 |
| Γράφει ο Βασίλης Γκάτσος |
Η Ερμιόνη δέχεται από Μάιο έως Οκτώβριο, σχεδόν μέρα παραμέρα, περί τα 60 -80 κότερα οργανωμένης κρουαζιέρας με 6 τουρίστες κατά μέσο όρο το καθένα. Δηλαδή σε 6 μήνες υποδέχεται κατ' ελάχιστο 90Χ60Χ6 = 32400 τουρίστες (στην πράξη πολύ περισσότερους, αν συνυπολογίσουμε και τα ελεύθερα τουριστικά σκάφη που ελλιμενίζονται στην Ερμιόνη).
Ναι μεν η τουριστική περίοδο στην Ερμιόνη είναι πολύ μικρή, Ιούλιος, Αύγουστος, αλλά ως προς τον τουρισμό των κοτέρων περί τους 6 μήνες, ήτοι πάρα πολύ μεγάλη.
Δημιουργούνται τα παρακάτω συμφέροντα:
1ο. Το συμφέρον των εταιρειών οργανωμένης κρουαζιέρας. Θέλουν καλή ποιότητα υπηρεσιών ελλιμενισμού, ρεύματος, νερού, φυσικά στην πλέον συμφέρουσα τιμή. Συμφέρει να τροφοδοτούν το κάθε κότερο από την χονδρική αγορά με όλα τα αναγκαία τρόφιμα και ποτά, που θα είναι φυσικά κέρδος για αυτές αλλά και για τους επιβάτες στο κότερο. Δηλαδή κάτι σαν τα ξενοδοχεία all inclusive, προσφέρουν τα πάντα στους πελάτες τους, πρακτικά τους περιμαντρώνουν στο χώρο τους. Να μη ξεχνάμε ότι αυτές οι εταιρείες φέρνουν τους ξένους στην Ερμιόνη, και όχι η Ερμιόνη μέσω αυτών.
2ο. Το γενικό συμφέρον της Ερμιόνης. Να αυξήσει τα κότερα, να τραβήξει έξω από το κότερο τους τουρίστες για αγορές και διασκέδαση, και να φροντίσει να καταναλώνουν ντόπια προϊόντα και υπηρεσίες που αφήνουν το περισσότερο χρήμα στην Ερμιόνη. Συμφέρον της ακόμη ευρύτερο, οι τουρίστες να διαφημίζουν την Ερμιόνη, να την κάνουν τρόπον τινά: προορισμό - brand name ιστιοπλοϊκής κρουαζιέρας. Δηλαδή οι τουρίστες που φτάνουν στην πρωτεύουσα να μην ζητάνε απλά τουριστική ιστιοπλοϊκή κρουαζιέρα, αλλά αυτήν που έχει προορισμό την Ερμιόνη για πολλούς λόγους. Συμφέρον της Ερμιόνης να είναι πολιτιστικά, πολιτισμικά, οικιστικά, περιβαλλοντικά, γευσιγνωστικά, αθλητικά, κοινωνικά κ.λ.π. κ.λ.π. ελκυστικότατη και γνωστότατη.
3ο. Το ειδικό συμφέρον επαγγελματιών που επωφελούνται άμεσα από τους τουρίστες των κοτέρων. Τα περίπτερα, οι φούρνοι, η εστίαση, η διασκέδαση, τα μανάβικα, τα μπακάλικα, τα σούπερ μάρκετ, τα τουριστικά είδη. Ο καθένας έχει συμφέρον να τραβήξει τους τουρίστες στο μαγαζί του (αυτή είναι και η δουλειά του), αλλά συγχρόνως υπάρχει και το κοινό τους συμφέρον: Να βγουν οι ξένοι από τα κότερα και να ξοδέψουν.
5ο. Το μετρήσιμο συμφέρον από την κατανάλωση αυτών των ανθρώπων. Αν ο κάθε τέτοιος τουρίστας αφήνει 5 ευρώ και μάλιστα για αγορές αγαθών που δεν παράγονται στον τόπο μας, πιθανόν να μη συμφέρει αυτό το είδος τουρισμού. Αν αφήνει ο καθένας 50 ευρώ, τότε πρέπει να το κάνουμε κύριο τουριστικό μας προϊόν. Πάντως φαίνεται ότι ο Πόρος, και ιδιαίτερα η Ύδρα, να μην ενθαρρύνουν αυτό το είδος τουρισμού, διαθέτοντας τα λιμάνια τους σε "πλουσιότερα" σκάφη.
