ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΔΙΑΚΟΠΗ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ
Υπάρχει διαφορά στον τρόπο που αντιμετωπίζει η κοινωνία και το άτομο την διαταραχή από την νικοτίνη, σε σχέση με τις υπόλοιπες διαταραχές που δημιουργούνται με τη χρήση άλλων ουσιών. Αυτό το αντιλαμβανόμαστε καλύτερα αναλογιζόμενοι τα παρακάτω στοιχεία:
-Δεν προκαλείται διαταραχή στη συμπεριφορά οπότε οι καπνιστές δεν αναζητούν ψυχιατρική βοήθεια.
-Η νικοτίνη είναι νόμιμη ουσία και μπορεί να χρησιμοποιείται από οποιονδήποτε.
Πριν συνεχίσουμε ας παραθέσουμε κάποια δεδομένα για το κάπνισμα. Η Ελλάδα μαζί με τις Πολωνία, Ρωσία, Ουγγαρία, Λετονία και Δανία αποτελούν τις χώρες με το υψηλότερο ποσοστό καπνιστών. Στη χώρα μας καπνίζει το 47,7% του πληθυσμού ηλικίας 14 ετών και άνω. Ειδικότερα το 32% των γυναικών και το 52,2% των ανδρών είναι καπνιστές. Περισσότερο καπνίζουν οι άνδρες 45-54 ετών (22 τσιγάρα ανά ημέρα κατά μέσο όρο). Οι έφηβοι καπνιστές 14 ετών αντιστοιχούν στο 8,3%. Από τα υπάρχοντα στατιστικά στοιχεία βλαβών στην υγεία γνωρίζουμε ότι η θνησιμότητα εξαιτίας καρδιαγγειακών παθήσεων είναι 70% μεγαλύτερη σε καπνιστές. Το 30-40% των θανάτων που οφείλονται στη στεφανιαία νόσο προκαλούνται από το κάπνισμα, το οποίο θεωρείται υπεύθυνο και για το 85% όλων των περιπτώσεων καρκίνου. Τέλος, πρέπει να γνωρίζουμε ότι το 45% των καπνιστών καταλήγουν από ασθένεια σχετιζόμενη με το κάπνισμα.
Τα διαγνωστικά κριτήρια της εξάρτησης από τη νικοτίνη περιλαμβάνουν:
-Αύξηση του αριθμού των τσιγάρων που καταναλώνονται -Χρήση για την αποφυγή στέρησης
-Λήψη σε ποσότητα και διάρκεια μεγαλύτερα της αρχικής πρόθεσης
-Σταθερή επιθυμία για διακοπή της χρήσης με αποτυχημένες όμως προσπάθειες
-Συνεχιζόμενη χρήση παρά τη γνώση ότι είναι επιβλαβής
-Κατανάλωση χρόνου στην προσπάθεια κατοχής και λήψης της ουσίας
-Συνεχιζόμενη χρήση παρά την επίγνωση του καπνιστή ότι πάσχει από νόσο σχετιζόμενη με το κάπνισμα
Το σύνδρομο στέρησης παρουσιάζεται 24 ώρες μετά τη διακοπή του καπνίσματος και έχει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά γνωρίσματα:
-Αϋπνία
-Ευερεθιστότητα
-Δυσφορία ή θλίψη
-Άγχος
-Δυσκολία συγκέντρωσης
-Ανησυχία
-Μειωμένος καρδιακός ρυθμός
-Αυξημένη όρεξη ή αύξηση βάρους
Η θεραπεία σε γενικές γραμμές συνίσταται σε: α) θεραπεία υποκατάστασης νικοτίνης (σε μορφές που δεν απορροφώνται από το πεπτικό σύστημα όπως αυτοκόλλητα, τσίχλες, υπογλώσσιες παστίλιες, σπρέι για εισπνοές) β) φάρμακα (χορηγούνται από ιατρό) γ) ψυχολογική θεραπεία- θεραπεία συμπεριφοράς.
Πρέπει να θυμόμαστε πάντα, όταν αποτυγχάνει η προσωπική προσπάθεια, ότι η αναζήτηση επιστημονικής βοήθειας είναι πολύ πιο λειτουργική επιλογή από τη συνέχιση του καπνίσματος.