γράφει ο συγγραφέας Αντώνης Κασίτας στο Εικονοσκόπιο
Η ταινία και το σενάριο ήταν ένας αυτοσχεδιασμός. Αμφισβήτηση θεσμών και καταστάσεων, βαθύτερο ψυχολογικό ψάξιμο και επιστροφή στην παιδική ηλικία, ανατροπή κανόνων αισθητικής. Οι μικρές επαναστάσεις της αισθητικής, της καθημερινής ζωής, οι προσωπικές, τείνουν να συναντήσουν την μεγάλη επανάσταση. Μήπως αυτή καθεαυτή η μεγάλη επανάσταση, δεν περικλείει και όλες τις μικρές; Χαρακτηριστικός είναι ο διάλογος σε ένα πλάνο του σκηνοθέτη – πρωταγωνιστή, με τον επαναστάτη Αντόνιο ντας Μόρτες: «όλο φανταζόμαστε ότι προβάλει κάπου την αυγή η επανάσταση και όλο κάτι γίνεται και εξαφανίζεται».Η ταινία είχε πάρει το δρόμο της αποσπώντας τα εύσημα, πρωτίστως του κοινού και καταπληκτικές κριτικές στον τύπο. Και φτάνουμε στο ιστορικό έτος 1984. Αποφασίζεται η ταινία να προβληθεί στην τότε ΕΡΤ2, Σάββατο βράδυ, στη ζώνη που παιζόντουσαν εμπορικές.....
...... ελληνικές ταινίες. Είκοσι λεπτά προβολής είχαν περάσει όλα κι όλα και ξαφνικά στην οθόνη εμφανίζεται μαύρο βαθύ σκοτάδι. Επί μία και περισσότερη ώρα μαύρο, χωρίς καμία ενημέρωση του κόσμου, χωρίς καμία δικαιολογία. Τότε συντρόφια μου, τα κανάλια που παρακολουθούσαμε ήταν δύο όλα κι όλα και τα δύο κρατικά. Όχι όπως σήμερα που έχουμε «πλήθος πληροφοριών και πλουραλισμό απόψεων». Το σκάνδαλο που ξέσπασε ήταν εκ των ουκ άνευ. Για μέρες συνεχώς οι εφημερίδες το είχαν πρωτοσέλιδο και για δύο μήνες αναμοχλεύονταν συνεχώς σε οκτάστηλα. Ο υπουργός τηλεόρασης Αναστάσιος Πεπονής παραιτήθηκε. Την ταινία την ζήτησε ο τότε πρόεδρος της δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής για να την δει. Κατόπιν την ζήτησαν και οι του ΠΑΣΟΚ για να την δει και ο πρόεδρος Ανδρέας Παπανδρέου.Έκτοτε η τύχη της ταινίας αγνοείται. Τα χρόνια πέρασαν, κοντά εικοσιπέντε από τότε, και το 2009 ο σκηνοθέτης Νίκος Αλευράς σε μια βόλτα του στο μοναστηράκι βρίσκει την ταινία μέσα στα κουτιά στα παλιατζίδικα. Φαίνεται ότι είχε πεταχτεί σε κάποια αποθήκη μετά την προβολή στα γραφεία του ΠΑΣΟΚ και με την πρόσφατη μετακόμισή τους από την Χαριλάου Τρικούπη στην Ιπποκράτους μαζί με άλλα άχρηστα υλικά βρέθηκε στα παλιατζίδικα. Η ιστορία της ταινίας είναι εξίσου σουρεαλιστική με το περιεχόμενό της. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του πως αντιμετωπίζεται ο πολιτισμός στον τόπο μας.
Ο Αλευράς πείρε την ταινία του, έγραψε και ένα βιβλίο με το σενάριο της ταινίας, συγκέντρωσε και όλο το αρχειακό του υλικό, από κριτικές δημοσιεύματα, γελοιογραφίες της εποχής και δημιούργησε μία καλαίσθητη έκδοση. Μετέγραψε και την ταινία σε DVD και την προσφέρει στον κόσμο. Και να την ολόφρεσκη ξανά στα χέρια μας, να μας συγκινεί όπως τότε και να μας κάνει να γελάμε και να κλαίμε ταυτόχρονα με τα θαυμάσια ευρήματά της και την πραγματικά πρωτοποριακή σκέψη της. Σε συζήτηση που είχαμε μαζί του αυτές τις μέρες, ο σκηνοθέτης πολύ συγκινημένος μας είπε: « Όταν λες τις βαθιές σου αλήθειες, οι αλήθειες αυτές είναι διαχρονικές. Ότι και να γίνει όσα χρόνια και να περάσουν οι ιδέες σου παραμένουν αναλλοίωτες. Η κοινωνία δικαίου είναι το μεγάλο ζητούμενο και αυτό που απασχολεί τον άνθρωπο στους αιώνες. Όλα τα μεγάλα έργα του πολιτισμού με αυτό καταπιάνονται. Η κοινωνία πραγματικού δικαίου είναι η ιδέα που με απασχολεί και μένα όσο ζω».
Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «λαλλούδα» - ΙΔΙΟΜΟΡΦή