοινωνία του ατομικισμού, του ¨ωχαδελφισμού ¨ και της επίπλαστης και σαθρής ευμάρειας, όχι μόνο δεν τα συζητά και δεν τα φέρνει στο προσκήνιο, αλλά τα θεωρεί και πολύ « μπανάλ » μπροστά σε όλα τα ¨ απορρίμματα ¨ που καταιγιστικά μας ¨ βομβαρδίζουν ¨   τα social media και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Και από αυτό το βήμα αποδίδω φόρο τιμής σε όλες τις κοιτίδες  και τους ανθρώπους του πολιτισμού που φύλαξαν Θερμοπύλες και που σήμερα εξακολουθούν να φυλάνε δίνοντας μια άνιση μάχη σε ένα πεδίο παντελώς ναρκοθετημένο!!! Η ακεραιότητά τους και το κουράγιο τους όμως είναι απύθμενα και πιο πολύ ελπιδοφόρο μήνυμα που αναβλύζουν!!!

  Η πολιτική και ο πολιτισμός κάποτε ήταν γνωστό πως λειτουργούσαν σαν ένας άνθρωπος. Τώρα; Μάλλον η σχέση αυτή έχει διαρραγεί.

  Η πολιτική και o πολιτισμός κοιτάζονται αντιμέτωποι με βλέμμα υπηρεσιακό και η θηλιά του παράδοξου έρωτά τους, σφίγγει τόσο που δεν προάγει πια καμιά ποίηση.

  Δεν δημιουργεί αυτά που φαντάστηκαν οι ποιητές τους, που πλέον φοβούνται το απεχθές αυτό ζευγάρι τόσο, που ακόμα κι όταν περνούν το κατώφλι των ναών τους με δόξα και τιμές ούτε που θέλουν, αλλά ούτε και που μπορούν να δημιουργήσουν για την πόλη, τους πολίτες και την πολιτεία μας, κάτι που να προάγει αν όχι λίγη ποίηση, έστω λίγη θετικότητα.

  Πολιτισμός και πολιτική ορίζονται πια μόνο από αρνητική πλευρά και απ' όποιο στοιχείο παραμορφώνει την ταυτότητά τους και παρακμάζει τον έρωτά τους.

  Ο αλλοτινός έρωτάς τους έγινε μια πολιτιστική και πολιτισμική ακαθόριστη όσο και αδιαχώριστη έννοια, χωρίς να προάγει ούτε ενότητα, ούτε καν μια θετική έστω ανατροπή.

  Τι ονειρεύονται άραγε αυτοί που υπηρετούν στους διαδρόμους των υπουργείων μας; Έναν πολιτισμό μιας πολιτικής, η μια πολιτική ενός πολιτισμού;

  Τελικά πού αποβλέπει αυτή η συνεργασία του παράδοξου αυτού  ζεύγους;

  Όχι μόνο συνυπάρχει χωρίς έρωτα, αλλά επιμένει να μας καθορίζει επίμονα, όντας ζεύγος πολλαπλώς πανταχού παρόν και καταλαμβάνοντας τα πάντα στην καθημερινή ζωή μας, χωρίς να μας διδάσκει τίποτε, μια που δεν χωρά πια και τίποτε στον νου του, αφού κι εκείνο έπηξε με το να εξετάζει την ιστορία του έρωτά του, τα τεχνάσματά του, την ηθική του ύψωση και ταπείνωση με ανησυχία και φόβο πλέον με ή χωρίς μεσσίες, προφήτες, μέντορες να μιλούν για το τέλος του κόσμου του, που ίσως να σήμαινε και το τέλος της δικής μας άυλης πνευματικής πείνας.

  Μάθαμε να ζούμε με λέξεις όπως δικαιοσύνη, ομόνοια, ελευθερία, ειρήνη, τέχνη και άλλες, όπως Δήμος, Βουλή, άρχοντες, στρατηγοί, κράτος... Λέξεις που βγήκαν από τον έρωτα της πολιτικής με τον πολιτισμό.

  Τώρα περνάμε δίπλα από τα ερείπια αυτών των λέξεων που η καταστροφή τους οδηγεί τον άνθρωπο παντού και πουθενά και τη σκέψη στη σιωπή.