Άρα το όλον θέμα είναι πολυσύνθετο. Και ο Δήμος μας όπως και οι επαγγελματίες του τόπου πρέπει με στοιχεία και τεκμήρια να αποδείξουν στους κατοίκους της Ερμιόνης μόνιμους και εποχιακούς, τα οφέλη της Ερμιόνης. Να αποδείξουν ότι πραγματικά αξίζει τον κόπο να διατίθενται τόσες θέσεις πρόσδεσης, και τόσες άλλες υπηρεσίες σε αυτού του είδους τουρισμό και να "πολιορκείται" από θαλάσσης η τόσο ζωτική για όλους μας "ζώνη λιμένος" από την εν πυκνή παρατάξει παρουσία κοτέρων που στη βάση τους λειτουργούν σαν "ενοικιαζόμενα επιπλέοντα
Και τα μεν τροχόσπιτα όσο κινούνται στους δρόμους είναι αυτοκίνητα, αλλά το παρκάρισμα και η διαμονή επιτρέπεται σε συγκεκριμένους χώρους και όχι όπου επιλέγει ο ιδιοκτήτης. Τουριστικό είναι και το ξένο τροχόσπιτο, αλλά δεν επιτρέπεται το παρκάρισμα και η διαμονή π.χ. στη ζώνη λιμένων μας. Έχουν τους ειδικούς χώρους που τα δέχονται.
Προσέξτε την αναλογία: Και το τουριστικό ιστιοπλοϊκό είναι ιστιοπλοϊκό στο πέλαγος, ενώ στο λιμάνι είναι παρκάρισμα - διαμονή. Δεν πρέπει να υπάρχουν ειδικοί χώροι που τα δέχονται;
Ιδού και οι απορίες:
Οι της εστίασης και διασκέδασης βγαίνουν να προϋπαντήσουν τα κότερα, ώστε να αράξουν κοντά στα καταστήματά τους και καλά κάνουν. Το συμφέρον τους κοιτάνε. Φροντίζουν ώστε ο τουρίστας - πελάτης τους, όταν επιστρέψει στον τόπο του να πει ότι έφαγε και διασκέδασε ωραία στην Ερμιόνη, στο τάδε μαγαζί. Και ξέρει εκ πείρας ο κάθε επαγγελματίας ότι ο καλύτερος διαφημιστής του είναι ο ικανοποιημένος πελάτης.
Από την άλλη μεριά ο Δήμος με τη συνεπικουρία φορέων και των επαγγελματιών του κλάδου τρέχει σε διεθνή φόρα, στα ψηφιακά και όχι μόνο μέσα, να διαφημίζει την Ερμιόνη, του πολιτισμού, της ιστορίας, των αρχαιολογικών χώρων, του ροδιού, της ελιάς, των μουσείων, του Καταφυκιού, και τόσα άλλα. Προφανώς στοχεύει και σ' αυτήν την πελατεία, την ουκ ολίγη, που συνδυάζει την ιστιοπλοΐα με την διανυκτέρευση στην Ερμιόνη.
Αλλά:
1. Κανένας δεν πλησιάζει στα κότερα να πουλήσει ο,τιδήποτε το ντόπιο on the board. Όταν το καράβι για Λέσβο πιάνει Χίο, ανεβαίνουν πάνω 4-5 πωλητές με τα κασελάκια τους και ξεπουλάνε τα χιώτικα προϊόντα ώσπου να πεις κύμινο. Ζουν από αυτό καλά, αλλά διαφημίζουν και τα προϊόντα της Χίου. Δεν είναι τυχαίο ότι στην Πρωτεύουσα έχουμε αποκλειστικά καταστήματα με ΧΙΩΤΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ και ΚΡΗΤΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ.
