Δεν είχε την αποκλειστική μου απασχόληση βέβαια – άλλωστε απ’ ότι φαίνεται και από τις δημοσιεύσεις μου, το τρίμηνο αυτό αλώνισα την Ελλάδα – αλλά τα επαναλαμβανόμενα ταξίδια με κάποιους συγκεκριμένους στόχους, η συστηματική έρευνα και αρκετή τύχη έφεραν τα παρακάτω αποτελέσματα που παρουσιάστηκαν στην πρώτη ημερίδα Γαστρονομίας του Δήμου Ερμιονίδας.
Ο Δημήτρης Σφυρής αρχιτέκτων-μηχανικός και Δήμαρχος της Ερμιονίδας, προσκάλεσε τους επαγγελματίες της γαστρονομίας της περιοχής (εστιάτορες-αγρότες-παραγωγούς), εκπροσώπους της τοπικής κοινωνίας και δημοσιογράφους για να τους παρουσιάσει τα βήματα για την ανάδειξη της Ερμιονίδας σε Γαστρονομικό προορισμό. Ο δήμαρχος – παλιός φίλος – πίστεψε ότι ήρθε η ώρα να αξιοποιηθούν οι γαστρονομικοί πόροι της περιοχής και ζήτησε την βοήθεια μου, που φυσικά την παρείχα.
Η παρουσίαση περιελάμβανε τρεις ενότητες:
H πρώτη ενότητα, ήταν γενικού χαρακτήρα και αναφερόταν στον σημαντικό ρόλο της Γαστρονομίας στη διαμόρφωση του Τουριστικού προϊόντος. Για το πώς δηλαδή, η γαστρονομία έχει εξελιχθεί ως ένα από τα πλέον καθοριστικά όπλα για την ενίσχυση της Τουριστικής ταυτότητας και του brand name κάθε περιοχής. Πώς τα αγροδιατροφικά προϊόντα μπορούν να γίνουν πρεσβευτές των τόπων τους, και με ποιον τρόπο διάφορες περιοχές της Ευρώπης (Σαν Σεμπαστιάν, Τοσκάνη) και της Ελλάδας (Κρήτη, Σαντορίνη, Τήνος) ανέπτυξαν τον Γαστρονομικό Τουρισμό, ως νέα τάση που μπορεί να προσελκύσει νέες κατηγορίες επισκεπτών.
Η δεύτερη ενότητα περιελάμβανε την καταγραφή του Χαρτοφυλακίου της Ερμιονίδας (όπου συμπεριλαμβάνονται οι γαστρονομικές αξίες της περιοχής) με τα 23 πρώτα καταγεγραμμένα θέματα (θα τα δούμε ένα-ένα στο τέλος του άρθρου). Αναλύθηκε με ποιον τρόπο έγινε η επιλογή, πώς έγιναν οι συνεντεύξεις και οι φωτογραφίσεις. Τέλος παρουσιάστηκε ο τρόπος που η αποτύπωση για την γαστρονομία της Ερμιονίδας μεταφράστηκε σε ηλεκτρονική πληροφορία στην ιστοσελίδα greekgastronomyguide.gr και πώς η Ερμιονίδα και τα θέματα αυτά βρέθηκαν στην πρώτη θέση από πλευράς επισκεψιμότητας (μηχανές ανεύρεσης) στην Google!
Η τρίτη ενότητα περιελάμβανε τη στρατηγική των επόμενων βημάτων και των κρίσιμων θεμάτων που πρέπει να αντιμετωπιστούν και να επιλυθούν. Εδώ μπήκε ο όρος της γαστρονομικής κοινότητας, δηλαδή του μηχανισμού που θα διαχειριστεί το δίκτυο γαστρονομίας. Ο καθορισμός των κοινών αρχών και των αξιών, όπως η εντοπιότητα, η ποιότητα και το κλίμα συνεργατικότητας που είναι οι προϋποθέσεις για την επιτυχία του εγχειρήματος. Για τον προγραμματισμό και την υλοποίηση εκπαιδευτικών σεμιναρίων, αλλά και άλλων δράσεων, προγραμματίστηκε μετά το τέλος της καλοκαιρινής σεζόν η συγκρότηση του φορέα που θα διαχειριστεί την κινητοποίηση και την οργάνωση.