  Λέξεις που τώρα βυθίζονται μαζί με άλλες καταπονημένες  πανανθρώπινες αξίες και που άλλοτε διεύρυναν τον νου και που άλλαξαν την τύχη του κόσμου. Λέξεις που συντηρούμε με τόσες θυσίες, για να καμαρώνει το κατάπτυστο αυτό ζεύγος πολιτικής και πολιτισμού που παίρνει μηδέν στη διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς που του εμπιστευτήκαμε.

  Οι αντικρούσεις του ζεύγους καταβροχθίζουν τ' αποθέματα της ψυχής της πολιτείας μας, αφήνοντας δυσνόητο το μυστήριο, αλλά και το ζόρι της νοητικής μας λειτουργίας.

 

  Είναι αρκετά γνωστό ότι από τις πρώτες κιόλας δεκαετίες του 20ού αιώνα οι Ερμιονίτες, επεδίωκαν την καλλιέργεια πνεύματος αλληλεγγύης και προσφοράς στην ιδιαίτερη πατρίδα τους με την ίδρυση συλλόγων. Αυτό συνάδει με τα φιλοπρόοδα και αναπτυξιακά χαρακτηριστικά που πάντα είχε η κοινωνία της Ερμιόνης και με την σχετική οικονομική ευμάρεια που υπήρχε στον Τόπο μας.

  Ο πολιτισμός και οι κοιτίδες του στην Ερμιόνη έχει απασχολήσει  αρκετούς έγκριτους συμπολίτες, όπως τον αείμνηστο Μιχαήλ Παπαβασιλείου και τους σύγχρονους Βασίλη Γκάτσο,  Γιάννη Σπετσιώτη, Θεοδόση Γκάτσο, Γιάννη Ησαΐα  και τις Τοπικές εφημερίδες ΕΡΜΙΟΝΙΔΑ και ΕΡΜΙΟΝΙΚΗ ΗΧΩ. Όλοι έχουν δώσει αρκετά στοιχεία και πληροφορίες που άλλοτε είναι επαρκή και άλλοτε όχι. Εγώ πάντως τους ευχαριστώ γιατί με τις γραφές τους με βοήθησαν αρκετά στην σημερινή μου παρουσίαση. Μια παρουσίαση που με τον πιο γλαφυρό και οφθαλμοφανή τρόπο επιβεβαιώνει τις προηγούμενες σκάψεις μου.

  Ο πρώτος σύλλογος που γνωρίζουμε, ήταν ο «Σύλλογος Ερμιονέων» γνωστός και ως «Υπαπαντή». Το καταστατικό του αποτελούμενο από 18 άρθρα ψηφίστηκε από τη Γενική Συνέλευση στις 22 Ιανουαρίου 1906 και εγκρίθηκε με Β.Δ. της 14/3/1907 από τον Βασιλέα Γεώργιο Α'. Σύμφωνα με το άρθρο 2: «Σκοπός του Συλλόγου είναι αφ’ ενός μεν φιλανθρωπικός, αφ’ ετέρου δε προοδευτικός της πόλεως Ερμιόνης δια της κατασκευής κοινωφελών έργων, υπό του Διοικητικού Συμβουλίου οριζομένων και εν μειοδοτική δημοπρασία εκτιθεμένων». Το όνομα «Υπαπαντή» δεν αναφέρεται πουθενά στο καταστατικό ή σε κάποιο άλλο επίσημο έγγραφο. Υποθέτουμε ότι προήλθε και τελικά επεκράτησε από το άρθρο 13 του καταστατικού όπου ορίζεται ότι: «Ο Σύλλογος εορτάζει εν τω εν Ερμιόνη ιερώ ναώ των Ταξιαρχών κατά την ημέρα της Υπαπαντής του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, επέτειον της συστάσεως αυτού». Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί το άρθρο 17 το οποίο αναφέρει ότι: «Πάσα συζήτησις πολιτική απαγορεύεται αυστηρώς εις τας συνελεύσεις και συνεδριάσεις του Συλλόγου». Είναι εποχή ιδιαίτερα φορτισμένη από τις πολιτικές εξελίξεις των ετών 1905-1909 (Μακεδονικός αγώνας, επανάσταση Θερίσου, δολοφονία Θεόδωρου Δηλιγιάννη, Κίνημα στο Γουδί κ.λπ. με τις κυβερνήσεις να ανεβοκατεβαίνουν ), οπότε η πρόνοια του άρθρου 17 μοιάζει σοφά διατυπωμένη από τους πρωτεργάτες της ίδρυσης του Συλλόγου, προκειμένου να διατηρήσουν την ενότητα των μελών του... Φυσικά κανείς δεν είναι σε θέση να επιβεβαιώσει την αποτελεσματικότητα αυτής της διάταξης. Ο αείμνηστος ¨Κυρ-Απόστολος ¨ ο Γκάτσος πάντως, στο αρχείο του οποίου βρέθηκε πρόσφατα το καταστατικό, έλεγε πως αναμφίβολα λειτούργησε θετικά. Αποσοβήθηκαν διασπαστικές ενέργειες, σφυρηλατήθηκε η αλληλεγγύη των μελών, αναπτύχτηκε η παραγωγικότητα τους και ο Σύλλογος παρά τον βραχύ βίο του, πραγματοποίησε, με τα δεδομένα της εποχής, σημαντικό έργο.

