 |
| ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΕΡΜΙΟΝΗΣ: ''Γεώργιος Σισίνης, πολλού πνεύματος και δραστηριότητος ανήρ*'' |
Αφορμή για το παρόν άρθρο έδωσε η έκδοση του βιβλίου του
εκπαιδευτικού – συγγραφέα Κώστα Λούρμπα με τίτλο «Οι Σισιναίοι της Γαστούνης».
Το βιβλίο εξεδόθη με την ευκαιρία της επετείου των 200 χρόνων από την έναρξη
της Επανάστασης του 1821.
Το ογκώδες βιβλίο εστάλη στο ΙΛΜΕ από τον Δήμαρχο Πηνειού
Ηλείας, Ανδρέα Μαρίνο, θεωρώντας ότι το συγκεκριμένο βιβλίο θα μπορούσε να
φωτίσει την προσωπικότητα και την προσφορά στον Αγώνα του Γεωργίου Σισίνη, ο
οποίος μάλιστα διετέλεσε και Πρόεδρος της Γ΄ Εθνοσυνέλευσης 1827 στην Ερμιόνη.
Ο Γεώργιος Σισίνης γεννήθηκε το 1769. Καταγόταν από
πλούσια οικογένεια της Γαστούνης και το 1819 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία.
Με την έναρξη της Επανάστασης το 1821 ήταν ενεργά
απασχολημένος με τις πολεμικές επιχειρήσεις στην Ηλεία και την Αχαΐα γι’ αυτό
δεν έλαβε μέρος στην Α΄ Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου (1822) αλλά εκλέχθηκε και
συμμετείχε ως πληρεξούσιος Γαστούνης στη Β΄ Εθνοσυνέλευση του Άστρους (1823).
Διετέλεσε Πρόεδρος στην Γ΄ Εθνοσυνέλευση Ερμιόνης – Τροιζήνας (1827) και στη Δ΄
Εθνοσυνέλευση Άργους (1829).
Ο Σισίνης «είχε το ανάστημα μικρόν, τους οφθαλμούς
εμπύρους και περιπλανείς και το υπ’ αυτούς πρόσωπον εσχημάτιζεν ημισέληνον. …
Ερχόμενος δρομαίως εις τον τόπον των συνεδριάσεων εκάθητο πάραυτα επί της έδρας
και αναλαμβάνων τον κώδωνα έδιδε το σημείον της ενάρξεως.» Ακριβώς έτσι μας τον
περιγράφει ο Νικόλαος Δραγούμης στις «Ιστορικές Αναμνήσεις» του.
Ο Αμερικανός φιλέλληνας Σαμουήλ Χάου έγραψε για τον
Σισίνη ότι επρόκειτο για άνθρωπο ευγενέστατο που προξενούσε θαυμασμό για τις
γνώσεις του στην ελληνική κα ξένη φιλολογία.
Άπειρες οι προσφερθείσες από τον Γεώργιο Σισίνη
υπηρεσίες. Στέκομαι σε επιστολή του Κολοκοτρώνη, ο οποίος γράφει «… Η τροφή
όλου του στρατεύματος ήρχετο από την Γαστούνην. Τόσον τακτική ήτο η ζωοτροφή,
4.000 σφαχτά, 80 κεφάλια γελάδια, ψωμί από την Γαστούνην. Η Γαστούνη ήτο μελίσι
άτρυγο και μας τα έστελνεν όλα ο Σισίνης. Όσα ετρώγαμεν την εβδομάδα μας τα
έμβαζαν οπίσω και ήταν πάντοτε 4.000 …».
Η φιλία του Σισίνη με τον Κολοκοτρώνη άλλωστε υπήρξε
μνημειώδης. Ο υπασπιστής του Κολοκοτρώνη Φωτάκος αναφέρει στο έργο του
«Απομνημονεύματα περί Ελληνικής Επαναστάσεως» «Η επαρχία Γαστούνης
αποκλειστικώς εκινείτο κατά την θέλησιν του Γεωργίου Σισσίνη και επειδή ούτος
υπήρξε φίλος του Κολοκοτρώνη, διά τούτο όλη η επαρχία ήτο φίλη του.»
Κατά τη διάρκεια της Γ΄ Εθνοσυνέλευσης στην Ερμιόνη
υπήρξε αμερόληπτος, δίκαιος, αληθινός ηγέτης. Γι’ αυτόν τον λόγο ήταν γενικά αποδεκτός και
έχαιρε σεβασμού και εκτιμήσεως. Εργάσθηκε και αυτός με το κύρος που διέθετε για
να ομονοήσουν οι Έλληνες και έτσι παρέμεινε Πρόεδρος και στις συνεδριάσεις της
Εθνοσυνέλευσης που συνεχίστηκαν στην Τροιζήνα έχοντας την αποδοχή όλων των
πληρεξουσίων.
Ο Σισίνης στην Τροιζήνα διέμενε σε οικία «εξ ενός
δωματίου ανωγείου μικρού … επί του πατώματος ήτο εστρωμένη ψάθα και επ’ αυτής
τριχίνη κάπα, χρησιμεύουσα αντί στρώματος και κλίνης …» σύμφωνα με την
περιγραφή του Νικολάου Δραγούμη. Ο Βρετανός ναύαρχος Χάμιλτον επισκέφτηκε σ’
αυτήν την οικία τον Σισίνη και μετά τη συνάντηση τους είπε «Η Ελλάς θα είναι
ελευθέρα εντός ολίγου, διότι της Συνελεύσεως αυτής προϊσταται Πρόεδρος, ανήρ
σώφρων, γενναίος και μετριόφρων, ως οι αρχηγοί της Αμερικανικής
Συμπολιτείας».
