Γράφει ο Βασίλης Γκάτσος
Στη Μονή πρωτοπήγα πριν πολλά πολλά
χρόνια, τότε που ήταν ορθάνοιχτα τα πάντα. Γίδια ξεκουράζονταν στους
διαδρόμους της Μονής. Τρόμαξαν τόσο από την παρουσία μας που σάλταραν
από αυτό το ύψος στην αυλή. Ένα κουτρουβάλησε στη πλαγιά, πώς δεν
σκοτώθηκε. Στους διαδρόμους μάζευες κοπριά, και μόνον ο ναός ήταν κάπως
ασφαλής με μια μισόκλειστη πόρτα.
Σχετικά ασφαλής από τα γίδια, για τους
ανθρώπους ξέφραγο αμπέλι.
Εντυπωσιακά όλα αυτά αλλά η Μονή έμοιαζε με μαντρί....... Τώρα
μετά τη συντήρηση είναι όλα τακτοποιημένα, όμως κλειστά, αφού την
επισκέπτονται περιστασιακά επισκέπτες που πρέπει να πάρουν το κλειδί από
τα Δίδυμα. Όντως πολύ μεγάλο εμπόδιο ο δρόμος. Η Μονή ως θρησκευτικός
προορισμός θα πάρει τα πάνω της μόνον όταν ο δρόμος ασφαλτοστρωθεί και
γίνει άνετος για πούλμαν. Μικρή μεν άλλα εντυπωσιακή η Μονή, όπως και το
τοπίο.
Το ίδιο συνέβη και με το Φράχθι που ναι μεν έγινε
επισκέψιμο και για ομάδες τουριστών, αλλά ο δρόμος που οδηγεί προς αυτό
με δυσκολία επιτρέπει την κίνηση μόνον ΙΧ. Όλα μισά τα σκεφτόμαστε, όλα
μισά τα κάνουμε, και η επισκεψιμότητα και η αξιοποίηση μένουν έτσι στα
χαρτιά.
Ας προσέξουμε όμως και την Πελεή. Είναι παλιός οικισμός
αγροτοποιμένων, αλλά κτισμένος σε βυζαντινά μέτρα οίκησης. Καθώς
ερχόμαστε από Τραχειά προς Δίδυμα, εμφανίζεται στο βάθος η Πελεή με
τα ισόγεια σπιτάκια που υποκλίνονται ταπεινά στην κορυφογραμμή
αποδεχόμενα την κυριαρχία της. Ούτε την μιμούνται, ούτε την
ανταγωνίζονται, αλλά υπακούν στο φυσικό μέτρο αναλογιών. Μη ξεχνάμε ότι ο
Κωνσταντινίδης και ο Πικιώνης μελέτησαν τα ταπεινά σπίτια
των αγροτών και των προσφύγων και προσάρμοζαν στο τοπίο τα κτίσματα που
δημιουργούσαν. Από τη στιγμή που παίρνεις το δρόμο προς Πελεή,
εισέρχεσαι πράγματι στη Βυζαντινή Εποχή, μέχρι να φτάσεις στη Μονή.
Είναι και η Πελεή αξιοθέατος, όχι μόνο τα κάστρα και οι αρχαιότητες.
Επιβάλει το μέτρο, την αιδώ, την υπακοή σε αυτό που μας υπερβαίνει.
Έρρωσθε,
Βασίλης Γκάτσος