  Την ίδια εποχή (1909) Ερμιονίτες που διέμεναν στο Σαν Φραγκίσκο της Καλιφόρνιας στις Η.Π.Α. ιδρύουν τον σύλλογο «Η Ερμιόνη». Σύμφωνα με το πρώτο άρθρο του καταστατικού, ο σκοπός του συλλόγου ήταν «η σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ των Ερμιονιτών που διαμένουν στον Άγιο Φραγκίσκο και στις γειτονικές περιοχές καθώς και η χρηματοδότηση κατασκευής κοινωφελών έργων στην ιδιαιτέρα πατρίδα Ερμιόνη».

  Το 1925 ιδρύεται ο «Προοδευτικός, Φιλανθρωπικός Σύλλογος Ερμιονέων Η ΠΡΟΟΔΟΣ». Το καταστατικό του αποτελούμενο από 36 άρθρα ψηφίστηκε από τη Γενική Συνέλευση στις 22/11/1925 και εγκρίθηκε με απόφαση του δικαστηρίου πρωτοδικών Ναυπλίου στις 16 Μαΐου 1926. Στο άρθρο 33 του καταστατικού αναφέρεται ότι ο Σύλλογος είχε «ιδίαν σφραγίδαν και λάβαρον τα οποία φέρουν ως έμβλημα άστρον μετά ακτίνων, γύρω δε τας λέξεις ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΡΜΙΟΝΕΩΝ Η ΠΡΟΟΔΟΣ». «Η Πρόοδος» στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων της και για να ενισχύσει τους οικονομικούς της πόρους οργάνωνε μεταξύ άλλων μεγάλη λαχειοφόρο αγορά την ημέρα της γιορτής των Αγίων Αναργύρων στην είσοδο του Μοναστηριού της Ερμιόνης. Έδινε επίσης επιτυχημένες θεατρικές παραστάσεις με έργα του ελληνικού ρεπερτορίου, όπως το έργο Η ΓΚΟΛΦΩ  τον Μάη του 1927 αποσπώντας μάλιστα κολακευτικές κριτικές από τοπικές εφημερίδες του Νομού μας.  Από το 1928 τρία μέλη του Συλλόγου, εξέδιδαν την «ΠΑΝΕΡΜΙΟΝΙΚΗ», χειρόγραφη πολιτικό-σατυρική εφημερίδα με ευρεία απήχηση στην τοπική κοινωνία. Στα έργα του Συλλόγου συγκαταλέγεται επίσης η αγορά και τοποθέτηση του ρολογιού της Πόλης μας, στο καμπαναριό της εκκλησίας της Παναγίας, μετά από αρκετά περιπετειώδεις προσπάθειες.

