Μονάδες Αφαλάτωσης Ερμιονίδας. Είναι η ώρα τους;

Γράφει ο Βασίλης Γκάτσος

Από τις ανακοινώσεις της Αντιπολίτευσης, χαίρομαι που έγινε επιτέλους αντιληπτό πόσο σημαντική είναι η οδηγία 60 της ΕΚ και πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος της Διεύθυνσης Υδάτων, αλλά και για το γεγονός ότι πλέον αντιλαμβανόμεθα τη μεγάλη διαφορά μεταξύ μονάδας αφαλάτωσης θαλασσινού νερού και υφάλμυρου υπόγειου. Πιστεύω ότι συνέβαλα τα μάλα στη διαμόρφωση αυτής της νέας αντίληψης.

Εκ της εμπειρίας μου από τη λειτουργία μονάδας αφαλάτωσης υφάλμυρου νερού, αλλά και την εφαρμογή της οδηγίας 60 επισημαίνω τα ακόλουθα:

Μονάδα αφαλάτωσης νερού θαλάσσης:

1). Η εγκατάσταση μονάδας αφαλάτωσης νερού θαλάσσης είναι πολύ ακριβότερη.

2). Η απόδοσή της είναι μικρότερη, ας πούμε 60%. Αυτό σημαίνει ότι αντλώντας 100 κ.μ. θαλασσινό νερό παίρνουμε 60 κ.μ. πόσιμο νερό.

3). Αν η άντληση γίνεται από καθαρή θάλασσα (και είναι καθαρός ο Αργολικός) από πλευράς χημικών αναλύσεων του θαλασσινού νερού υπάρχει σταθερότητα. Είναι σημαντικό η ποιότητα του νερού τροφοδοσίας να είναι σταθερή.

4). Για μια παραθαλάσσια μονάδα έχουμε μηδενικό σχεδόν κόστος άντλησης θαλασσινού νερού.

5). Άρα το κόστος του πόσιμου νερού προέρχεται από το κόστος λειτουργίας, το κόστος συντήρησης και το τοκοχρεολύσιο (ή το νοίκι) για την απόσβεση της εγκατάστασης.

6) Το πρόβλημα της επιστροφής άλμης στη θάλασσα είναι πολύ μικρό για μονάδες μικρές, παραγωγής 3000 - 6000 κ.μ. πόσιμου νερού.

7). Πλεονέκτημα: Σταματάει η άντληση υπόγειου νερού από όλες τις δημοτικές γεωτρήσεις που υδρεύουν Κρανίδι, Κοιλάδα και Πορτοχέλι και για πρώτη φορά αναμένεται βελτίωση της ποιότητας των υπογείων υδάτων. Πέραν αυτού, δεν υπάρχει κόστος άντλησης, συντήρησης γεωτρήσεων κ.λ.π.

8). Από την στιγμή που αναμένεται βελτίωση της ποιότητας των υπογείων υδάτων, ενώ η επίδραση στα παραθαλάσσια ύδατα είναι μηδαμινή, δεν θα υπάρξει αντίρρηση από πλευράς Διεύθυνσης Υδάτων.

9). Το νερό από αφαλάτωση ο καταναλωτής θα το πληρώνει λίγο πάνω από 1 ευρώ το κ.μ., δηλαδή πολύ ακριβότερα απ' ό,τι το πληρώνει σήμερα. Αν όντως είναι τέτοιας ποιότητας που να μην έχουμε πλέον ανάγκη τα μπουκάλια εμφιαλωμένου, συμφέρει.

10). Τα έξοδα αποχέτευσης και βιολογικού καθαρισμού ΔΕΝ επηρεάζονται από την αφαλάτωση.

11). Ο Δήμος δεν μπορεί να λειτουργήσει μια τέτοια μονάδα. Η πράξη έδειξε ότι δύο είναι οι δρόμοι. Ή θα εγκαταστήσει μια δική του μονάδα την οποία θα λειτουργεί ο προμηθευτής με μια σύμβαση, ή θα νοικιάζει μια μονάδα από τον προμηθευτή με μια σύμβαση την οποία και πάλι θα λειτουργεί ο προμηθευτής.

Μονάδα αφαλάτωσης υπόγειου υφάλμυρου νερού:

1). Η εγκατάσταση μονάδας αφαλάτωσης υπόγειου υφάλμυρου νερού είναι πολύ φθηνότερη, ίσως στο 1/3 της τιμής της αφαλάτωσης θαλασσινού.

