Πέμπτη 24 Δεκεμβρίου 2020

Η Ρωμαϊκή Σαρκοφάγος

Γράφει ο Βασίλης Γκάτσος


"Το Ταφικό Ρωμαϊκό Μνημείο": Λίγα επιπλέον που πρέπει να ξέρουμε.


Βρέθηκε κατά την εκσκαφή του οικοπέδου του ΟΤΕ.  Η βάση του ήταν συναρμολογημένη, δηλαδή τα αρχιτεκτονικά μέλη συνδέονταν μεταξύ τους με σιδερένιους συνδέσμους με έγχυση μολύβδου. Για τη μεταφορά των μελών οι σύνδεσμοι κόπηκαν με τροχό και έχουν παραμείνει σχεδόν στο σύνολό τους, κομμένοι μεν, αλλά στη θέση τους.

Πέρα από την αναστύλωση του Μνημείου στη νέα του θέση, σημαντικό για την αρχαία τεχνολογία είναι η μελέτη των σιδερένιων συνδέσμων. Επειδή στα εργαστήρια της Χαλυβουργική ΑΕ μελετήσαμε αρχαίους συνδέσμους του Παρθενώνα και άλλων μνημείων, είναι εκπληκτικό τι τεχνολογικές γνώσεις μεταλλουργίας κρύβουν οι σύνδεσμοι. 
Υπάρχει δε και τεράστια βάση δεδομένων τέτοιων αναλύσεων και μελετών που μπορεί να προσδιορίσει από ποια περιοχή προέρχεται ο μόλυβδος, πιθανόν και το ορυκτό από το οποίο προήλθε ο χάλυβας. 

Οι σιδερένιοι σύνδεσμοι δεν είναι χυτοί, γιατί δεν γνώριζαν οι αρχαίοι τη μέθοδο υψικαμίνου (κινέζικη ανακάλυψη που ήρθε πολύ αργότερα στην Ευρώπη). Συνήθως προέρχονται από εν θερμώ συγκόλληση λαμών χάλυβα με σφυρηλάτηση.

Ας λοιπόν φροντίσει ο κ. Δήμαρχος να προστεθεί ένα μικρό ποσό επιπλέον για να αποσταλούν δείγματα συνδέσμων στο Μετσόβιο Πολυτεχνείο και στον Δημόκριτο για τα περαιτέρω. 

Δεν αποκλείεται οι σύνδεσμοι να έχουν κατασκευαστεί στην αρχαία Ερμιόνη, για τις ανάγκες συναρμολόγησης. Η Ερμιόνη ως σύμμαχος της Σπάρτης, θα είχε εύκολη πρόσβαση στα ορυκτά σιδήρου της Λακωνίας που ήσαν από άποψη ποιότητας τα άριστα στον ελλαδικό χώρο. Η αρχαία τεχνολογία είναι εξίσου σημαντική με τα αρχαία μνημεία. Μη ξεχνάμε ότι χρειάζονται αυτά και για το μελλοντικό Μουσείο της Ερμιόνης.

Κατά την εκσκαφή βρέθηκε και δεύτερη μικρότερη σαρκοφάγος αλλά επειδή η μισή ήταν κάτω από τα θεμέλια σπιτιού έμεινε (κακώς) στη θέση της.
Άρα στο χώρο αυτόν υπήρχε ρωμαϊκό νεκροταφείο της τότε ακμάζουσας Ερμιόνης, με το υδραγωγείο της, τα αρχοντικά των κατοίκων της με τα περίφημα ψηφιδωτά, και τις παραθαλάσσιες αγροτικές βίλες. Άρα το μνημείο αυτό σηματοδοτεί και τον χώρο του Ρωμαϊκού νεκροταφείου. Δεν είναι απλά μια αναστύλωση σε μια θέση για εξωραϊσμό μιας περιοχής.

Πιστεύουμε αυτή τη φορά να το δούμε πραγματικά, γιατί στα χαρτιά το ξαναείδαμε.

Βασίλης Γκάτσος