Μετά το πέρας της συζήτησης με το κοινό – που είχε μεγάλο ενδιαφέρον – το Λαογραφικο Εργαστήρι Ερμιονίδας, πρωτοπόρο πάντα σε θέματα σε εθελοντικής εργασίας, προσέφερε στους προσκαλεσμένους μια σειρά από ντόπια εδέσματα και γλυκά, που είχα την τύχη να τα γνωρίσω και να τα γευτώ κατά την επίσκεψη μου στη στέγη τους στο Κρανίδι, όταν είχα πάει για να καταγράψω τη δράση τους. Ξεχώρισαν το κοκκινιστό χταπόδι, οι ζύμες και τα ζυμαρικά τους, μελιτζάνες με τραχανά και το τουρλού-τουρλού. Η συνεισφορά τους στην γαστρονομική κοινότητα της Ερμιονίδας θα είναι καίρια, τόσο για τις γαστρονομικές τους γνώσεις, όσο και για τον ενθουσιασμό και το πνεύμα συνεργασίας που τις διακρίνει και που είναι τόσο αναγκαία για τη συγκρότηση των συλλογικοτήτων.
Η παρουσίαση του Χαρτοφυλακίου της Ερμιονίδας ξεκίνησε με την παρουσίαση των άρθρων για τα αξιοθέατα της Ερμιονίδας, με πρώτο και καλύτερο το σπήλαιο Φράγχθι όπου αποκαλύφθηκε μία μοναδική για τα ελληνικά δεδομένα ακολουθία ζώης αλλά και διατροφικού υλικού που καλύπτει πάνω από 20.000 χρόνια.
Η παρουσίαση του Χαρτοφυλακίου της Ερμιονίδας συνεχίστηκε με την παρουσίαση των υπεραιωνόβιων ελιών της περιοχής. Εκεί πραγματικά είχαμε την τύχη να γνωρίσουμε τον γεωπόνο και ιδιοκτήτη του τυποποιητηρίου ελαιολάδου Ερμής Βαγγελη Δημαράκη, ο οποίος είχε την καλοσύνη να μας υποδείξει τις θέσεις τους, μία-μία και έτσι είδαμε ελιές που γνώρισαν τους Βυζαντινούς, τους Ενετούς, τους Φράγκους, τους Οθωμανούς και βέβαια “ζήσαν” την Ελληνική Επανάσταση του ’21. Απόγονοι των ελιών αυτών (που είναι ακόμα καρποφόρες) είναι ο κάμπος του Κρανιδίου και της Ερμιονίδας γενικά, που παράγει το λάδι Κρανιδίου ΠΟΠ.
Τρίτο αξιοθέατο είναι οι ταρσανάδες της Κοιλάδας που επί δεκαετίες παρήγαγαν ξύλινα παραδοσιακά σκάφη αλιείας και μεταφορών. Σήμερα θεωρείται ότι είναι από τα τελευταία που ναυπηγούν ξύλινα καΐκια.
Το άρθρο των κτισμάτων του Κρανιδίου περιγράφει και φωτογραφίζει τρεις κατηγορίες πετρόκτιστων κτισμάτων. Τα αγροτικά, τα αρχοντικά και τα καταστήματα.
Από παραγωγούς γνωρίσαμε το κτήμα Κοντοβράκη που ανανέωσε τη δυναμική του αμπελώνα της Ερμιόνης αναδεικνύοντας δύο τοπικές ποικιλίες, τον Σκλάβο και τον Ροκανιάρη. Τα πρόσφατα βραβεία που απέσπασαν τα κρασιά του επιβεβαιώνουν τη σωστή δουλειά που γίνεται στο πανέμορφο επισκέψιμο κτήμα.
Ο Ιωσήφ Μερτύρης είναι από τους πιο δραστήριους τυποποιητές ροδιού, εσπεριδοειδών και ζαρζαβατικών με έδρα την Ερμιόνη.
Το επισκέψιμο κτήμα Μπαραϊκτάρη είναι από τα πιο ενδιαφέροντα αξιοθέατα της Ερμιονίδας. Περιλαμβάνει 800 ελιές που καλλιεργούνται βιολογικά, 250 ροδιές και 6.000 αρωματικά φυτά (2.500 δεντρολίβανα, 1500 φασκόμηλα, 1500 ρίγανες κλπ.) και 600 μελίσσια με παραγωγή 15 τόνους μέλι – το 50% εξάγεται – και διάφορα μελισσοκομικά προϊόντα, ενώ αξιόλογο είναι το πολύ προσεγμένο του μουσείο.
Από τις ταβέρνες τις περιοχής ξεχώρισαν το μεζεδοπωλείο Ντάγκλας – στην Κοιλάδα – χάρη στην ισχυρή προσωπικότητα του ιδιοκτήτη του αλλά και τους περιποιημένους μεζέδες του.