  Το 1926 ιδρύεται ο Γυμναστικός Σύλλογος «ΕΡΜΗΣ». Διαπαιδαγώγησε για πολλές δεκαετίες τη νεολαία της πόλης μας στα αθλητικά και όχι μόνο ιδεώδη. Οι ποδοσφαιρικοί αγώνες που δίνονταν κάθε Κυριακή με τις αντίστοιχες ομάδες άλλων πόλεων ή χωριών της περιοχής, αποτελούσαν «ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ » της ημέρας και όχι μόνο. Είναι άξιο αναφοράς το ότι σύμφωνα με το πρώτο καταστατικό του Συλλόγου οι σκοποί του Συλλόγου είναι πολύ ευρύτεροι από τον χαρακτήρα Γυμναστικός και υπάρχουν μαρτυρίες που πιστοποιούν αυτή την δράση του συλλόγου. 

  Τέλος, το 1930 ιδρύεται η «Φιλοδασική Ένωσις» που δεν μακροημέρευσε, αλλά ούτε έχει βρεθεί το πρωτότυπο του καταστατικού της. Γνωρίζουμε, ωστόσο, ότι το καταστατικό της επέτρεπε να γράφονται, ως μέλη της άνδρες και γυναίκες με δυνατότητα εκλογής και στο Διοικητικό Συμβούλιο. Η «Φιλοδασική Ένωσις Ερμιόνης» ασχολήθηκε με δενδροφυτεύσεις και ιδιαίτερα του πευκοδάσους στο Μπίστι, η οποία και ολοκληρώθηκε το 1931.

  Εκτός από τους συλλόγους που προαναφέραμε, την ίδια περίοδο (γύρω στο 1930 χωρίς όμως να γνωρίζουμε το ακριβές έτος ίδρυσής τους), υπήρχαν στην Ερμιόνη άλλοι δύο σύλλογοι: «Ο Γεωργικός Συνεταιρισμός» που πανηγύριζε του Αγίου Μόδεστου (16 Δεκεμβρίου) και ο Σύλλογος Ερμιονέων «Ο Άγιος Σπυρίδων».

  Ακολουθεί ένα χρονικό διάστημα που δεν υπάρχουν πληροφορίες και γραφές για κάποια  δραστηριότητα, γεγονός που συνάδει με τις επικρατούσες  συνθήκες. Πόλεμος του 1940 και ο εμφύλιος αμέσως μετά. Το πολιτικό κλίμα που διαμορφώθηκε τότε άλλαξε άρδην τον τρόπο σκέψης και δράσης με επικρατέστερο στοιχείο την έντονη πολιτικοποίηση και κομματικοποίηση της καθημερινότητας. Και είναι γεγονός ότι οι οποιεσδήποτε ριζοσπαστικές φωνές αυτή την εποχή δεν τύχαιναν και τόσο καλής αποδοχής, με όλα τα επακόλουθα.

  Ερμιονικός Σύνδεσμος. Ιδρύεται τον Ιούνιο του 1965 από Ερμιονίτες της πρωτεύουσας, σαν ιδέα του συμπατριώτη μας δικηγόρου Γιώργου Οικονόμου ( Προνέου ), με πρώτο και μακροβιότερο πρόεδρο τον αείμνηστο καθηγητή Απόστολο Γκάτσο, τον οποίο διαδέχτηκε ο Γιάννης Σπετσιώτης που και αυτός πρόσφατα παρέδωσε την προεδρία στον Απόστολο τον Λαδά. Το έργο του Συλλόγου σημαντικότατο, πολύπλευρο με ποικίλες εκφράσεις και δραστηριότητες, πνευματικές, πολιτιστικές, περιβαλλοντικές. Και τα δύο Μουσεία που ιδρύθηκαν με την ευθύνη και την αιγίδα του Συνδέσμου, το Ιστορικό Λαογραφικό Μουσείο Ερμιόνης και το Μουσείο Παιγνιδιών είναι μοναδικής αξίας και ιδιαίτερου ενδιαφέροντος και περιεχόμενου και προσφέρουν τα μέγιστα και στους επισκέπτες και στα Σχολεία της περιοχής.         

  Φτάνουμε λοιπόν στην μεταπολίτευση του 1974, όπου ανάμεσα σε όλα τα αντιδικτατορικά και αντιιμπεριαλιστικά αισθήματα του λαού μας, ξεπηδούν οι πολιτιστικοί Σύλλογοι με θεματολογία λίγο συγκεχυμένη που κύρια αναφερόταν στην  πιο πάνω επικρατούσα κυρίαρχη απαίτηση της κοινωνίας και κάπου εκεί κόλλαγε και ο Πολιτισμός.