2. Κανένας δεν τους πλησιάζει στο κότερο για να τους δώσει ένα διαφημιστικό φυλλάδιο με το τι μπορούν να δουν στον οικισμό της Ερμιόνης και πέριξ αυτού, πώς μπορούν να το επισκεφτούν, βάσει σχεδίου κ.λ.π., ούτε τι μπορούν να δουν στην Ερμιονίδα, τουλάχιστον να πάνε στο Φράχθι.
3. Όσοι αράζουν στο Λιμάνι ψάχνουν περιπλανόμενοι να βρουν τα Μαντράκια και οι αραγμένοι στα Μαντράκια, το Λιμάνι! Ούτε πινακίδες, ούτε οδοί, ούτε χαρακτηριστικό πλακώστρο, τίποτα. Με έχουν ρωτήσει παρέες από κότερα πώς πάνε Λιμάνι ή Μαντράκια, περιφερόμενες και ψάχνοντας χαμένες, στο Δημοτικό Σχολείο Μπιστιού (Δημαρχείο).
4. Αφού ο Δήμος διαφημίζει στις διεθνείς εκθέσεις τα μνημεία, τα μουσεία και την ιστορία της Ερμιόνης, και καμαρώνει για την επιτυχία του, γιατί δεν επαληθεύει με μέτρηση αυτήν την επιτυχία ζητώντας μετρήσιμα στοιχεία αρμοδίως;
Δηλαδή από την Πρόεδρο του ΙΛΜΕ και του Μουσείου παιχνιδιών, τον ιερέα του θαυμάσιου ναού των Ταξιαρχών, πόσοι κατ' εκτίμηση τουρίστες προερχόμενοι από κότερα επισκέφτηκαν τους χώρους τους;
Τους οδηγούς ΤΑΧΙ, πόσοι τουρίστες από τα κότερα πήραν ταξί για να πάνε να δούνε το Καταφύκι, το Φράχθι, τις πανάρχαιες ελιές μας, το μοναστήρι μας; Μόνο με ταξί μπορούν να πάνε. Με τη διαφήμιση Καταφυκιού - Ποσειδώνα - Περσεφόνης, και Προϊστορίας - Φράχθι, Ελιάς - Ροδιάς θα έπρεπε να είχαν το καλοκαίρι ικανοποιητικό εισόδημα τα ΤΑΧΙ από αυτή την "πελατεία κοτέρων". Έχουν;;;;;
5. Τι πληροφόρηση "on the board" έχουν οι τουρίστες για "μικρά" πράγματα, όπως για τα αρχαία πορφυρεία στο Μπίστι (από τα σημαντικότερα του αρχαίου κόσμου); Μια μέρα Αυγούστου, ντάλα μεσημέρι στο κατά κυριολεξία κατάξερο Μπίστι, δύο Κινέζες ή Γιαπωνέζες, εντυπωσιασμένες από τους χωρίς φύλλα ασφόδελους, ολόλευκα μικρά κυπαρισσάκια, είχαν στήσει τις ακριβές φωτογραφικές μηχανές τους και φωτογράφιζαν με κάθε λεπτομέρεια. Οι πολιτισμοί αυτοί έχουν ξεχωριστή ευαισθησία για τη φύση, και αν υπήρχε πληροφόρηση για το λουλούδι της Περσεφόνης και του Άδη, για την μπόσκα που το γεννά όντας ή ίδια δηλητήριο, για τους σχετικούς μύθους και θρύλους κ,λ.π. κ.λ.π. όλοι οι Ασιάτες θα έτρεχαν πρώτα στο Μπίστι για αυτό, το για μας ασήμαντο κυπαρισσάκι.
