Πιστεύουμε ακόμη στον Καλλικράτη;

Γράφει ο βασίλης Γκάτσος

 Κοινότητα:

- Είναι το χωριό και τα κτήματά του, τα βοσκοτόπια του και η θάλασσά του.

- Η Κοινότητα είναι μέχρι εκεί που ακούγονται το πρωί τα κοκόρια.

- Μέχρι εκεί που οι άνθρωποι, ακούγοντας την καμπάνα του χωριού, ρωτάνε ποιος πέθανε.

- Η Κοινότητα τελειώνει εκεί που αρχίζει μια άλλη Κοινότητα.

Γι' αυτό και το ερώτημα "τι είναι Κοινότητα;" φέρνει απορία, είναι σαν να ρωτάμε "τι είναι το νερό;"

Έ, ο "Καποδίστριας" και ο ακόμη πιο φιλόδοξος "Καλλικράτης", δεν είναι ούτε Κοινότητα, ούτε συνομοσπονδία Κοινοτήτων, ούτε καν άθροισμα Κοινοτήτων.

Είναι δημιούργημα μικρόνοων Κυβερνητών με το πρόσχημα ότι αυτό το μόρφωμα που το είπαν Δήμο, ως μεγαλύτερο (καμιά άλλη ιδιότητα πλην του μεγέθους του δεν έχει) θα αποκτούσε ως δια μαγείας την ικανότητα να "τραβάει πόρους" από κράτος και Ευρώπη, να δανείζεται (άραγε με τι υποθήκες;) και να φροντίζει και να αναπτύσσει τα του οίκου του. Και άνευ μαγείας τού φόρτωσαν εξ αρχής ένα σωρό αρμοδιότητες, που θα έφερνε εις πέρας.... δια μαγείας. Και αφού ο νέος Δήμος μεγάλωσε, αφού απόκτησε πλήθος νέων αρμοδιοτήτων, άρχισε να εφευρίσκει από μόνος του νέες αρμοδιότητες και υπηρεσίες που έπρεπε να επανδρώνονται με δημόσιο χρήμα. Κλώνος του Ελληνικού Δημοσίου.

Όμως:

Όλα τα μικρά νησιά, όπως Ύδρα, Σπέτσες, δεν τα έπιασε ο Καποδίστριας ούτε ο Καλλικράτης.

Δήμοι μεγάλων πόλεων, όπως Χανιά, Λάρισα, Πάτρα, αλλά και Δήμοι  Πρωτεύουσας και Συμπρωτεύουσας σχεδόν έμειναν όπως ήσαν. Μικρότερες πόλεις όπως το Ναύπλιο, η Μυτιλήνη, Τρίπολη, απορρόφησαν στη δημοτική τους υπόσταση τα γύρω χωριά, των οποίων οι κάτοικοι κατάλαβαν τη μεγάλη διαφορά, όχι όμως οι της πόλης που τους απορρόφησε.

Άρα το 80% των Ελλήνων δεν κατάλαβε τη διαφορά, ή την κατάλαβε λίγο. Δηλαδή τι άλλαξε για τον Αθηναίο, όταν του είπαν ότι ο Δήμος του έγινε "Καποδίστριας" ή ¨Καλλικράτης";

Όμως Καποδίστριας και Καλλικράτης "άλλαξαν τα φώτα" στα χωριά επαρχιών σαν τη δική μας, με μικρά και μεγάλα χωριά. Τι είναι σήμερα η Ερμιόνη διοικητικά; Η σκιά του παλιού εαυτού της. Εκεί που με δικούς της πόρους, με δικές της προσπάθειες για ανεύρεση πόρων, σχεδίαζε και υλοποιούσε σύμφωνα με τις ανάγκες της και τα οράματά της, σήμερα δεν είναι παρά ένα ολιγομελές αιρετό συμβούλιο με τον βαρύγδουπο τίτλο Δημοτική Κοινότητα Ερμιόνης, χωρίς πόρους, χωρίς προγράμματα, με το μόνο που του απόμεινε το δικαίωμα εισήγησης θεμάτων προς συζήτηση στο Δημοτικό Συμβούλιο του Καλλικράτη, και αυτό χωρίς θεσμοθετημένες διαδικασίες, χωρίς δεσμεύσεις. Ως εκ τούτου περιττή και η οποιαδήποτε συνάντηση, επαφή, συναπόφαση των Προέδρων Δημοτικών Κοινοτήτων και απλών Κοινοτήτων.