2). Η απόδοσή της είναι μεγαλύτερη, ας πούμε 80%. Αυτό σημαίνει ότι αντλώντας 100 κ.μ. θαλασσινό νερό παίρνουμε 80 κ.μ. πόσιμο νερό. Αλλά προσοχή! Αν η σημερινή ανάγκη είναι 3000 κ.μ. πόσιμο νερό την ημέρα, πρέπει να αντλούμε και να στέλνουμε για αφαλάτωση 3750 κ.μ. νερού. Άρα για ίδια ανάγκη πόσιμου αυξάνει κατά πολύ η άντληση.

3). Είναι σημαντικό η ποιότητα του νερού τροφοδοσίας να είναι σταθερή. Αυτό όμως είναι δύσκολο λόγω των πολλών γεωτρήσεων. Μικροβιολογικό φορτίο, ορισμένα ιόντα, επηρεάζουν πολύ τη λειτουργία των μεμβρανών, αυξάνουν το κόστος συντήρησης, και ρίχνουν την απόδοση. Δηλαδή μπορεί το 80% εύκολα να πέσει στο 50% και αυτό θα σημαίνει ότι για να πάρουμε 3000 κ.μ. πόσιμο νερό τη μέρα πρέπει να αντλούμε 6000 κ.μ.

4). Για μια μονάδα αφαλάτωσης υφάλμυρου υπόγειου νερού έχουμε  κόστος άντλησης μεγαλύτερο από το σημερινό, έως και διπλάσιο αν η απόδοση πέσει στο 50%.

5). Άρα το κόστος του πόσιμου νερού προέρχεται από το κόστος λειτουργίας, το κόστος συντήρησης και το τοκοχρεωλύσιο (ή το νοίκι) για την απόσβεση της εγκατάστασης, συν το μεγαλύτερο από το σημερινό κόστος άντλησης. Αν το καλοσκεφτούμε, το συνολικό κόστος της αφαλάτωσης προστίθεται στο σημερινό κόστος του πόσιμου νερού μας, όπως και το επιπλέον κόστος άντλησης.

6) Το πρόβλημα της επιστροφής άλμης στη θάλασσα είναι μηδαμινό για μονάδες μικρές παραγωγής 3000 - 6000 κ.μ. πόσιμου νερού.

7). Μειονέκτημα: Αυξάνει η άντληση υπόγειου νερού από όλες τις δημοτικές γεωτρήσεις που υδρεύουν Κρανίδι, Κοιλάδα και Πορτοχέλι και επιτείνεται η υφαλμύρωση. Πόσο μάλλον αν η απόδοση πέσει στο 50%, όπως έγραψα παραπάνω. 

8). Είναι βέβαιο λοιπόν ότι χειροτερεύει η υπάρχουσα κατάσταση των υπογείων υδάτων και αυτό δεν μπορεί να το δεχθεί η Διεύθυνση Υδάτων.

9). Οι μονάδες αφαλάτωσης υφάλμυρων υπόγειων υδάτων δεν δίνουν τόσο φτηνό νερό στον καταναλωτή όσο υπόσχονται οι κατασκευαστές και οι προμηθευτές. Συνήθως λένε ότι το νερό τους κοστίζει συνολικά γύρω στα 0.20 ευρώ το κ.μ. Αλλά αυτό πρέπει να προστεθεί στο ήδη υπάρχον κόστος και μάλιστα αυξημένο κατά περίπου 25% λόγω αυξημένης άντλησης. Άρα αν το νοικοκυριό πληρώνει σήμερα 0.36 ευρώ το κ.μ. το ελάχιστο κόστος θα διαμορφωθεί γύρω στα 0.70 ευρώ το κ.μ.

Η εταιρεία όμως που θα λειτουργήσει την Μονάδα Αφαλάτωσης θα θέσει και άλλους όρους πέραν της ποιότητας του νερού άντλησης που είπαμε παραπάνω. Μία Μονάδα Αφαλάτωσης υφάλμυρου υπόγειου νερού μπορεί να εγγυηθεί μεγάλες αποδόσεις για υπόγεια νερά με αγωγιμότητα μέχρι 3000 μονάδες. Όσο μεγαλώνει η αγωγιμότητα (περισσότερο θαλασσινό νερό στα υπόγεια νερά), τόσο αυξάνουν τα προβλήματα λειτουργίας και πέφτει η απόδοση. Και επειδή Η ΔΕΥΑΕΡ έχει τα αντλιοστάσια, άρα είναι ο προμηθευτής νερού, σίγουρα θα μπουν ρήτρες ως προς την αγωγιμότητα. Άρα στην πράξη η τιμή του νερού θα είναι λίγο πιο κάτω από το 1 ευρώ.

