'' Η ΜΠΕ του χώρου Δεματοποίησης στον Σταυρό ''

Μόνον στην Ελλάδα γίνονται αυτά.

Γράφει ο Βασίλης Γκάτσος

Όταν η Περιφέρεια έκανε εφαρμογή την ιδέα της για χώρο δεματοποίησης στον Σταυρό, σημειωτέον ότι θα εξυπηρετούσε και του γειτονικούς Δήμους, γνώριζε βέβαια ότι προηγείται η Έγκριση της ΜΠΕ και η ΑΕΠΟ με τους πρόσθετους περιβαλλοντικούς όρους. Το ελληνικό παράδοξο είναι ότι ο ελεγχόμενος είναι και ελεγκτής, δηλαδή η Περιφέρεια φτιάχνει τη ΜΠΕ μέσω ενός γραφείου μελετών και την υποβάλλει προς έγκριση στον εαυτό της! Γιάννης κερνά και Γιάννης πίνει.

Έτσι η Περιφέρεια έγραψε στην ΜΠΕ ότι τα δέματα δεν μπορεί να παραμένουν αποθηκευμένα στον Σταυρό πάνω από δύο χρόνια, και η ...
...Περιφέρεια το ενέκρινε.

Στη συνέχεια η ΜΠΕ ήρθε προς γνωμοδότηση στον τότε Δήμο Κρανιδίου, γνωμοδότηση η οποία δεν είναι δεσμευτική. Απλά ο Δήμος δίδει γραπτώς την γνώμη του. Με άλλα λόγια, δώσει δεν δώσει γνώμη, η ΜΠΕ εγκρίνεται ή απορρίπτεται. Άλλο πράγμα όμως, από πολιτική άποψη, είναι να πει ΝΑΙ στην ΜΠΕ ο Δήμος και άλλο πράγμα ΟΧΙ.

Η τότε συμπολίτευση με Δήμαρχο τον κύριο Σφυρή, είπε ΝΑΙ, δίνοντας πίστη στον περιβαλλοντικό όρο, ότι δεν θα μένουν τα δέματα αποθηκευμένα πάνω από δύο χρόνια. Όμως είπε ΝΑΙ και η αντιπολίτευση του κυρίου Λάμπρου, είναι αλήθεια με μικρές επιφυλάξεις.

Όμως το βασικότερο θέμα μιας ΜΠΕ είναι η διάθεση όλων των αποβλήτων της εκτός εγκαταστάσεως με ελάχιστο ή καθόλου χρόνο προσωρινής αποθήκευσης, όχι φυσικά με ευχές και λόγια, αλλά με ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ.

Δηλαδή για τα δέματα η ΜΠΕ έπρεπε να έγραφε τα εξής:

Απόβλητο = Δέματα απορριμμάτων.

Χημική σύσταση δεματοποιημένων απορριμμάτων: Περιλαμβάνει πλήθος αναλύσεων κυρίως βαρέων μετάλλων αλλά και επικινδύνων οργανικών και ανόργανων ενώσεων.

Δοκιμή εκπλυσιμότητας: Είναι μία δοκιμή βάσει προτύπου που δείχνει τι ουσίες περνούν μέσα στο το νερό από τα απορρίμματα.

Το διαπιστευμένο εργαστήριο που έκανε τις δύο ως άνω αναλύσεις, βάσει αυτών χαρακτηρίζει τα δεματοποιημένα απόβλητα με έναν ευρωπαϊκό κωδικό, ουσιαστικά τα κατατάσσει στα αδρανή ή στα μη επικίνδυνα, ή στα επικίνδυνα απόβλητα.

Ας πούμε ότι τα δεματοποιημένα απόβλητα χαρακτηρίζονται ως μη επικίνδυνα.