Το παλιό καφενείο και σήμερα ταβερνάκι της Μαρίας Στάικου κλείνει αισίως 50 χρόνια και είναι το επίκεντρο της ζωής στο λιμάνι της Ερμιόνης. Γνωστό για τις νόστιμες γεύσεις, τους μεζέδες, το ελληνικό παραδοσιακό φαγητό, τα γλυκά, τους καφέδες αλλά κυρίως την οικεία και φιλική ατμόσφαιρα.
Στην παραλία της Κόστας απέναντι από τις Σπέτσες βρίσκεται – με 100 χρόνια ζωή – μια από τις πιο δημοφιλείς ταβέρνες της Ερμιονίδας, η ταβέρνα Costa της οικογενείας Δρούζα.
Η ψαροταβέρνα της Λεπίτσας βρίσκεται 800 μέτρα πίσω από το χωριό της Κοιλάδας, περίπου 6 χιλιόμετρα από το Πόρτο-Χέλι, πάνω σ’ έναν μικρό γραφικό κόλπο με λευκή άμμο και ρηχά πρασινογάλανα νερά.
Από τα πρώτα πέντε εστιατόρια που ξεχώρισαν στην Ερμιονίδα, την πρώτη θέση καταλαμβανει ο Παπαδίας, αναμφισβήτητα η πιο διάσημη ψαροταβέρνα στο Πόρτο Χέλι, καθώς εδώ συχνάζει η αφρόκρεμα του jet set της ελληνικής Ριβιέρας.
Το εστιατόριο Ιππόκαμπος στο Πόρτο Χέλι είναι μια νέα πρόταση στον χάρτη της γαστρονομίας της Ερμιονίδας. Δημιουργός του ο νέος σεφ Γιώργος Κορολής που επέστρεψε στην γενέτειρα του ύστερα απο 18 χρόνια περιήγησης σε κουζίνες της Ελλάδας και της Ευρώπης.
Το εστιατόριο Γανώσης είναι ένα από τα ιστορικότερα της Πελοποννήσου, βρίσκεται στο λιμάνι της Ερμιόνης και λειτουργεί από το 1918. Ένας αιώνας ελληνικής παραδοσιακής κουζίνας και συνάμα εξυπηρέτησης δεκάδων χιλιάδων επισκεπτών, γιορτάζεται από τον Ιωσήφ Γανώση που βρίσκεται στο τιμόνι, ως εκπρόσωπος της 3ης γενιάς ιδιοκτητών.
Εστιατόριο με τυπικούς θαλασσομεζέδες… αλλιώς, μόνους τους αλλά και παντρεμένους με ζυμαρικά και ρύζια! Η ιστορία της ψαροταβέρνας Σπυρανδρέα ξεκινά το 1968 όταν τα δύο δίδυμα αδέρφια, Σπύρος και Ανδρέας, δημιούργησαν την ψαροταβέρνα Σπυρανδρέας και με την αγάπη που είχαν για το καλό φαγητό, αλλά και τη φιλόξενη διάθεσή τους την μετέτρεψαν σε ένα περιζήτητο ψαροφαγάδικο στέκι.
Στο άσημο και απομακρυσμένο αυτό χωριό, το Καρακάσι, βρίσκεται το πιο φημισμένο ταβερνάκι της Ερμιονίδας, της ξακουστής Γαλλίδας Μαριβόν ή γαλλιστί Maryvonne. Χάρη στη νοικοκυροσύνη της και την εμμονή της στην ποιότητα και τα καλά υλικά κάνει όλο το jet-set που διαμένει στις φημισμένες παραλίες της Κόστας, του Αγίου Αιμιλιανού και του Πόρτο Χελίου να ταξιδεύει μισή ώρα για να έρθει στο Ηλιόκαστρο και να δειπνήσει.
Τέλος, το οδοιπορικό μας στην Ερμιονίδα τελείωσε με την κουζίνα του ΑKS HINITSA BAY στην Χηνίτσα απέναντι από τις Σπέτσες, όπου η παρουσία του νέου σεφ Γιώργου Λιανού είναι μια εγγύηση για τις ιδιαίτερες γαστρονομικές προτάσεις σε ένα από τα τρία εστιατόρια του ξενοδοχείου.
Κάτι νέο γεννήθηκε στην γαστρονομία της Ερμιονίδας και όλοι μας περιμένουμε το αντρείωμά του. Από φθινόπωρο τα νεότερα.