Δευτέρα 24 Μαΐου 2021

Η ΕΥΔΑΠ θα επισκευάσει το Αδριάνειο Υδραγωγείο της Αθήνας. Εμείς;


Γράφει ο Βασίλης Γκάτσος


Η ΕΥΔΑΠ*** σε συνεργασία με το ΕΜΠ θα καταγράψει, αποκαταστήσει, συντηρήσει και θέσει σε λειτουργία και χρήση το Αδριάνειο Υδραγωγείο της Αθήνας (AQUAEDUCTUM ΙΝ NOVIS ATHENIS). Στη Νέα Αθήνα, όπως αποκαλείται στην επιγραφή που έφερε το Υδραγωγείο.

Υπολογίζεται ότι θα φέρνει 800 000 κ.μ. νερό το χρόνο, το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για τις ανάγκες άρδευσης Δήμων της Αθήνας. Αυτό έκανε αίσθηση σε όλη την Ευρώπη, και η Αθήνα αποκτά ένα ακόμη υπέροχο αξιοθέατο έργο και μάλιστα σε πλήρη λειτουργία.

Το Αδριάνειο Υδραγωγείο είναι υπόγειο και δεν είναι έργο μεταφοράς νερού από πηγή, αλλά κυρίως έργο υδρομάστευσης. Περνά υπογείως από  υδροφόρα στρώματα και απομαστεύει νερό στην κοίτη του. Θαύμα επινόησης, τεχνικής και σχεδιασμού.



Στην Ερμιόνη έχουμε παρατημένο στην τύχη του ένα θαυμάσιο επιφανειακό Ρωμαϊκό Υδραγωγείο που έφερνε νερό στην Ερμιόνη από τις πηγές της Πικροδάφνης. Είναι μικρό και πέρα από τα αναγκαία έργα επισκευής και συντήρησης που πρέπει οπωσδήποτε να γίνουν, μπορεί να δρομολογηθεί η πλήρης επισκευή και υποδειγματική λειτουργία του για εκπαιδευτικούς και άλλους σκοπούς. Το Υδραγωγείο φαίνεται να είναι της εποχής του Αδριανού, δηλαδή είναι Αδριάνειο Υδραγωγείο Ερμιόνης (ή Νέας Ερμιόνης κατά το Νέα Αθήνα;). (Περισσότερα στη μελέτη: Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΡΕΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΚΑΤΑΦΥΚΙΟΥ, ΤΩΝ ΡΕΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΗΓΩΝ ΤΟΥ ΚΑΜΠΟΥ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ, ΤΗΣ ΝΤΑΡΔΙΖΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΚΡΟΓΙΑΛΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΕΥΗΜΕΡΙΑΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΤΩΝ ΕΡΜΙΟΝΕΩΝ, Βασίλης Γκάτσος, που θα βρει ο αναγνώστης αναρτημένη στο Site της ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΕΡΜΙΟΝΗΣ).


Παρακάτω η επιγραφή στο Αδριάνειο Υδραγωγείο της Αθήνας, στη Δεξαμενή στο Κολωνάκι όπου και κατέληγε το υδραγωγείο.  Σίγουρα κάποια ανάλογη θα υπήρχε και στην Ερμιόνη, κάπου γύρω από τον χώρο της Παναγίτσας του Λιμανιού όπου πρέπει να βρίσκεται η δεξαμενή. Πιθανόν να βρίσκονται εντοιχισμένα ή θαμμένα μαρμάρινα κομμάτια της, με λέξεις ανάλογες της παρακάτω επιγραφής του Υδραγωγείου Αθηνών.


*** Αντίστοιχη ΕΥΔΑΠ για την Ερμιόνη και την Ερμιονίδα είναι η ΔΕΥΑΕΡ. Λέτε να ζηλέψει και να κάνει κάτι ανάλογο;


Βασίλης Γκάτσος



IMP CAESAR T AELIVS (HADRIANVS ANTONINVS)

AVG PIVS COS III TRIB POT II PP AQVAEDVCTVM IN NOVIS

(ATHENIS COEPTVM A DIVO HADRIANO PATRE SVO)

CONSVMMAVIT (DEDICAVITQVE)

H περιγραφή γράφτηκε το 139-140 μ.Χ και είναι συγκοπτόμενη κατά τη ρωμαϊκή συνήθεια. Παρακάτω ακολουθεί και συμπληρωμένη με το παραλειπόμενο τμήμα της (με τον χαρακτήρα U αντί του V):

ΙΜΡ(ΕRΑΤΟR) CAESAR Τ(IΤUS) AELIUS HADRIANUS ANTONINUS

AUG(USTUS) PIUS CO(Ν)S(UL) IIΙ, TRIB(UNICIA) ΡΟΤ(ΕSΤΑΤΕ) ΙΙ, Ρ(ATER)

Ρ(ATRIAE), AQUAEDUCTUM ΙΝ NOVIS ATHENIS CΟΕΡΤUΜ Α DIVO

HADRIANO PATRE SUO CONSUMAVIT DEDICAVITQUE

Η ακριβής μετάφρασή της από την Ελπινίκη Μακρή (Καραλή, 2015) παρουσιάζεται στη συνέχεια:

Ο ΑΥΤΟΚΡΑΤΩΡ ΚΑΙΣΑΡ ΤΙΤΟΣ ΑΙΛΙΟΣ ΑΔΡΙΑΝΟΣ ΑΝΤΩΝΙΝΟΣ

ΣΕΒΑΣΤΟΣ ΕΥΣΕΒΗΣ, ΥΠΑΤΟΣ ΓΙΑ 3η ΦΟΡΑ, ΜΕ ΔΗΜΑΡΧΙΚΗ ΕΞΟΥΣΙΑ ΓΙΑ 2η

ΦΟΡΑ, ΠΑΤΕΡΑΣ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΟΣ,

ΤΟ ΥΔΡΑΓΩΓΕΙΟ ΣΤΗΝ ΝΕΑ ΑΘΗΝΑ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΙΧΕ ΑΡΧΙΣΕΙ (ΝΑ

ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΖΕΙ) Ο ΘΕΙΚΟΣ ΑΔΡΙΑΝΟΣ ΠΑΤΕΡΑΣ ΤΟΥ (ΑΝΤΩΝΙΝΟΥ)

ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΕ ΚΑΙ ΑΦΙΕΡΩΣΕ (Ο ΑΝΤΩΝΙΝΟΣ)

Ερευνητικό έργο:
Εργασίες διερεύνησης του Αδριάνειου Υδραγωγείου της Αθήνας και καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης σε συγκεκριμένα υπόγεια τμήματά του.
Εργοδότης:Εταιρεία Ύδρευσης και Αποχέτευσης Πρωτεύουσας (ΕΥΔΑΠ Α.Ε.)
Επιστημονικός υπεύθυνος: Ν. Μαμάσης, Αναπληρωτής Καθηγητής ΕΜΠ