Το μελετητικό γραφείο ψάχνει στην συνέχεια να βρει νόμιμους τρόπους διάθεσης. Ο ένας είναι να βρει μία εταιρεία η οποία διαθέτει χώρο υγειονομικής ταφής μη επικινδύνων αποβλήτων η οποία φυσικά δέχεται τα μη επικίνδυνα απόβλητα με αμοιβή. Φυσικά η εταιρεία αυτή έχει άδεια από το υπουργείο Περιβάλλοντος για να λειτουργεί. Τότε ο ιδιοκτήτης του χώρου δεματοποίησης συνάπτει σύμβαση με την εν λόγω εταιρεία η οποία περιλαμβάνεται απαραιτήτως στην  ΜΠΕ.

Ο άλλος τρόπος είναι να βρει εταιρεία αδειοδοτημένη η οποία να δέχεται τα μη επικίνδυνα απόβλητα για να τα αξιοποιήσει. Και εδώ σύμβαση που περιλαμβάνεται απαραιτήτως στην ΜΠΕ.

Η ΜΠΕ λοιπόν έπρεπε να είχε προσαρτημένες τουλάχιστον δύο συμβάσεις, με τον έναν, ή τον άλλο τρόπο διάθεσης ή και με τους δύο. Η υπηρεσία που εγκρίνει την ΜΠΕ πρέπει να βρει στην ΜΠΕ, την χημική σύσταση, την δοκιμή εκπλυσιμότητας, και τις συμβάσεις διάθεσης, αλλά και τις συμβάσεις μεταφοράς μέσω αδειοδοτημένων φορέων και εταιρειών. ΜΟΝΟΝ τότε πείθεται ότι τα δεματοποιημένα απορρίμματα όντως θα διατίθενται εκτός χώρου δεματοποιησης νομίμως, γιατί υπάρχουν και πραγματικοί αποδέκτες οι οποίοι, εννοείται, στέλνουν και όλες τις σχετικές άδειες λειτουργίας τους που και αυτές απαραιτήτως προσαρτώνται στην ΜΠΕ.

Αν δεν υπάρχουν αυτά τα αποδεικτικά διάθεσης η ΜΠΕ απορρίπτεται ασυζητητί και επιστρέφεται με τις σχετικές παρατηρήσεις για να επανυποβληθεί πλήρης. Αν και πάλι δεν υπάρχουν συμβάσεις, η ΜΠΕ απορρίπτεται, για τον απλό λόγο, ότι ο ελεγκτής και εγκρίνων αντιλαμβάνεται ότι αυτή η εγκατάσταση που δεματοποιεί απορρίμματα ΔΕΝ έχει βρει νόμιμο τρόπο διάθεσης των δεμάτων της, άρα είναι περιβαλλοντικά επικίνδυνη και απορρίπτεται ως επένδυση.

Ευχές, και θάθατα, δεν χωρούν σε μία ΜΠΕ.

Φυσικά ούτε ο κύριος Σφυρής ως Δήμαρχος, ούτε και ο κύριος Λάμπρου είδαν στην ΜΠΕ συμβάσεις, παρά μόνον την υπόσχεση του ιδιοκτήτη του χώρου δεματοποίησης, δηλαδή της Περιφέρειας, ότι τα δέματα δεν θα μένανε πάνω από δύο χρόνια αποθηκευμένα.

Η γνωμοδότηση δεν είναι να εκφράσουμε την πίστη μας στην Περιφέρεια ως ιδιοκτήτρια του έργου, ούτε ως εγκρίνουσα αρχή. Γνωμοδότηση του ΔΣ σημαίνει, ένας ειδικός υπάλληλος του Δήμου, ή ένας ειδικός σύμβουλος να εισηγηθεί στο ΔΣ τα τρωτά της ΜΠΕ και να πει ότι σύμφωνα με τους νόμους το ΔΣ πρέπει να γνωμοδοτήσει αρνητικά ή θετικά, ή να προτείνει μερικές αλλαγές.

