Τρίτη 29 Δεκεμβρίου 2020

ΔΕΥΑΕΡ: Αυτό το κατ' ευφημισμόν οργανωτικό - επιχειρησιακό σχήμα δεν περπατάει.

Γράφει ο  Βασίλης Γκάτσος
 

Συμπολίτευση και αντιπολίτευση πρέπει να θέσουν το δάκτυλο επί τον τύπον των ήλων τής ΔΕΥΑΕΡ.  Να δουν κατάματα την πραγματικότητα και να την αναγνωρίσουν, όχι να την κρατάνε σαν μυστικό κάτω από το μαξιλάρι, και να χρησιμοποιείται η ΔΕΥΑΕΡ για πολιτική αντιπαράθεση, γιατί η ΔΕΥΑΕΡ είναι το νερό μας που χρυσοπληρώνουμε χωρίς να το πίνουμε, αλλά η ΔΕΥΑΕΡ είναι και η ελπίδα πόσιμου νερού για όλο τον τουριστικό μας τομέα και τα εξοχικά. Αποστολή τής ΔΕΥΑΕΡ είναι να δίνει πόσιμο νερό στους δημότες της και στα καταστήματα, κι όχι μια νεφελώδη "εξυπηρέτηση" των καταναλωτών.
Τα παρακάτω δεν έχουν να κάνουν με τους εκάστοτε προέδρους και αντιπροέδρους και το προσωπικό τής ΔΕΥΑΕΡ. Είναι η αντικειμενική κατάσταση της ΔΕΥΑΕΡ.  Ο γράφων άλλωστε ποτέ δεν αρνήθηκε οποιαδήποτε συμβουλευτική συνδρομή που του ζητήθηκε, ασχέτως παρατάξεων, κ.λ.π., ούτε παραβλέπει ότι πρόεδροι και αντιπρόεδροι της ΔΕΥΑΕΡ με γνώσεις μηχανο-ηλεκτρολογικές δούλεψαν και έδωσαν, στα επί μέρους, λύσεις.

Η ΔΕΥΑΕΡ είναι το σπουδαιότερο τεχνικό τμήμα του Δήμου, όπου απαιτούνται γνώσεις και εμπειρία μηχανολόγου, ηλεκτρολόγου, ηλεκτρονικού, χημικού, περιβαλλοντολόγου, υδραυλικού. Και η εφαρμογή των γνώσεων αυτών απλώνεται σε δεκάδες σκόρπιες γεωτρήσεις, δεκάδες χιλιόμετρα αγωγών νερού και λυμάτων και σε δύο μεγάλες εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων. Και πέραν αυτών χρειάζονται αναπόφευκτα ορισμένες συμβάσεις και αναθέσεις με το ιδιωτικό τομέα, σχεδιασμός έργων και επενδύσεων, και ένα σύστημα καταγραφών που πρέπει να ελέγχεται αυστηρά από δημόσιες υπηρεσίες. (Ο Δήμος μας δεν έχει Τμήμα Περιβάλλοντος, δεν έχει ISO 14001 = περιβαλλοντική διαχείριση, ώστε να βοηθάει, και το βάρος πέφτει στην ΔΕΥΑΕΡ ως προς τα λύματα και στην υπηρεσία απορριμμάτων του Δήμου, ως προς τα απόβλητα).
Ο δεύτερος τεχνικός τομέας του Δήμου είναι η συλλογή και διάθεση απορριμμάτων, που όμως δεν έχει καμία σχέση με την τεχνική πολυπλοκότητα της ΔΕΥΑΕΡ.  Όλα τα οχήματα πηγαίνουν για συντήρηση και επισκευές σε συνεργεία που αφθονούν στον τόπο μας.
Εκ των πραγμάτων λοιπόν, η ΔΕΥΑΕΡ δεν μπορεί να διοικηθεί από έναν Αντιδήμαρχο ή έναν Πρόεδρο που κατά κανόνα είναι σύμβουλος της πλειοψηφίας, είτε πήρε 100, ή 1000 ψήφους. (Θα δεχόμαστε ποτέ, ως πολίτες, ο αρχηγός και το επιτελείο της αεροπορίας μας να ήσαν αιρετοί; Ίδιας τάξης πρόβλημα αντιμετωπίζει και η ΔΕΥΑΕΡ).
Ο εκάστοτε Πρόεδρος (που μπορεί να αντικατασταθεί με απόφαση του Δημάρχου) έχει και δική του εργασία εκτός Δήμου και δεν μπορεί για μια αμοιβή 800 ευρώ το μήνα να είναι 8 με 10 ώρες την ημέρα αποσπασμένος στις υποθέσεις της ΔΕΥΑΕΡ, ούτε να κάνει τον ήρωα. Το παράπονο άλλωστε όλων των Προέδρων είναι "είμαι μόνος μου με μια υπάλληλο για την είσπραξη". Και τι σημαίνει αυτό; Ότι σχεδόν το σύνολο των κάθε είδους έργων και εργασιών της ΔΕΥΑΕΡ γίνεται με κανονικές ή έκτακτες αναθέσεις και διαγωνισμούς σε εταιρείες ιδιωτικού τομέα. Δηλαδή η Δημοτική αυτή Επιχείρηση δεν είναι παρά μια δημοτική υπηρεσία αναθέσεων και διαγωνισμών, που τελικά την λειτουργούν και συντηρούν ιδιωτικές εταιρείες. Όντως ο πρόεδρος, άντε και ο αντιπρόεδρος, είναι μόνοι τους με μια υπάλληλο.
Αλλά και το ΔΣ της ΔΕΥΑΕΡ είναι τελείως τυπικό, απλά συνεδριάζει για να νομιμοποιούνται οι αποφάσεις, γι' αυτό και το κάθε μέλος έχει και αναπληρωματικό. Δεν έχει κανένα ρόλο και ευθύνη στη λειτουργία της ΔΕΥΑΕΡ.

