ΘΥΜΑΜΑΙ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΤΟΥ ΜΑΗ…
Κάθε
που η Πρωτομαγιά έπεφτε μετά τις διακοπές της Πασχαλιάς, βγαίναμε απ’ την παραμονή στις εξοχές, να «πιάσουμε το Μάη»! Τραβούσαμε για
τα Ευκάλυπτα και τους αγρούς γύρω απ’ το Μοναστήρι. Όλο το σχολειό σε παράταξη.
Μπροστά ο δάσκαλος της τάξης και πίσω του εμείς, αράδα, σε τριάδες, με βήμα
ταχύ στο ρυθμό του τραγουδιού:
«Ο Μάιος μας
έφτασε, εμπρός βήμα ταχύ,
να τον
προϋπαντήσουμε παιδιά στην εξοχή!»
Γράφει ο Γιάννης Μ. Σπετσιώτης
Φωνές
και μελωδίες και γέλια πλημυρίζανε το χωριό, την εξοχή και τις καρδιές μας! Με
παιγνίδια, χορό και κολατσιό κύλαγε η μέρα. Οι
πιο «επιδέξιοι» από μας μαζεύανε αμάραντα, τα σκούρα μωβ λουλούδια με το πράσινο
κοτσάνι. «Ακόμα
και σα μαραθούν, κρατάνε το σχήμα και το χρώμα τους!»,
έλεγε ο δάσκαλός μας. Κόβανε και (α)λυγαριά που εύκολα λυγίζει και φτιάχνανε έναν κύκλο, τη βάση, να πλέξουνε στεφάνια........... Τα λουλουδάκια της μαζί, γιατί αγάπη συμβολίζουν! Βάζανε και στολίδια, μαργαρίτες κίτρινες κι άλλα πολύχρωμα
του αγρού λουλούδια! Πολλά ήταν τα στεφάνια! Ένα για κάθε παιδί, ένα για κάθε
σπίτι, να στολιστεί η αυλόπορτα, σημάδι για το καλωσόρισμα της άνοιξης! Δυο απ’
αυτά, τα πιο πλούσια, πυκνοπλεγμένα με τις οδηγίες των δασκάλων μας, ένα για
την κάθε είσοδο του σχολειού μας, φαντάζανε τεράστια στα παιδικά μας μάτια! Τα βαστούσαμε
καμαρωτά μαζί με ταπεινά μπουκέτα σαν παίρναμε το δρόμο της επιστροφής!
Άλλοι
πάλι κόβαμε το καλάμι, το βλαστό της βρώμης,
και, τρυφερό καθώς ήτανε, μασώντας το στο πάνω μέρος, φτιάχναμε καραμούτζες, σφυρίχτρες
αυτοσχέδιες, να «ενισχύσουμε» τα γέλια και τα ξεφωνητά μας...
Κι άλλοι μαζεύανε από τα μαστιχάγκαθα, «μαστίχα» -του
βουνού τη λένε, ουσία που βγάζαν τα λουλούδια τους, και τη μασούσανε ασταμάτητα
–τόσο που τα σαγόνια τους πονούσαν!
Ανήμερα, πριν καλά καλά ο ήλιος μάς γελάσει, οι
νοικοκυρές μ’ ένα μπουκέτο λούλουδα, άνοιγαν διάπλατα τα πορτοπαράθυρα προσκαλώντας
το Μάη με τις χαρές του:
«Μέσα Μάη και
χαρά
όξω ψύλλοι κι
αρρωστιά!»
Αργότερα
μουσκεύανε σε κρασί, να μαλακώσει, τη Μαγιοκουλούρα ή το λαμπριάτικο ψωμί που είχε μείνει απ’ το
τραπέζι της Ανάστασης. Από τότε τάχανε φυλαγμένα μέσα σε καλάθι κρεμασμένο απ’
το ταβάνι, για να μη μουχλιάσουν! Ήτανε δουλειά του παππού και της γιαγιάς, όσο
ζούσανε, η φροντίδα να φάμε, όλοι μας, από
ένα κομματάκι. Θυμάμαι πόσο παράξενο μου ‘χε φανεί αρχικά, στο σχολειό δεν θα
πήγαινα ακόμα, και πώς με τον καιρό έγινε συνήθεια και λαχτάρα και προσμονή!
Και σήμερα η πιο γλυκιά ανάμνηση της πρώτης του Μαγιού!
Τα μαγιοστέφανα στολίζανε τα νοικοκυριά ως του Αϊ – Γιαννιού του Κλήδονα, για δυο περίπου μήνες! Τα ρίχναμε, τότες, στις φωτιές που ανάβαμε παραμονή της γιορτής του Αγίου, τον Ιούνιο στις 23 …
Τραγούδια
σχετικά, γραμμένα για τη μέρα, σε Ποιητικές Συλλογές και Μουσικές Ανθολογίες,
γνωστά από τις αρχές του αιώνα μέχρι σήμερα, θυμάται και ο κ. Απόστολος.
·
Καλώς
τονε το Μάη το χρυσομάη!
·
Λουλούδια
ας διαλέξουμε και ρόδα και κρίνα!
·
Όλοι
όλοι έξω τώρα!
·
Ήρθε
πάλι η άνοιξη!
·
Μες
του Μαγιού τις μυρωδιές τα κόκκινα κεράσια!
·
Πάμε
ξανά στην εξοχή!
Δυο
μέρες μετά στις 3 του Μάη, στη γιορτή της Αγια-Μαύρας οι νοικοκυρές δουλειές
δεν κάνανε. Αποφεύγανε, ακόμα, και το ψωμί να το ζυμώνουνε, γιατί η παράδοση το
θέλει να μουχλιάζει…
(από το Σημειωματάριο της
μητέρας μου Κατίνας Βρεττού – Σπετσιώτου και τις μνήμες τις δικές μου και των συμμαθητών
μου)
Καλό μήνα!
Γιάννης Μ. Σπετσιώτης