  Εδώ λοιπόν το 1976 έχουμε τον ΠΣΝΕ ΛΑΣΟΣ, με πρώτο πρόεδρο τον Τάσο τον Παπαγεωργίου.

Αμέσως μετά πρόεδρος έγινε ο Γιάννης ο Σκούρτης και μετά ο Παντελής ο Φοίβας.  

Ο ΛΑΣΟΣ αρχικά στηρίζεται στο πολιτικό κλίμα αυτής της εποχής και μαζικοποιείται άμεσα. Γρήγορα όμως η θεματολογία του διευρύνεται, να μην πούμε ότι αλλάζει γιατί διατηρούνται τα αρχικά στοιχεία, σαφώς υποβαθμισμένα,  εντάσσοντας στην δράση του την επικαιροποίηση  πολλών λαογραφικών στοιχείων και εθίμων της Ερμιόνης. Τα μέλη του ΛΑΣΟΥ ήμασταν μια παρέα, μια τρελή παρέα που σχεδόν κάθε βράδυ βρισκόμαστε στα Γραφεία του Συλλόγου, αρχικά στους Παλιούς Στρατώνες και μετά στο σπίτι της κυρα – Φανιώς στα Μαντράκια, συζητούσαμε, σχεδιάζαμε τις δράσεις μας, καταμερίζαμε τις εργασίες και πίναμε και τα ποτάκια μας με την πρωτοποριακή για την εποχή μουσική… Δεν θα ξεχάσω την αντίδραση πολλών συνοδοιπόρων και φίλων μου στον ΛΑΣΟ όταν έφερα το 1980 μια κασέτα μικρή από τα Γιάννενα που ήμουνα φοιτητής με τραγούδια του αείμνηστου Νίκου Παπάζογλου. Το τι άκουσα δεν λέγεται… Και όμως μετά από λίγο στον ΛΑΣΟ και στις χοροεσπερίδες του όλοι σχεδόν μαζί χορεύαμε τα τραγούδια του Παπάζογλου και μάλιστα ΤΟΝ ΒΟΥΔΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΟΥΔΑ πάνω στα τραπέζια... Διαφωνούσαμε έως και ¨σκοτωνόμαστε ¨ μεταξύ μας για πολλά. Όμως την ώρα της δράσης είμασταν ένα και όλοι μαζί. Αξίζει τον κόπο να σας αναφέρω  την αναμενόμενη και θεσμοθετημένη κάθε χρόνο διαμάχη μας για το αν στην εκδήλωση για την Επέτειο της μνήμης του Πολυτεχνείου θα κατέθεταν τα κόμματα στεφάνια… Τόσα χρόνια μετά κάτι τέτοιο ίσως φαίνεται μύθευμα και ανεδαφικό μέσα στην φθορά της πολιτικής… Και όμως αυτοκριτικά σας ομολογώ ότι τότε ήταν μάχη επιβίωσης, επιβολής και επιβεβαίωσης  της κομματικής μας ταυτότητας… Και όμως παρόλα αυτά διοργανώναμε σε δύσκολες για την Ερμιόνη εποχές την Γιορτή του Πολυτεχνείου με μαζική συμμετοχή!!! Με την πάροδο του χρόνου στην θεματολογία του ΛΑΣΟΥ σημείο αιχμής έγινε η αναθέρμανση και επικαιροποίηση των εθίμων της Ερμιόνης.

  Κορυφαίο ήταν το έθιμο του Γιάλα – Γιάλα. Το 1983 ο ΛΑΣΟΣ αναλαβαίνει να βγάλει από την φθορά και την περιθωριοποίηση το έθιμο, όπου πέφτουν στην  θάλασσα συμπατριώτες που είχαν και παλαιότερα πέσει, το έθιμο καλύπτεται και τις δύο μέρες από Συνεργείο της ΕΡΤ και προβάλλεται από την ΕΡΤ σε ειδική εκπομπή. Το σχετικό βίντεο είναι και σήμερα διαθέσιμο στο YOUTUBE.  Αυτό ήταν το μεγάλο ξεκίνημα μιας νέας εποχής αναγέννησης για το έθιμο, που σήμερα κάνει γνωστή και μοναδική την Ερμιόνη μας στο Πανελλήνιο.