10). Τα έξοδα αποχέτευσης και βιολογικού καθαρισμού ΔΕΝ επηρεάζονται από την αφαλάτωση.

11). Ο Δήμος δεν μπορεί να λειτουργήσει μια τέτοια μονάδα. Η πράξη έδειξε ότι δύο είναι οι δρόμοι. Ή θα εγκαταστήσει μια δική του μονάδα την οποία θα λειτουργεί ο προμηθευτής με μια σύμβαση, ή θα νοικιάζει μια μονάδα από τον προμηθευτή με μια σύμβαση την οποία και πάλι θα λειτουργεί ο προμηθευτής.

Όμως, ενώ στη Μονάδα Αφαλάτωσης θαλασσινού νερού η φύση (η θάλασσα) προμηθεύει την μονάδα,  στην υφάλμυρου υπόγειου νερού, η ΔΕΥΑΕΡ είναι ο προμηθευτής και είναι αδύνατον να μην υπάρξουν προβλήματα, διαφορές και προστιβές.

Συμπέρασμα:

Πριν φτάσουμε "στο αγροτεμάχιο" εγκατάστασης, πρέπει ο Δήμος να προσκομίσει αλλά και να δημοσιοποιήσει:

1). Γνωμοδότηση της Διεύθυνσης Υδάτων για το ποιο είδος Μονάδας Αφαλάτωσης είναι σύμφωνο με την οδηγία 60.

2). Να προσδιορίσει ο Δήμος τη δυναμικότητα και επεκτασιμότητα της Μονάδας, ώστε να καλύπτει τις ανάγκες Κρανιδίου, Κοιλάδας, Πορτοχελιού για δέκα χρόνια.

3). Το συνολικό κόστος του νερού και σε τι τιμολόγιο οδηγεί αυτό για τους καταναλωτές.

4). Μία έρευνα από την διπλανή μας Ύδρα, αν όλοι είναι ικανοποιημένοι από την ποιότητα νερού αφαλάτωσης, αν το πίνουν και το σερβίρουν στα κέντρα τους, αν δεν είναι, και καταφεύγουν στο εμφιαλωμένο. Το τι γίνεται στην πραγματικότητα μετράει και όχι τα θεωρητικά.

Τα ίδια ακριβώς ισχύουν και για τη Μονάδα της Ερμιόνης.

Τότε μόνο θα κατανοήσουν οι δημότες το όλον εγχείρημα και οι αιρετοί θα έχουν πλέον τη γνώση και τα στοιχεία να αποφασίσουν ορθά.

Όσο για το "αγροτεμάχιο" στο Γκούρι, δηλαδή το Γκούρι Βιτόριζα να το κάνουμε Γκούρι Αφαλατόριζα και να εορτάζουμε εκεί τον Παπαρσένη, ε, καλύτερα να μπει η Μονάδα στην Πάνω Πλατεία στη θέση του σιντριβανιού να την καμαρώνουμε. Από τόσες χιλιάδες στρέμματα γης το Γκούρι;;;

Και μια ένσταση από τον γράφοντα:

Σε όλο τον κόσμο η προτεραιότητα στη λύση του προβλήματος του πόσιμου νερού είναι:

ΠΡΩΤΟΝ: Η εκμετάλλευση επιφανειακών υδάτων (ποτάμια, λίμνες).

ΔΕΥΤΕΡΟΝ: Αν λείπουν τα πρώτα, εκμετάλλευση των χειμάρρων και ρεμάτων με φράγματα και υδατοδεξαμενές (σε αυτήν την περίπτωση ανήκει η Ερμιονίδα).

ΤΡΙΤΟΝ: Αν λείπουν και τα ρέματα και οι χείμαρροι, εκμετάλλευση των υπογείων υδάτων. (η ζωή έδειξε ότι όχι μόνον στην Ερμιονίδα αλλά και στα νησιά όπως και στους παράλιους κάμπους, τα νερά έχουν γίνει υφάλμυρα πλην ολίγων εξαιρέσεων). Άρα λύση για πολύ λίγους.

ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΝ και πολυέξοδον: Μονάδες Αφαλάτωσης.