Τίποτα απ’ όλα αυτά δεν έγινε. Και φυσικά δεν πείσθηκε ούτε ο κύριος Σφυρής, ούτε ο κύριος Λάμπρου, από την ΜΠΕ, ούτε από την Περιφέρεια ούτε από κανέναν. Άλλωστε από τα κατά καιρούς δημόσια γραφτά τους δείχνουν να είναι αρκετά έξυπνοι και αρκετά μπασμένοι στα θέματα της τοπικής αυτοδιοίκησης, Περιφέρειας, Υπουργείων κ.λ.π. Πέρα από τη διάθεση, δεν τους έκανε εντύπωση ότι ούτε τα δέματα, ούτε τα προς δεματοποίηση απορρίμματα που έγιναν σήμερα βουνό, τοποθετούνταν επί του χώματος και όχι σε ειδική στρώση στεγανών μεμβρανών, ή έστω τσιμεντόστρωση, ώστε τα ζουμιά να μην περνάνε στο υπέδαφος;

Απλά βρήκαν διέξοδο, νομιμοφανή για να κλείσουν την χωματερή του δήμου τους και να μεταθέσουν το πρόβλημα σε μία περιοχή σχετικά απομονωμένη. Αυτό που δεν αντιλήφθηκαν ήταν η έκταση που θα έπαιρνε το θέμα, έκταση που ούτε ο νέος Δήμαρχος Ερμιονίδας αντιλήφθηκε εγκαίρως.

Δίδαγμα:

Οποιαδήποτε νέα εγκατάσταση δημιουργηθεί σε οποιονδήποτε χώρο, είτε είναι του Δήμου, είτε της Περιφέρειας, είτε ιδιώτη, αν δεν έχει στην ΜΠΕ συμβάσεις πολλαπλές για τη διάθεση ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ που παράγει, δεν πρέπει να λειτουργήσει, δηλαδή δεν πρέπει να εγκριθεί η ΜΠΕ της. Αυτό ας μας γίνει μάθημα.

ΔΕΝ είναι όμως μόνον αυτό:

Στη μέση μπαίνει και μια κουτοπονηριά ελληνικότατη. Θεωρητικά η νέα εγκατάσταση θα δέχεται οικιακά απορρίμματα προς κομποστοποίηση. Τυπικά λοιπόν δίνει στην ΜΠΕ τη χημική σύσταση αποφαγιών, αυτά γίνονται κομπόστ που φυσικά θα έχει ιδανική χημική σύσταση και δοκιμή εκπλυσιμότητας και ας πούμε ότι για αυτό το προϊόν υπάρχουν εταιρείες αδειοδοτημένες που θα το πάρουν προς αξιοποίηση για βελτιωτικό εδάφους.

Έτσι δεν θα έχει κανένα πρόβλημα η ΜΠΕ. Όταν όμως λειτουργήσει η εγκατάσταση και στα προς κομποστοποίηση απορρίμματα γίνεται χαμός από ένα σωρό μικρομεταλλικά αντικείμενα, μπαταριούλες, κ.λ.π., κ.λ.π., τότε η εταιρεία που θα δεχθεί το πρώτο κομπόστ, θα κάνει αναλύσεις, θα το επιστρέψει και θα κλείσει το εργοστάσιο κομποστοποίησης νόμιμα. Κάτι ανάλογο έγινε και με την μονάδα στη χωματερή Λιοσίων που έφτιαχνε από τα απορρίμματα παστίλιες ξηρού υλικού που κατά την ΜΠΕ της ήταν κατάλληλο καύσιμο για τσιμεντοβιομηχανίες. Όταν όμως το πήραν οι τσιμενοβιομηχανίες και το έκαψαν στους κλιβάνους τσιμέντου, αποδείχθηκε πλήρως ακατάλληλο και δεν ξαναπήραν. Τελικά οι παστίλιες παράγονταν (εδώ είναι το ελληνικό πατέντο για να μηγν κλείσει το εργοστάσιο) χωρίς να έχουν χρήση και χρησιμοποιούντο αντί ... χώματος για να καλύπτουν τα απορρίμματα .... στο χώρο υγειονομικής ταφής των Λιοσίων!

Άρα: Δέκα φορές μέτρα, και μία κόβε. Δεν χωράνε κουτοπονηριές, επιπολαιότητες, σκοπιμότητες σε αυτά τα θέματα, γιατί γυρίζουν μπούμερακ.

Έρρωσθε,

Βασίλης Γκάτσος