  Κλήδονας. Αναβίωση  του εθίμου σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερη λαογραφική και σκηνική πιστότητα με το έθιμο που διαδραματιζόταν στις γειτονιές της Ερμιόνης.

  Γιούδας . Απεξάρτηση από το μικρό έθιμο που γινόταν στο προαύλιο της Εκκλησίας, μεταφορά του την Κυριακή του Πάσχα το απόγευμα στο Λιμάνι της Ερμιόνης, με συμμετοχή των ψαράδων μας, με χορούς από τα  μέλη του ΛΑΣΟΥ και γλέντι στο λιμάνι και διάνθισμα του περιεχόμενου της εκδήλωσης με σαφείς αναφορές στους σύγχρονους Γιούδες, μιας και το κλίμα το σήκωνε. Εδώ θα πρέπει να αναφέρω και κάποιους πατριώτες μας μακαρίτες τώρα που πρόσφεραν τα μέγιστα. Κοσμάς Κοτταράς ( Καψούρης ) , Μιχάλης Ασλάνης, Λάμπης Παυλίδης, Πάνος Γιαννάκος και Τάσος Κομμας.

  Καρναβάλι. Οργάνωση όλων των αποσπασματικών καρναβαλίστικων ομάδων που η θεματολογία τους επιλεγόταν αυτόνομα από τα μέλη της ίδιας της ομάδας, σε ένα πρόγραμμα για τις γειτονιές κατά βάση που κορυφωνόταν με το καρναβάλι την Κυριακή της Αποκριάς στο λιμάνι με την αυθόρμητη συμμετοχή του πλήθους των μασκαρεμένων. Και σημειώστε το αυτό : Χωρίς καμία επίσημη επιχορήγηση και με πλήρη κάλυψη των αναγκών από τις ομάδες και τις χορηγίες σε είδη και όχι σε χρήματα των επαγγελματιών της Ερμιόνης.

  Προβολή κινηματογραφικών ταινιών στο ΣΙΝΕ ΠΑΡΙ του κυρ Μήτσου του Παλαιού και του Γιάννη του Σαλαμούρη. Κορυφαίες στιγμές η προβολή της πολυβραβευμένης ταινίας του φίλου και συμπατριώτη μας σκηνοθέτη Τάκη Σπετσιώτη, ΜΕΤΕΩΡΟ ΚΑΙ ΣΚΙΑ, αφιερωμένη στη ζωή του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη και της επίσης πολυβραβευμένης ταινίας του Παντελή Βούλγαρη ΤΑ ΠΕΤΡΙΝΑ ΧΡΟΝΙΑ στην οποία προβολή παρέστησαν ο σκηνοθέτης Παντελής Βούλγαρης ο οποίος και προλόγισε και η σύζυγός του συγγραφέας Ιωάννα Καρυστιάνη.

  Θέλω να δείξετε κατανόηση και να με συγχωρήσετε για την εκτενή μου αναφορά στον ΛΑΣΟ. Αυτό έγινε γιατί υπάρχει ένα πολύ έντονο συναισθηματικό δέσιμο και δικό μου και πολλών από εσάς λόγω της ενεργής μας συμμετοχής αλλά κυρίως γιατί επιδιώξαμε κάτι πολύ δυσανάλογο για το κλίμα και τις συνθήκες της τότε εποχής,  να διατηρήσουμε την γνησιότητα και την αυθεντικότητα των εθίμων και των παραδόσεων και το πετύχαμε σε μεγάλο βαθμό αποτολμώ να πω.