Γιατί δεν κυνηγάμε το ΔΕΥΤΕΡΟΝ και πάμε κατευθείαν στο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΝ, λες και είμαστε στην έρημο;;;

Και εντάξει: Ας δεχθούμε ότι Φράγματα και Ανάβαλο δεν πρόκειται να δούμε σε λιγότερο από 10 χρόνια.

Ας δημιουργήσει ο Δήμος μία επιτροπή και να έλθει σε συνεννόηση με τα ξενοδοχεία της Ερμιονίδας, με τα μελλοντικά γκολφ, τις Μαρίνες και τις μεγάλες επαύλεις. Να τους ζητήσει να αναλάβουν αυτοί το σύνολο του κόστους εγκατάστασης, λειτουργίας, συντήρησης, τριών μονάδων Αφαλάτωσης νερού θαλάσσης. Στο Κρανίδι, στην Ερμιόνη και στο Πορτοχέλι. Να δίνουν δωρεάν το απαιτούμενο πόσιμο νερό στο Δημοτικό δίκτυο και το υπόλοιπο με δικά τους έξοδα και δίκτυα να το μοιράσουν μεταξύ τους, εισπράττοντας και το αντίτιμο. Δηλαδή τρεις Μονάδες που θα καλύπτουν τις ανάγκες και των μεν και των δε. Άλλωστε οι εν λόγω το πρόβλημα θα το έχουν, αφού ο αναβαλλόμενος Ανάβαλος είναι αποκλειστικά για άρδευση, ενώ το νερό μελλοντικών φραγμάτων θα δώσει πόσιμο νερό στα χωριά και το υπόλοιπο θα πάει για άρδευση. Με αυτή τη λύση ευνοούνται και οι αγρότες, γιατί το καλοκαίρι δεν θα αντλούνται περί τα 6000 κ.μ. νερό την ημέρα και τα υπόγεια νερά θα αρχίσουν να συνέρχονται.

Τόλμη χρειάζεται.

Βασίλης Γκάτσος

Χημικός

Παρακάτω και μια ενημέρωση για την αφαλάτωση νερού θαλάσσης στην Ύδρα.

Θέμα:  Εισήγηση Δημάρχου για τη μείωση των Τελών Ύδρευσης & Αποχέτευσης

 λόγω της λειτουργίας της Μονάδας Αφαλάτωσης

Ενόψει της συνεδριάσεως της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Ύδρας, που θα γίνει την Δευτέρα 25-8-2014 και όσον αφορά το θέμα του καθορισμού των Τελών Ύδρευσης & Αποχέτευσης, θέτω υπόψη σας ότι οι δαπάνες του Δήμου Ύδρας για την προμήθεια νερού (μέσω υδροφόρας) ανήλθαν σε:

ΕΤΗ	ΚΥΒΙΚΑ	ΜΕΤΑΦΟΡΑ	ΑΓΟΡΑ	ΣΥΝΟΛΟ
2012	281.693	654.807,95	156.283,72	811.091,67
2013	287.755	690.180,39	160.245,89	850.426,28
2014 (υπολογίζεται)	300.000	717.000,00	237.000,00	954.000,00
			ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ:	871.839,32

Λόγω της έναρξης λειτουργίας της Μονάδας Αφαλάτωσης η οποία θα καλύπτει στο 100% τις ανάγκες της Ύδρας σε νερό, το κόστος θα διαμορφωθεί ως εξής:

ΕΤΟΣ	ΚΥΒΙΚΑ	ΤΙΜΗ ΚΥΒΙΚΟΥ       (ΜΕ Φ.Π.Α.)	ΣΥΝ. ΚΟΣΤΟΣ
2015	300.000	1,19	357.000,00

Από τα παραπάνω προκύπτει ότι επιτυγχάνεται μείωση στο κόστος της προμήθειας νερού ύψους 59%. Κατόπιν αυτών προτείνω όπως αποφασίσουμε για το έτος 2015 μείωση των Τελών Ύδρευσης κατά 30% σε όλα τα τιμολόγια, με ανάλογη μείωση και στο τέλος αποχέτευσης.

Η μείωση αυτή είναι η ανώτερη επιτρεπτή σε πρώτη φάση, ενώ με την αύξηση της εισπραξιμότητας και τη βελτίωση των μεθόδων λειτουργίας και συντήρησης του δικτύου, η μείωση αυτή μπορεί να μεγαλώσει περισσότερο με νέα απόφασή μας.

ο Δήμαρχος Ύδρας

  &  Πρόεδρος της Οικονομικής Επιτροπής

Άγγελος Λ. Κοτρώνης