''Αφιέρωμα: Ιστορίες από τα παλιά μπάρκα...''

Ο Νίκος Πιτσάς στο ΕΙΚΟΝΟΣΚΟΠΙΟ:

" Το γκαζάδικο ήταν το δεύτερο σπίτι μου...".

* "Πάλι την ίδια δουλειά θα έκανα. Την αγάπησα τη θάλασσα. Με ταξίδεψε. Της αφιέρωσα τη ζωή μου..."

 

"Η λαμαρίνα, η λαμαρίνα όλα τα σβήνει..."

Οι στίχοι του Καββαδία μου ήρθαν στο μυαλό, όσο ο μαστρό Νίκος Πιτσάς, μου εξιστουρούσε τις δικές του εμπειρίες από τα χρόνια που ταξίδευε στις θάλασσες του κόσμου.

Ξεκίνησε πρωτόμπαρκος,το 1962,(ήταν μόλις δεκαέξι ετών), σ'ένα φορτηγό πλοίο του Τεργιάζου, (εταιρία που έμεινε 23 ολόκληρα χρόνια), και σταδιορόμησε, (μέχρι το 1995 που συνταξιοδοτήθηκε) ,ως πρακτικός Τρίτος Μηχανικός.

Τριάντα και βάλε χρόνια θαλάσσιας υπηρεσίας,(τα περισσότερα σε γκαζάδικα της Ποντοπόρας ναυτιλίας),είναι η απτή απόδειξη της αγάπης του για την θάλασσα.

Υγ. Στην συνέντευξη, προσπάθησα να μην επηρεαστώ από το γεγονός ότι ο Μαστρό Νίκος είναι πεθερός μου, (έχω κάνει την δική μου οικογένεια μιας και νυμφέφθηκα την κόρη του Κατερίνα), αλλά θεώρησα σωστό να ξεκινήσω αυτό το αφιέρωμα από εκείνον, ως ένδειξη σεβασμού και ευγνωμοσύνης στο πρόσωπο του, επειδή, με παρακίνησε να ασχοληθώ και εγώ με το επάγγελμα του ναυτικού, (έστω και διανύοντας την τρίτη δεκαετία της ζωής μου) ,στον ίδιο εργασιακό χώρο: Στο μηχανοστάσιο.

Τιμώντας τον Μαστρό Νίκο, τιμώ κατ' αυτό τον τρόπο και τον πατέρα μου, που αποφοίτησε από τον θρυλικό "Πυθαγόρα" (ως Μηχανικός του Εμπορικού Ναυτικού στα τέλη της δεκαετίας του '70), όμως οι συνθήκες τα έφεραν έτσι που δεν μπάρκαρε ποτέ...

Τους υπόσχομαι, να βάλω τα δυνατά μου, ώστε η δική μου σταδιοδρομία στη θάλασσα, να τους κάνει υπερήφανους.

 

Επιμέλεια του αφιερώματος "Ιστορίες από τα παλιά μπάρκα": Μίλτος Ιωαννίδης.

 

Νίκος Πιτσάς 

Ήταν δύσκολα εκείνα τα χρόνια. Φτωχικά.

Πολλά παιδιά, στην Ελλάδα των δεκαετιών του'50 και του '60, έβγαιναν στην βιοπάλη για το μεροκάματο. Για την επιβίωση.

Το ημερολόγιο έγραφε 1958, όταν ένα δεκατριάχρονο παιδί από το Κρανίδι, που μεγάλωσε στα Σαράντασπιτια, άφηνε την οικογενειακή θαλπωρή και μετακόμιζε για τον Πειραιά.

Για κάτι περισσότερα από τρία χρόνια, δούλευε σε ψαράδικα τύπου "γρι γρι".

Αμούστακο παιδί ήταν. Με "κοντά παντελονάκια".

Βάρδια στο μηχανοστάσιο. Τότε που δεν υπήρχαν τα σημερινά υπερσύγχρονα Control Room...