6. Στον Πόρο, ψηλά στον Άη Γιώργη, ένα παλαιό Φαρμακείο με εντυπωσιακή επίπλωση, χρόνια τώρα και με πολλά έξοδα, ανακαινίστηκε για να γίνει κατάστημα πώλησης και προώθησης τοπικών προϊόντων. Από το ιστορικό του βάρος και την πολυτέλεια εντυπωσιάζεσαι. Και όμως, ο Πόρος δεν παράγει κάτι εκτός από γλυκά. Παράγει όμως η απέναντι ακτή. Πού είναι το αντίστοιχο στην Ερμιόνη με το θαυμάσιο, λάδι, τις θαυμάσιες ελιές, το μέλι και τα προϊόντα της μελισσοκομίας, το ρόδι και τα προϊόντα του, τα πορτοκάλια και μανταρίνια, τα γλυκά μας, τα χειροποιητα εργα μας, τα αναμνηστικά μας κ.λ.π., κ.λ.π.;
7. Πού είναι 1-2 βιβλία μικρά, περιεκτικά για τον τόπο μας, σε 3-4 γλώσσες μεταφρασμένα;
8. Από πού η ελιτίστικη αντίληψη ότι οι περισσότεροι δεν έχουν χρήμα, δεν ξοδεύουν, έρχονται μόνο για διασκέδαση, για ποτό και για θάλασσα - ήλιο; Πλήθος εξ αυτών, κυρίως αμερικανόπουλα κάθε φυλής είναι φοιτητές, τελειόφοιτοι κολεγίων και πανεπιστημίων. Μεγαλύτερες ηλικίες είναι καθηγητές κάθε βαθμίδας, επιστήμονες κ.λ.π. Λέτε όλοι αυτοί να μην έχουν ενδιαφέροντα άλλα πέρα από τη διασκέδαση, το σκορδόψωμο την γκρικ σαλάτα και τον μουζάκα;
9. Η ενδιαφέρουσα αρχιτεκτονική του οικισμού μας είναι καμιά εβδομηνταριά παλιά σπίτια που με κόπο και έξοδα συντηρούν κυρίως παλιοί Ερμιονίτες. Αυτά φωτογραφίζουν οι τουρίστες, σε αυτά φωτογραφίζονται, αυτά αποσπούν την προσοχή τους. Τι διευκολύνσεις έχουν από τον Δήμο και το Κράτος; Τσιμέντα χιλιοσπασμένα στα σοκάκια τους, φωτισμός άστα να πάνε, σωληνώσεις ύδρευσης επιφανειακές, καθαρισμός μόνο μετά από αίτηση, γιατί καθαριστής δεν υπάρχει. Κάνει όμως ο Δήμος "καλλιτεχνικούς" κύκλους λευκούς με ασβέστη στα τσιμέντα για να καλύψει την ασχήμια, νομίζοντας ότι έγινε ίσα με το Πυργί της Χίου.
10. Φαίνεται ότι ένα αόρατο χέρι θέλει τους εκ των κοτέρων με το που θα βγουν να καθίσουν κάπου γύρω από το κότερο. Όσοι έτυχαν στο Λιμάνι, όσοι έτυχαν στα Μαντράκια. Δυνητικοί πελάτες σας και δυνητικοί πελάτες μας. Σαν να θεωρείται το άπλωμά τους στα αξιοθέατα του οικισμού μας και της Ερμιονίδας, χασούρα.
Σημείωση: Δεν είμαστε Πόρος, ούτε Ύδρα, ούτε Σπέτσες. Γι' αυτό να μην υποτιμάμε τον ιστιοπλοϊκό τουρισμό που καταλήγει στα μεγάλα ασφαλή λιμάνια μας. Η σωστή απόσταση από τις μαρίνες της Αττικής, ο πάντα καλός καιρός του Αργοσαρωνικού σε σχέση με τον άστατο καιρό και την ανοιχτή θάλασσα των ανταγωνιστικών προς εμάς Κυκλάδων, κάνει αυτή την διαδρομή συμφέρουσα για τις εταιρείες ιστιοπλοϊκού τουρισμού, γιατί συν τοις άλλοις, τα ιστιοπλοϊκά παραπλέουν τα νησιά Αίγινα, Πόρο, Ύδρα, τα οποία έτσι συμβαλλουν στη διαφήμιση της ιστιοπλοϊκής κρουαζιέρας.
Μπορεί να γίνει σοβαρή συμπληρωματική πηγή εισοδήματος για την Ερμιόνη, χωρίς να πνίγει τα λιμάνια της, χωρίς να ενοχλούνται ντόπιοι και επισκέπτες, συμβάλλοντας και στη σωστή διαφήμιση του τόπου. Χρειάζεται μυαλό και τόλμη.
Βασίλης Γκάτσος