Σε στρατιωτικό επίπεδο υπήρξε πρωτεργάτης της Επανάστασης
του 1821 αφού κήρυξε την Επανάσταση στην Ηλεία (29 Μαρτίου 1821) και διακρίθηκε
στη μάχη της Πάτρας και του Λάλα Ηλείας (Ιούνιος 1821).
Ο Σισίνης δεν αναμείχθηκε στην προπαρασκευή του εμφυλίου
πολέμου (1823 – 25). Όμως με την έναρξή του κηρύχθηκε αντάρτης. Φυλακίστηκε στην
Ύδρα μαζί με τον γιό του Χρύσανθο, τον Κολοκοτρώνη και άλλους αγωνιστές. Τότε
λεηλατήθηκε η περιουσία του και καταστράφηκε η πλούσια βιβλιοθήκη του καθώς και
το νομισματοκοπείο που διέθετε. Αποφυλακίστηκε τον Μάιο του 1825 με την γενική
αμνηστία που δόθηκε από την Κυβέρνηση Κουντουριώτη όταν ο Ιμπραήμ είχε ερημώσει
την Πελοπόννησο.
Την περίοδο του Καποδίστρια διορίστηκε μέλος του
«Πανελληνίου», το οποίο δημιουργήθηκε σε αντικατάσταση του «Βουλευτικού». Το
1829 χρημάτισε Πρόεδρος της Γερουσίας, η οποία αντικατέστησε το Πανελλήνιον
κατά τη Δ΄ Εθνοσυνέλευση 1829 στο Άργος. Διαφώνησε με την πολιτική του
Καποδίστρια και αποσύρθηκε στη Γαστούνη.
Για τη δολοφονία του Καποδίστρια ο Σισίνης δήλωσε
«Δυσαρεστούμαι μεγάλως διά τον θάνατον του μεγάλου ανδρός. Εγώ δεν επεθύμουν
τον θάνατον του Καποδίστρια, αλλά μόνον την περιστολήν της απολύτου
πορείας του. Κακόν τούτο και ολέθριον.
Ας είδομεν πως και που θέλωμεν καταντήσει.»
Απεβίωσε στις 11 Οκτωβρίου 1831 από φλογιστικό νόσημα
λίγες ημέρες μετά τη δολοφονία του Καποδίστρια. Ετάφη τιμής ένεκεν στον Ι. Ναό
Κοιμήσεως Θεοτόκου της Καθολικής στη Γαστούνη. Το 1993 κατά τη διάρκεια
επισκευής του Ναού βρέθηκαν τα οστά του αλλά ο ιερέας απέκρυψε το γεγονός
φοβούμενος μήπως σταματήσουν οι εργασίες επισκευής του Ναού από την Εφορεία
Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Πάτρας. Εννέα χρόνια μετά ο νεωκόρος του Ναού αποκάλυψε
ότι του δόθηκαν τα οστά που ήταν ενταφιασμένα στο δάπεδο του Ναού από τον
εφημέριο, τα οποία ενταφίασε στο Κοιμητήριο Γαστούνης. Πάντως σήμερα δεν
γνωρίζουμε σε ποιο σημείο βρίσκονται τα οστά του Σισίνη.
Την προσωπογραφία του Σισίνη φιλοτέχνησε ο Βαυαρός
αξιωματούχος και ζωγράφος Karl von Krazeisen το 1829. Το πρωτότυπο
σώζεται και βρίσκεται στη Βουλή των Ελλήνων και αντίγραφό του υπάρχει στην
ιστορική αίθουσα του ΙΛΜΕ.
Να σημειωθεί ότι ο Γεώργιος Σισίνης μπήκε στην Επανάσταση
εύπορος και πέθανε φτωχός και χρεωμένος σύμφωνα με τον ιστορικό Χρήστο Ρέππα.
*Ιωάννης Φιλήμων, «Δοκίμιον» 1860.
Πηγές:
1.Δραγούμης
Νικόλαος. «Ιστορικαί Αναμνήσεις» Έκδοση Λαζ. Βηλαρά 1874 (ψηφιακή βιβλιοθήκη
Πανεπιστημίου Κρήτης)
2.Λούρμπας
Κώστας. «Οι Σισιναίοι της Γαστούνης» Εκδόσεις ΒΙΒΛΙΟΠΑΝΟΡΑΜΑ, Αμαλιάδα 2021.
3.Σπηλιάδης
Νικόλαος. «Απομνημονεύματα». Έκδοση Χ. Νικολαΐδου Φιλαδελφέως, Αθήνησι 1851
(ψηφιακή βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Κρήτης)
4.Φωτάκος
(Φώτιος Χρυσανθόπουλος). «Βίοι Πελοποννησίων Ανδρών». Έκδοση Σταύρου
Ανδροπούλου. Εν Αθήναις 1888. (Ψηφιακή βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Κρήτης).
Ερμιόνη 24 Μαρτίου 2022
Τίνα Αντωνοπούλου, φιλόλογος
Πρόεδρος του Δ.Σ. του ΙΛΜΕ