  Δυστυχώς όταν ¨ μεγάλωσε ¨ ηλικιακά η γενιά της μεταπολίτευσης και ήταν φυσικό να την διαδεχτεί η επόμενη  γενιά, ο ΛΑΣΟΣ ατόνησε και δυστυχώς απενεργοποιήθηκε. Και η ευθύνη για αυτό είναι συλλογική και βαρύνει και εμένα. Ίσως όμως και η αλλαγή των ¨πραγμάτων ¨ στην κοινωνία μας να συνέτεινε σε αυτό. Η αναβίωση των εθίμων και μέρος της θεματολογίας του ΛΑΣΟΥ πέρασε στην ευθύνη των Δήμων και τα Νομικά τους Πρόσωπα. Η εξέλιξη αυτή δυστυχώς είχε αρνητική εξέλιξη. Προς λύπη μου τα πάντα ¨διανθίστηκαν¨ σε μεγάλο βαθμό με ένα χολυγουντιανικό πνεύμα γεγονός που ουδεμία σχέση έχει με την κουλτούρα των εθίμων και την λαογραφική τους πιστότητα και απόδοση. Και από αυτό το βήμα απευθύνω πρόσκληση διαλόγου και συνεργασίας όλων των εμπλεκομένων αυτοδιοικητικών, συλλόγων και προσώπων στο πνεύμα της επαναφοράς των εθίμων και της παράδοσης στην μορφή που πρέπει και στο πνεύμα που τους αξίζει. Έχουμε υποχρέωση να  τα ενοποιήσουμε, σε ένα ¨ πακέτο ¨, που θα είναι στην κοινή χρήση και θα επικαιροποιεί το χθες, θα ταυτοποιεί το σήμερα  ( μεγάλη υπόθεση η ταυτότητα της κοινωνίας μας… ) και θα  σηματοδοτεί το αύριο.

  Σημαντική γωνιά πολιτισμού είναι και η ομάδα της ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ ΕΝΕΡΓΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΕΡΜΙΟΝΗΣ. Το ανήσυχο πνεύμα και η ποιότητα στην προσφορά της είναι αδιαμφησβήτητα με αποκορύφωμα την ετήσια καλοκαιρινή έκθεση φωτογραφίας στα σοκάκια της Ερμιόνης.

Δεν πρέπει να ξεχάσουμε και τον ¨ΜΟΥΣΙΚΟ ΣΥΛΛΟΓΟ ΕΡΜΙΟΝΗΣ ¨, που τόσα χρόνια δραστηριοποιείται στο χώρο του χορωδιακού τραγουδιού, διατηρώντας παράλληλα τμήματα ενασχόλησης με αυτό το είδος τραγουδιού. Η κορυφαία του ετήσια εμφάνιση στο καλοκαιρινό του φεστιβάλ σημαδεύει κάθε χρόνο την πολιτιστική ατζέντα της Ερμιονίδας!!! Με σημαντικές εμφανίσεις σε φεστιβάλ μέσα και έξω από την Ελλάδα. Και σαν Σύλλογος, είναι πιστός στην άποψη πως ο Πολιτισμός είναι τρόπος και στάση ζωής, με την τράπεζα αίματος που διατηρεί γίνεται ο καλύτερος εκπρόσωπος της αλληλεγγύης σώζοντας ζωές!!!

  Θα ήταν αδικία να μην αναφερθώ και στην ΧΟΕΡ την οποία σκόπιμα άφησα τελευταία για να πάρει την δόξα… Μια ομάδα που στήθηκε και περπάτησε με δύσκολες συνθήκες. Όμως το έργο της ομάδας και η ποιότητα που μας προσφέρει  είναι απερίγραπτα και έχει ξεπεράσει και τα στενά όρια της Ερμιονίδας. Ο Κωστής και οι συνεργάτες του μας προσφέρουν ένα σημαντικό κομμάτι από  αυτό που τόσο μας έλειψε μετά την απενεργοποίηση του ΛΑΣΟΥ. Την αυθεντικότητα, την αυθόρμητη συμμετοχή και την ποιότητα των επιλογών, των ενασχολήσεων και των αναφορών τους. Και οφείλουμε να τους συγχαρούμε, να τους ευχαριστήσουμε και να τους πούμε χωρίς να τους φορτώνουμε με άγχος πως περιμένουμε ακόμα πιο πολλά και πιο ποιοτικά.