Παρ'όλα αυτά, άντεχε στη δωδεκάωρη και στη δεκατετράωρη σκληρή δουλειά.

Στα τέλη του '61, ήταν δεν ήταν 16 ετών, το Κρανιδιωτόπουλο, σωστό παλικάρι πια, αποφάσισε να μπαρκάρει και να γνωρίσει όλο τον κόσμο έχοντας ως αφετηρία  του την Ακτή Μιαούλη...

Εκεί, στη "μητρόπολη της ναυτοσύνης", στον Πειραιά, προετοιμαζόταν για το πρώτο του μπάρκο, με την βοήθεια ενός συμπατριώτη του!

Ο Νίκος Πιτσάς, σα να μη πέρασε μια μέρα από τότε, θυμάται:

"Με στήριξε και με βοήθησε, ο Μέμος ο Λάμπρου. Τότε ήταν αρχικαπετάνιος. Αμέσως μπήκα στο τραίνο από τον Πειραιά και έπειτα από τρεις ημέρες ταξίδι, έφτασα στο Κίελο της Γερμανίας. Συνοδεία του ατζέντη, διανυκτέρευσα στο ξενοδοχείο και την επομένη, όταν το φορτηγό πλοίο του Τεργιάζου έφτανε από τη Πολωνία, μπάρκαρα για πρώτη φορά ως καμαρωτάκι".

Επισκευή και επιτήρηση στον μετρητή πετρελαίου...

Μπορείτε να φανταστείτε τι παραστάσεις είχε αποκομίσει ως τότε, ένα παιδί που έλειπε ήδη  3,5 χρόνια από το σπίτι του στο Κρανίδι και είχε φτάσει μέχρι τη Γερμανία και έπειτα από μια στάση στο λιμάνι του Χιούστον για φόρτωση, μερικές εβδομάδες αργότερα θα έκανε την πρώτη του έξοδο στο λιμάνι του Ισραήλ και μετά της Βραζιλίας;

Και όλα αυτά, προτού καλά καλά συμπληρώσει τα δεκαέξι του χρόνια!

Οι μετρήσεις της κύριας μηχανής.  Πριν αυτές μεταφερθούν στο ημερολόγιο του μηχανοστασίου για να είναι ενήμερη η βάρδια που θα παραλάβει...

Δύο μήνες από το πρώτο του μπάρκο και αφού οι μηχανικοί του φορτηγού πλοίου με το οποίο ταξίδευε, διαπίστωσαν πόσο πολύ αγαπάει την επιστασία τους, τον πήραν μαζί τους στο μηχανοστάσιο.

Το καμαρωτάκι, έγινε θερμαστής και δικαίωσε τους μάστορες για την επιλογή τους, καθώς μέσα σε λίγα χρόνια, εκείνο το παιδί που ξεκίνησε από το μηδέν, σταδιοδρόμησε για δεκαετίες ως αξιωματικός μηχανής του Εμπορικού Ναυτικού, με τον βαθμό του Πρακτικού Τρίτου Μηχανικού!

Η σκληρή δουλειά και η μαστοριά του, τον έκαναν πρακτικό Τρίτο Μηχανικό...

Η διάρκεια του πρώτου μπάρκου του Μαστρό Νίκου Πιτσά, διήρκεσε 28 ολόκληρους μήνες!

Έφυγε από τη γειτονιά του στο Κρανίδι δεκατριών ετών και επέστρεψε ενήλικας πια --και γεμάτος εμπειρίες-- στη γενέτειρά του για να δει τους δικούς του ανθρώπους αλλά και για να υπηρετήσει τη θητεία του.

"Με είδαν οι γονείς μου και έκαναν τον σταυρό τους.Έκλαιγαν στην αγκαλιά μου. Άλλα χρόνια. Δύσκολα. Σε σκληραγωγούν οι συνθήκες.Προσαρμόζεσαι. Εγώ, όπως και τόσοι άλλοι εκείνες τις εποχές, μεγαλώσαμε πρόωρα.Δεν είχαμε τη Μάνα,

να μας δίνει στοργή και τον Πατέρα ,να μας συμβουλεύει.