Τεσσερις τρόποι υπάρχουν για να γίνει η ΔΕΥΑΕΡ κανονική επιχείρηση - οργανισμός:

Α΄ ΤΡΟΠΟΣ:  Να μείνει ως έχει αλλά οργανωτικά και λειτουργικά να είναι τελείως αυτόνομη με τους δικούς της εργαζόμενους και δικό της οργανόγραμμα. Αυτό προϋποθέτει τη στελέχωσή της με πλήθος επιστημόνων και τεχνικών. Διευθυντής ένας επιστήμονας που θα αναφέρεται κατευθείαν στον Δήμαρχο. Το σχήμα αυτό μπορεί να λειτουργήσει με την αποτελεσματικότητα ιδιωτικής επιχείρησης.
Υπάρχουν όμως και ορισμένες βάσιμες ενστάσεις:
1. Η στελέχωση αυτή, από δημοσίους και επί συμβάσει υπαλλήλους του Δήμου, θα οδηγήσει σε χαλαρότητα και μη αποτελεσματικότητα που όχι μόνο δεν θα βελτιώσει τα πράγματα αλλά θα αυξήσει το κόστος και τα τέλη ύδρευσης. Τα στελέχη, εμμέσως πλην σαφώς, εξασφαλίζοντας σταθερή εργασία θα απλωθούν σε δικές τους δουλειές στην επαρχία έχοντας τη δουλειά στη ΔΕΥΑΕΡ ως δευτερεύουσα........ σταθερή.
2. Το προσωπικό αυτό δεν θα έχει καθημερινό αντικείμενο εργασίας, γιατί δεν είναι μεγάλος ο όγκος εργασίας της ΔΕΥΑΕΡ που να απαιτεί καθημερινή πραγματική απασχόληση. Άρα στην ουσία θα αμείβεται καλά πλήθος υποαπασχολούμενων επιστημόνων και τεχνικών.

