Τρίτη 22 Ιουνίου 2021

''Μαστίχα Χίου, Χυμοί Χίου: Ένα παράδειγμα και για τον τόπο μας.''

Γράφει ο Βασίλης Γκάτσος



 Αν στην Ερμιονίδα περιμένουμε ανάπτυξη πρωτογενούς τομέα βασισμένοι στη αρχή "ο καθένας μόνος του και με ό,τι έμαθε απ' τον παππού του", είμαστε βαθιά νυχτωμένοι. Δεν έχουμε καμία τύχη στην Ελληνική και ξένη αγορά. Και άφθονο φθηνό νερό να μας φέρουν, μια .... τρύπα στο νερό θα κάνει ...... ο καθένας μόνος του.

Οι παρά κάτω πληροφορίες είναι από τον Οικονομικό Ταχυδρόμο (ΟΤ). Πριν αρκετά χρόνια η καλλιέργεια Μαστίχας Χίου βρισκόταν σε παρακμή, αν και ήταν παγκοσμίως μοναδικό προϊόν και πασίγνωστο. Ισχυρότατο Brand Name, ΠΟΠ, κ.λ.π., αλλά αυτά δεν αρκούν. Έχει όμως πλέον πάρει τη θέση που της αξίζει. Το πώς, διαβάστε το παρακάτω, και νομίζω ότι τα σχόλια περιττεύουν.
(Η MEDITERRA Α.Ε. είναι θυγατρική εταιρεία της Ένωσης Μαστιχοπαραγωγών Χίου και ιδρύθηκε το 2002. Η εταιρεία σχεδιάστηκε ως το βασικό εργαλείο marketing και προβολής της Χιώτικης μαστίχας, ενώ έχει καταγραφεί ως ένα από τα πλέον γνωστά success story στην Ελληνική αγορά. Από το 2008 είναι εισηγμένη στην Εναλλακτική αγορά του Χρηματιστηρίου Αθηνών. 
Σκοπός της εταιρείας είναι ο σχεδιασμός, παραγωγή και εμπορία προϊόντων μαστίχας ενώ η πιο γνωστή δραστηριότητά της είναι η δημιουργία καταστημάτων mastihashop.)

"Είναι αξιοσημείωτο ότι στη μετοχική σύνθεση της «Mediterra» το 53,23% έχει η Ένωση Μαστιχοπαραγωγών Χίου, το 28,18% το Zaitech Fund, το 5,13% η εταιρεία καλλυντικών Κορρές, το 4,69% η Platona Enterprises, ενώ το υπόλοιπο ποσοστό «μοιράζονται» χιώτικες οικογένειες που δραστηριοποιούνται στη ναυτιλία, προκειμένου να στηρίξουν την παραδοσιακή δραστηριότητα του νησιού. Άλλες θυγατρικές εταιρείες της Ένωσης Μαστιχοπαραγωγών Χίου είναι η Mastiha Damla Sakiz SA που δραστηριοποιείται στην τουρκική αγορά, το Κέντρο Έρευνας Μαστίχας για την ανάπτυξη φαρμακευτικών προϊόντων με βάση τη μαστίχα και το εκπαιδευτικό ινστιτούτο Mastiha Cooking School.

Η Ένωση Μαστιχοπαραγωγών Χίου αποτελεί πρότυπο αγροτικού συνεταιρισμού. Από το 1938 οπότε ιδρύθηκε έως σήμερα, λειτουργεί ως αναγκαστικός συνεταιρισμός _ με άλλα λόγια κάθε παραγωγός είναι υποχρεωμένος να παραδώσει ολόκληρη την παραγωγή του και η Ένωση είναι υπεύθυνη για την επεξεργασία και την προώθηση στην αγορά. Η διαφορά με άλλες συνεταιριστικές δομές είναι ότι με τα χρόνια εξελισσόταν και προσαρμοζόταν στις καταναλωτικές ανάγκες κάθε εποχής, διατηρώντας παράλληλα και τα προϊόντα που αγαπήθηκαν από γενιές και γενιές Ελλήνων, όπως η ΕΛΜΑ, η ελληνική μαστίχα στα πρασινοκίτρινα χάρτινα κουτάκια που βρίσκονταν σε πρώτο πλάνο, για δεκαετίες, σε όλα τα περίπτερα της χώρας, από το 1959 κι έπειτα.

Σήμερα, παρά τις αντίξοες συνθήκες, παγκοσμίως, εξαιτίας του SARS-CoV-2, η ζήτηση για μαστίχα είναι αυξημένη και πιέζει για αύξηση της παραγωγής, η οποία το 2020 ξεπέρασε τους 183 τόνους, πιάνοντας ρεκόρ τριακονταετίας. Μάλιστα, σύμφωνα με τα όσα επισημαίνει στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο», ο πρόεδρος της Ένωσης Μαστιχοπαραγωγών Χίου κ. Γιώργος Τούµπος, η σοδειά του 2021, η οποία έχει ολοκληρωθεί, έπιασε τους 216 τόνους, με τη μέση τιμή πώλησης ανά κιλό να κινείται στα 83 ευρώ. Έτσι, ενώ το 2018 ο ισολογισμός έκλεισε στα 14,8 εκατ. ευρώ, το 2019 ο τζίρος έπιασε τα 17,9 εκατ. ευρώ και το 2020 τα 20 εκατ. ευρώ, ποσό που αναμένεται να ξεπεραστεί το 2021. Σύμφωνα με τον κ. Τούμπο, για το 2020 καταγράφεται αύξηση τζίρου κοντά στο 18% και κερδών περίπου στο 15%.