Η Κοινότητα είναι φυσική οντότητα, ο Καλλικράτειος Δήμος είναι επίπλαστη, είναι διοικητική διαίρεση. Ο κάτοικος Ερμιόνης δεν μπορεί να κατανοεί και να γνωρίζει τις ανάγκες των Διδύμων, γιατί δεν είναι στην καθημερινότητά του, και το ατίστροφο. Μπορεί να κατανοήσει ο Διδυμιώτης τις ανάγκες των ψαράδων Ερμιόνης και τα προβλήματά τους; Φύσει και εμπειρία, όχι. Ως ανάγνωσμα και πληροφόρηση, ναι.

Έρχεται ο Καλλικράτης και θεωρεί μείζον πρόβλημα του τόπου το απαρχαιωμένο αποχετευτικό δίκτυο Κρανιδίου, τη διασύνδεση του Πορτοχελίου με τον Βιολογικό Σταθμό Κρανιδίου, το απαρχαιωμένο δίκτυο ύδρευσης Κρανιδίου, δηλαδή έργα εκατομμυρίων, που εντάσσονται, απεντάσσονται, προχωρούν, σταματούν, χρόνια τώρα. Έργα σε ένα χώρο που ευνόησε εξαιρετικά ο τουρισμός, όπου εκεί έγιναν οι περισσότερες τουριστικές δομές και εξοχικές βίλλες και κατοικίες, όπου εκεί πουλήθηκαν σε αδιανόητες τιμές τα αγροτεμάχια κ.λ.π., και παρ΄ όλα αυτά οι βασικές υποδομές τού χώρου δεν ακολούθησαν.

Αντίθετα, στην Ερμιόνη, πριν τον Καλλικράτη, και ενώ ο τουρισμός της δεν δημιούργησε τι το ανάλογο με Κρανίδι - Πορτοχέλι, η τοπική κοινότητα, το κοινό των Ερμιονέων, μέσω της τότε Κοινότητας και του Δήμου της και της συνεισφοράς ιδιωτών, και το αποχετευτικό τελείωσε (και δεν ήταν μικρό έργο), και τον βιολογικό τελείωσε και λειτούργησε (και δεν ήταν μικρό έργο), και το δίκτυο υδροδότησής της ανανέωσε (και δεν ήταν μικρό έργο), και συνέδεσε όλα τα αγροκτήματά της με ασφαλτοστρωμένους δρόμους, και τις καλύτερες αθλητικές εγκαταστάσεις της Ερμιονίδας έφτιαξε, και τα λιμάνια της τακτοποίησε (και δεν ήταν καθόλου μικρό έργο), ώστε να μπορεί να δέχεται, τις δύσκολες μέρες που περνάμε, μονομέρα 150 κότερα. Και ενώ ως Κοινότητα Ερμιόνης, ως ιστορικός Δήμος Ερμιόνης, δηλαδή το Κοινό των Ερμιονέων θα συνέχιζε αυτή την πορεία, σήμερα είναι υποχρεωμένο να παρακολουθεί τις εντάξεις και απεντάξεις έργων που δεν την αφορούν, έργων που έπρεπε να είχαν γίνει από παλιά, έργων που σήμερα απορροφούν τους πόρους του Καλλικράτειου Δήμου μας, απ' όπου κι αν αυτοί προέρχονται.

Δεν είναι το εκλογικό σύστημα των ΟΤΑ που φταίει, δεν είναι οι διορθώσεις που πρέπει να γίνουν στον Καλλικράτη μετά από την εμπειρία της λειτουργίας του. Ο Καλλικράτης φταίει και πρέπει να επανέλθουμε στα παλιά κοινά μας, στις παλιές κοινότητές μας. Φυσικά υπάρχουν και κοινές υποθέσεις επιπέδου επαρχίας. Ας θεσμοθετηθεί ένα επαρχιακό συμβούλιο  Προέδρων Κοινοτήτων και Δημάρχων που θα προωθεί κοινές υποθέσεις.

Όσο για την "καραμέλα" κάθε μεγέθυνσης, ότι αυτό καθ' αυτό το μέγεθος φέρνει οικονομίες κλίμακος, τότε όλες οι επιχειρήσεις θα μεγάλωναν διαρκώς. Αντίθετα ο μεγάλος φόβος της μεγέθυνσης και μάλιστα της άκριτα από ψηλά επιβαλλόμενης, οδηγεί στην ελεφαντίαση και στα νεκροταφεία ελεφάντων.

Αν και στον δικό μας Καλλικράτη περιμέναμε αυτόματα οικονομίες κλίμακος λόγω μεγέθυνσης, άρα μικρότερο κόστος, θα το βλέπαμε στους λογαριασμούς νερού, δημοτικών τελών, στη μισθοδοσία και τον αριθμό μόνιμων υπαλλήλων, συμβασιούχων κ.λ.π., στα έξοδα διοίκησης αιρετών κ.λ.π.

Μήπως είδαμε κάτι τέτοιο;

Βασίλης Γκάτσος