Β΄ ΤΡΟΠΟΣ:  Η ΔΕΥΑΕΡ να ενσωματωθεί απολύτως στη λειτουργία του Δήμου. Δηλαδή ο Δήμος να έχει πραγματική Τεχνική Διεύθυνση με Τεχνικό Διευθυντή που να έχει την ευθύνη όλων των τεχνικών θεμάτων του Δήμου. Εξυπακούεται ότι τα οικονομικά θέματα της ΔΕΥΑΕΡ περνούν όλα στην Οικονομική Διεύθυνση του Δήμου. Έτσι ο υδραυλικός πάει στις βρύσες των σχολείων, στις δεξαμενές και γεωτρήσεις κ.λ.π. οι επιστήμονες όπου χρειάζεται σύμφωνα με το οργανόγραμμα της Τεχνικής Διεύθυνσης. Αυτό γίνεται σε όλα τα εργοστάσια. Υπάρχει Τμήμα ηλεκτρολόγων που τρέχει σε όλα τα Τμήματα και όχι κάθε Τμήμα τους δικούς του ηλεκτρολόγους.
Αυτό το σχήμα έχει το σοβαρό πλεονέκτημα ότι απαιτεί λίγο επί πλέον προσωπικό και καλύπτει αποτελεσματικά όλο το τεχνικό κομμάτι του Δήμου και φυσικά την ΔΕΥΑΕΡ.
Απαιτεί όμως  κανονική οργάνωση του Δήμου ως επιχείρηση, δηλαδή ISO 9001, Διευθυντή Ποιότητας και Περιβάλλοντος, Τεχνικό και Οικονομικό Διευθυντή, Προσωπάρχη κ.λ.π. Δηλαδή η λειτουργία του Δήμου περνάει στα χέρια των υπαλλήλων του και ως προς αυτό ο Δήμαρχος και οι αιρετοί είναι οι κέρβεροι που διαφυλάσσουν το υψηλό επίπεδο αυτής της δομής, με το οποίο θα υλοποιήσουν το προεκλογικό τους πρόγραμμα.
  Υπάρχουν όμως και εδώ ορισμένες βάσιμες ενστάσεις:
1. Θα επιτρέψουν ποτέ οι αιρετοί μια τέτοια δομή που τους "αφαιρεί πόντους" διοίκησης, κοινωνικής προβολής, επανεκλογής, κομματικής προβολής κ.λ.π.; Δεν θα γίνουν ένα κουβάρι αιρετοί και Διοίκηση υπαλλήλων του Δήμου;

Γ΄ ΤΡΟΠΟΣ:  Η ΔΕΥΑΕΡ να διαλυθεί και το όλο θέμα του Πόσιμου νερού και της Αποχέτευσης να περάσει σε μια επιχείρηση σαν την ΕΥΔΑΠ. Δηλαδή ο Δήμος δεν θα ασχολείται με το νερό καθόλου, όπως δεν ασχολούνται οι Δήμοι της Πρωτεύουσας. Αυτή η επιχείρηση μπορεί να έχει αναλάβει πολλούς άλλους γειτονικούς Δήμους, να είναι 100% ιδιωτική, να είναι μεικτή ιδιωτικού και δημόσιου χαρακτήρα, αλλά ανεξάρτητη πλήρως από Δήμους και Περιφέρεια.

Δ΄ ΤΡΟΠΟΣ:  Η Περιφέρειά μας να φτιάξει μια δική της επιχείρηση παντελώς ανεξάρτητη από Δήμους, η οποία να δίνει νερό πόσιμο και νερό ύδρευσης σε ολόκληρη την Περιφέρεια. Δικό της θέμα ανα συνεργαστεί και με ιδιώτες.