Το δικό μας σχολείο ήταν η λαμαρίνα του καραβιού. Και σπίτι ταυτόχρονα.

Μεγαλώσαμε πριν την ώρα μας. Αναλάβαμε ευθύνες που δεν σύναδαν με την ηλικία μας. Όμως τα καταφέραμε. Όπως και οι γονείς μας τα είχαν καταφέρει".

Ο Μαστρό Νίκος, έπειτα από την 27μηνη θητεία του στο Πολεμικό Ναυτικό, μπαρκάρισε και πάλι με εταιρία του Τεργιάζου, με γκαζάδικο.

Στιγμές ξεκούρασης πρίν από τη βάρδια στο μηχανοστάσιο...

Στα Δεξαμενόπλοια έμεινε μέχρι και το 1995 που συνταξιοδοτήθηκε.

 

• ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟΣ Ο...ΑΣΥΡΜΑΤΙΣΤΗΣ!

 

"Θέλησα να κάνω οικογένεια, για να μπορέσω να προσφέρω στα παιδιά μου ,αυτά που εγώ στερήθηκα ως παιδί" ήταν η λιτή απάντηση του Μαστρό Νίκου, όταν τον ρώτησα, για το ποσό εύκολη ή δύσκολη είναι η απόφαση για έναν ναυτικό, η δημιουργία οικογένειας, λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών του επαγγέλματος του.

Αν αναρωτιέστε για ποιο λόγο γράφουμε "ιδιαίτερες συνθήκες", πολύ απλά, διαβάστε τις παρακάτω γραμμές, για το πώς ενημερώθηκε για τα ευχάριστα νέα ,αρχικά τις εγκυμοσύνης και έπειτα της γέννας της συζύγου του και θα καταλάβετε το γιατί...

"Νυμφέφθηκα με την Κρανιδιώτισσα Μαρία Στρίγκου. Όταν κάνεις οικογένεια, κάθε φορά που ξεμπαρκάρεις, παρακαλάς όταν χτυπάει το τηλέφωνο και σε καλούν από το γραφείο για ναυτολόγηση, να μην είναι οι δικοί σου άνθρωποι μπροστά. Όσα χρόνια να περάσουν, αυτό δεν συνηθίζεται. Υπάρχει στεναχώρια.

Στα τόσα χρόνια που έκανα στα καράβια, δεν θα ξεχάσω ποτέ, ότι τόσο τα νέα της εγκυμοσύνης της γυναίκας μου, όσο και τα νέα της γέννησης των δίδυμων κοριτσιών μου, τα πληροφορήθηκα έν πλω από τον ασυρματιστή.

Ήρθα και τις βρήκα τεσσάρων μηνών...".

"ΚΟΙΜΟΜΑΣΤΑΝ ΓΙΑ ΜΙΑ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΔΕΜΕΝΟΙ ΣΤΗ ΚΟΥΚΕΤΑ...."

 

Απο τότε έως και σήμερα, κυριαρχεί η άποψη ότι "οι ναυτικοί παίρνουν καλά λεφτά ".

"Ο ναυτικός,στερείται για 6 ή 7 ή 8 μήνες την επαφή με την οικογένεια, τους οικείους του, τους φίλους του, τις απλές και καθημερινές χαρές τις ζωής",μας λέει ο Μαστρό Νίκος και προσθέτει:

Ο ναυτικός, είναι κλεισμένος σε ένα καράβι. Είναι Stand by όλο το εικοσιτετράωρο. Εμείς, για να καταλάβεις, δουλεύαμε δύο τετράωρες βάρδιες συν τέσσερις ώρες υπερωρίες. Το ίδιο απ'όσο ξέρω ισχύει και τώρα. Δώδεκα με δεκατέσσερις ώρες δουλειάς. Στην καριέρα μου, έχει τύχει, λόγω βλάβης να ειμαι επί δύο μερόνυχτα στο μηχανοστάσιο. Είναι και η επικινδυνότητα του επαγγέλματος.Το πιο ακραίο που μου έχει συμβεί, ήταν στον Ειρηνικό Ωκεανό. Είχε τέτοια φουρτούνα, που για να μπορέσουμε να κοιμηθούμε, επί μια εβδομάδα, ήμασταν δεμένοι στη κουκέτα. Μας φύλαξε ο Άη Νικόλας. Θέλω να πω με όλα αυτά ότι τα λεφτά στη θάλασσα κάθε άλλο παρά εύκολα βγαίνουν".

Αξίζει να σημειώσουμε, ότι εκτός από τον Τεργιάζο, ο Μαστρό Νίκος, ταξίδεψε με τα γκαζάδικα του Λάτση,του Πολέμη, του Αλαφούζου και του Λιβανού.

Φυσικά είχε την τύχη να ταξιδέψει στο ίδιο καράβι με ναυτικούς από την Ερμιονίδα.

Τον λοστρόμο Αντώνη Τράσση, τον καμαρώτο Νίκο Μπάζο, τον επίσης Τρίτο Μηχανικό Δημήτρη Βαρκαρόλη και το ναύτη Δημήτρη Γκούνα,(παρατσούκλι).

Ενδεικτικό του φιλότιμου του Έλληνα ναυτικού, είναι το γεγονός ότι ο Μαστρό Νίκος θυμάται με ευγνωμοσύνη την οικογενειακή εταιρία του Τεργιάζου, (είχε μόλις πέντε βαπόρια), στην οποία έμεινε εικοσιτρία ολόκληρα χρόνια:

"Είχα φάει "γλυκό ψωμί ". Όταν έκλεισε η εταιρία, πήγα στην Ακτή Μιαούλη 25 που στεγαζόταν και έκλαιγα σα μωρό παιδί"...

"ΝΑ ΑΓΑΠΗΣΕΤΕ ΤΗ ΔΟΥΛΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ"

 

Για το τέλος, ζητήσαμε από τον απόμαχο της θάλασσας ,Μαστρό Νίκο Πιτσά, να δώσει τις δικές του συμβουλές στα παιδιά του τόπου μας, που συνεχίζουν την πλούσια ναυτική παράδοση της Ερμιονίδας:

"Να αγαπήσουν τη δουλειά και τη θάλασσα.

Εγώ την αγάπησα τη θάλασσα. Της αφιέρωσα τη ζωή μου. Το γκαζάδικο ήταν το δεύτερο σπίτι μου. Και πάλι, την ίδια δουλειά θα ξανά έκανα αν ήμουν τώρα νέος.

Και να μη φοβούνται. Εγώ, έφτασα σε σημείο να πάω με το γκαζάδικο στον Περσικό Κόλπο ενώ γινόταν πόλεμος. Χωρίς στην Οικογένεια μου να γνωρίζουν το παραμικρό. Δεν φοβήθηκα ούτε όταν πιάναμε φωτιά στο μηχανοστάσιο. Τώρα βέβαια τα βαπόρια είναι πιο σύγχρονα. Είναι γενικά καλύτερες οι συνθήκες. Εύχομαι στα παιδιά να έχουν καλή σταδιοδρομία ,καλές θάλασσες και ο Άη Νικόλας να τους προστατευει".

 

ΤΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΠΛΟΥΣΙΑ ΝΑΥΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΡΜΙΟΝΙΔΑΣ ΕΧΕΙ ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΕΙΑ.

ΟΙ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΛΙΑ ΜΠΑΡΚΑ ,ΘΑ ΣΑΣ ΤΑΞΙΔΕΨΟΥΝ ΑΠΟ ΤΟ ΧΘΕΣ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΑ.

ΜΕΙΝΕΤΕ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΕΝΟΙ...

 

ΕΙΚΟΝΟΣΚΟΠΙΟ