Υπάρχει ωστόσο και ένα πρόβλημα, το οποίο σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ένωσης εντοπίζεται στο γεγονός ότι η ζήτηση είναι μεγαλύτερη της παραγωγής και η …ψαλίδα διαρκώς ανοίγει. Γι΄ αυτό η Ένωση επιχειρεί, μέσω κινήτρων, να προσελκύσει νέους αγρότες στη μαστιχοκαλλιέργεια. Ήδη, τον τελευταίο χρόνο 48 νέοι μπήκαν στην παραγωγή μαστίχας. Αλλά και πάλι χρειάζονται περισσότερες εκτάσεις για να καλύψουν τη ζήτηση. Στην Ένωση συμμετέχουν σήμερα 20 πρωτοβάθμιοι συνεταιρισμοί των 24 Μαστιχοχωρίων της Νότιας Χίου και περίπου 4.600 φυσικά μέλη."

Η ΧΙΟΣ όμως δεν είναι μόνο Μαστίχα αλλά και Εσπεριδοειδή ΠΟΠ διάσημα ανά τον κόσμο:

"«Κάμπος Χίου» είναι οι χυμοί που έχουν και το όνομα και τη χάρη! Γιατί τα δέντρα μας και τα «χέρια» μας βρίσκονται στον Κάμπο μας. Στο εργοστάσιό μας, στην καρδιά του νησιού, μαζεύουμε όσους καρπούς μάς δίνει κάθε χρόνο η χιώτικη γη. Όσους επιπλέον χρειαστούμε για να σας ξεδιψάσουμε, τους επιλέγουμε έναν προς έναν από τα περιβόλια και τις εκλεκτές σοδειές παραγωγών από όλη την Ελλάδα και τους μεταφέρουμε στο εργοστάσιό μας για στύψιμο. Στόχος μας είναι να έχουμε πάντα τα φρούτα εκείνα που διαθέτουν την ποιότητα, τη γεύση και το άρωμα που αξίζει το όνομά μας!

Ξεκινώντας το 2010 τη Χυμοί Χίου Α.Ε., πιστέψαμε στους Χιώτες που μετρούν αιώνες στην καλλιέργεια και τη μεταποίηση των εκλεκτών εσπεριδοειδών και δημιουργήσαμε μία υπερσύγχρονη μονάδα χυμοποίησης που υπήρξε η μεγαλύτερη έως τότε επένδυση στη βιομηχανία των Χυμών στον ελληνικό χώρο. Ανακαινίσαμε πλήρως έναν ιστορικό τόπο για το νησί: το εργοστάσιο που από το 1963 ανήκε στην πλοιοκτήτρια εταιρεία Χανδρής και παρασκεύαζε τα προϊόντα εσπεριδοειδών που προορίζονταν για τα περίφημα υπερωκεάνια της. Αργότερα, αυτό δωρίστηκε από την οικογένεια Χανδρής στον Συνεταιρισμό Εσπεριδοπαραγωγών Χίου και σήμερα, ως Χυμοί Χίου, συνεχίζει να μαρτυρά το διαχρονικό ταλέντο του νησιού και των ανθρώπων του να παράγουν εξαιρετικά προϊόντα που ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο."

Πόσο μοιάζει ο τόπος μας με τη Χίο! Όχι απλώς μοιάζει αλλά είμαστε η συνέχειά της στα Εσπεριδοειδή με τα περίφημα Μανταρίνια Ερμιόνης. Τα θυμάται κανένας; Γιατί ως εδώ η ομοιότητα. Ενώ η Χίος αναδιοργανώνει τον πρωτογενή της τομέα σε σύγχρονες επιστημονικές βάσεις, ξαναφέρνει με αξιώσεις στην αγορά τα φημισμένα προϊόντα της, εμείς εδώ καμαρώνουμε και εορτάζουμε για τα ποιοτικά μεν, ανύπαρκτα δε στην αγορά προϊόντα μας, τα γλυκά μας ρόδια, τα φημισμένα μας μανταρίνια, το φημισμένο λάδι μας που το αφήνουμε στο λιτρίβι με 2.5 ευρώ/κιλό, το φημισμένο μας αλλά ελάχιστο κρασί, τις ωραιότατες αλλά δυσεύρετες πατάτες μας, τις τηγανίτες άμα δε και τις εξαφανισμένες τουλίπες.

Βασίλης Γκάτσος