Η γνώμη του γράφοντος:
Αυτό που έχουμε σήμερα ως ΔΕΥΑΕΡ δεν περπατάει και ούτε πρόκειται να περπατήσει. Το 11μελές διοικητικό συμβούλιο δεν μπορεί να  έχει καμιά αποτελεσματικότητα, αφού είναι έκφραση μιας κακώς νοουμένης συμμετοχής και δημοκρατικότητας. Άλλωστε ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος έρχονται και παρέρχονται. Αυτό που πιθανόν χτίζει ένας ικανός, το γκρεμίζει ο επόμενος.
Ο Α' ΤΡΟΠΟΣ μόνο από θαύμα μπορεί να περπατήσει, αλλά και τότε θα φορτώσει κόστος την ΔΕΥΑΕΡ.
 Ο Β΄ ΤΡΟΠΟΣ είναι ο πιο λογικός αλλά για να έχει επιτυχία πρέπει να γίνει μεγάλη αναδιοργάνωση - ανασχεδιασμός του Δήμου (reengineering), που μάλλον προυποθέτει πραγματική διοικητική επανάσταση σε όλο το Δημόσιο και όχι μόνο ψηφιακό εκσυγχρονισμό. Βέβαια με αυτόν τον τρόπο περιορίζεται στους υδάτινους πόρους των δημοτικών μας γεωτρήσεων και των αφαλατώσεων.
Ο Γ' ΤΡΟΠΟΣ. Είναι ο άριστος γιατί θα δεχθούμε νερό πόσιμο και από μακρινές πηγές. Παράδειγμα: Ο Δήμος Αιγίνης έχει πλέον πόσιμο νερό ΕΥΔΑΠ, νερό που έρχεται από τα φράγματα Ευήνου και Μόρνου. (Παλαιότερα είχα δείξει ότι είναι εφικτό αυτό το νερό να περάσει εύκολα από Αίγινα στα Μέθανα και στη συνέχεια να φτάσει Τροιζηνία, Ερμιονίδα, Πόρο, Ύδρα Σπέτσες. Πιστεύω ότι αυτό θα γινόταν, αν δεν είμαστε επαρχία της Αργολίδας και της Περιφέρειας Πελοποννήσου, αλλά του Πειραιά και της Περιφέρειας Αττικής). Έτσι ενώ ο Δήμος Αιγίνης ήταν σαν το δικό μας ψάχνοντας με γεωτρήσεις για νερό, τώρα αποδεσμεύεται και έρχεται η ΕΥΔΑΠ με το δικό της νερό.
Ο Δ' ΤΡΟΠΟΣ είναι εξίσου καλός, αλλά δεν γίνεται αν δεν γίνει πρώτα Διοικητική επανάσταση σε όλο το Δημόσιο. Τότε ναι. Όμως μπορεί να χειρίζεται μόνο τους δικούς της υδάτινους πόρους η Περιφέρειά μας που είναι λιγοστοί. (Αντίθετα η Δυτική Ελλάδα ως Περιφέρεια, έχει νερό πέρα από τις όποιες ανάγκες της).

Αιρετοί λοιπόν σημαίνει: να αποφασίσουν πάνω στα παραπάνω θέματα και να λύσουν το χρόνιο πρόβλημα του νερού. Οι αιρετοί του Δήμου μας με τους αιρετούς της Περιφέρειάς μας. Και η λύση να είναι για το γενικό καλό και το συμφέρον της Ερμιονίδας. Και ό,τι κι αν αποφασίσουν με σύνεση, σωφροσύνη και αίσθημα ευθύνης, να βάλουν καλά στο μυαλό ότι η οργανωτική συνέχεια και η αποτελεσματικότητα δεν εξασφαλίζεται από τους αιρετούς αλλά από την υπεύθυνη υπαλληλική δομή του Δήμου.

Σημείωση: Είναι παράλογο έως οξύμωρο η ΔΕΥΑΕΡ και κατ' επέκταση ο Δήμος Ερμιονίδας σε προκηρύξεις για τη συντήρηση και λειτουργία των εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων (ΕΕΛ) να απαιτούν από τις ιδιωτικές εταιρείες που συμμετέχουν " να διαθέτουν Πρότυπα διασφάλισης ποιότητας και πρότυπα περιβαλλοντικής διαχείρισης ως εξής: διαχείριση ποιότητας ISO 9001:2015, την περιβαλλοντική διαχείριση ISO 14001:2015, καθώς και διαχείριση της Υγείας & Ασφάλειας στην Εργασία OHSAS 45001:2018 στον τομέα της αναβάθμισης, βελτίωσης, επέκτασης, λειτουργίας & συντήρησης εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων.", τη στιγμή που τίποτα από αυτά δεν διαθέτει ούτε η ΔΕΥΑΕΡ, ούτε ο Δήμος.


Βασίλης Γκάτσος