  Βιώνουμε μια εποχή που η κρίση του ελληνικού πολιτισμού είναι και εσωτερική κρίση πολιτικού προσανατολισμού, ενώ η κρίση της πολιτικής είναι και κρίση πολιτισμικής συνείδησης. Και όταν μιλώ για κρίση του ελληνικού πολιτισμού, δεν αναφέρομαι μόνο σε ένα προϊόν πολιτισμού χαμηλής στάθμης που κυκλοφορεί στις μέρες μας (υπάρχουν φυσικά και οι εξαιρέσεις), από το θέατρο ή τον κινηματογράφο, τις εικαστικές τέχνες ή την έκδοση καλών λογοτεχνικών βιβλίων, τα προγράμματα της τηλεόρασης και του ραδιοφώνου, το τραγούδι ή τον χορό και τόσα άλλα που αντικατοπτρίζονται σε πολιτικούς χώρους, οι οποίοι χωλαίνουν και από την έλλειψη αναζητήσεων και προβληματισμού προς αυτή την κατεύθυνση.

  Ο πολιτισμός και η πολιτική είναι δύο πεδία στενά δεμένα μεταξύ τους και ειδικά για τους προοδευτικούς ανθρώπους από παράδοση και από συνειδητή ιδεολογική τοποθέτηση σημαίνουν ταύτιση και αλληλεξάρτηση. Βέβαια, δεν ισχυρίζομαι ότι οι προοδευτικοί άνθρωποι έχουν λύσει κάθε πολιτισμικό τους πρόβλημα. Ο λόγος τους π.χ. (και ο λόγος είναι προϊόν πολιτισμού) παρουσιάζει κενά στο περιεχόμενο, στην έκφρασή του, σε πολλές περιπτώσεις δεν έχει καν ανανεωθεί σε σύγκριση με έναν λόγο περασμένων δεκαετιών.

  Θα πρέπει, κατά τη γνώμη μου, να εξετάσουμε μια ολόκληρη πολιτισμική παράδοση που βρίσκεται σήμερα σε κρίση. Και αναφέρομαι φυσικά στις ιδέες και τις πράξεις που αποτελούν το «συγκεκριμένο» του πολιτισμού. Και δεν πρέπει να ξεχνάμε πως ο πολιτισμός δεν διαιρείται σε κόμματα και σε επιστημονικές περιοχές, ο πολιτισμός είναι κάτι που ακόμη και υποσυνείδητα υπάρχει μέσα μας, έστω κι αν καμιά φορά φοράει φορεσιές που δεν του αρμόζουν.

  Ο πολιτισμός είναι πολλά. Δείχνει πρώτα από όλα το βαθμό ανάπτυξης της κοινωνίας. Μας επιβάλει τρόπο σκέψης, δράσης, έκφρασης , επικοινωνίας και αλληλεγγύης. Σήμερα δυστυχώς η κοινωνίες των λαών βιώνουν την βαρβαρότητα σε όλο της το μεγαλείο. Ένα όπλο άμυνας, αρκετά ισχυρό είναι η έκφραση πολιτισμού σε όλες του τις εκφάνσεις. Δεν είναι βέβαια και τόσο εύκολο….

  Πολλές φορές αναρωτιέμαι αν θα ήταν δυνατή σήμερα, σε εποχές βαθιάς κρίσης και ύφεσης, μια μεγάλη συζήτηση με ιδεολογικό, ιστορικό, πολιτικό χαρακτήρα γύρω από τα μεγάλα προβλήματα της κοινωνίας, για τις προοπτικές και τις σχέσεις τους με την οικονομία, τη δημοκρατία, τον πολιτισμό, αν θα ήταν δυνατή λοιπόν χωρίς την ανάπτυξη ενός κριτικού πολιτισμικού και πολιτικού λόγου. Ειλικρινά μου φαίνεται αδύνατο. Ο διάλογος είναι εποικοδομητικός όταν δεν έχει τον φόβο να βάζει ερωτήματα κι ας μην μπορεί να τα απαντήσει άμεσα. Η διαλεκτική των ιδεών και των πράξεων δηλαδή η ίδια η ζωή θ’ απαντήσει σ’ αυτά αργά ή γρήγορα.

 

  Τελειώνοντας θεωρώ πως όλοι εμείς που είμαστε εδώ θα φύγουμε  προβληματισμένοι, σαφώς όμως δυναμωμένοι κα αποφασισμένοι να αντισταθούμε με κάθε τρόπο ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΒΑΡΒΑΡΟΤΗΤΑΣ!!!

  Σας ευχαριστώ πάρα πολύ!!!