Γράφει ο Βασίλης Γκάτσος
“Στα
ορεινά του κτήματος Μετόχι (ιδιοκτησίας της Μονής της Ύδρας) υπήρχε ένα
χάλασμα που οι πατεράδες και παππούδες μας ανέφεραν ως Άι Νικόλα.
Βοσκοί και κυνηγοί το χρησιμοποιούσαν ως καταφύγιο σε κακές καιρικές
συνθήκες,
ενώ σε κάποιες περιπτώσεις σταβλίζονταν και
ζώα. Όταν πήγαινα με τα πόδια στο Γυμνάσιο του Πόρου, το μονοπάτι
περνούσε κοντά στο ερειπωμένο εκκλησάκι και συχνά κάνοντας μικρή
παράκαμψη, άναβα εκεί ένα λαδοφάναρο που λειτουργούσε ως καντήλι….”
Είναι ένα σημαντικό απόσπασμα από αναμνήσεις του κυρίου Νίκου Μέλλου στο Εικονοσκόπιο
News.
Πριν τη δεκαετία του 1960 υπήρχε συχνή μετάβαση από την περιοχή
Θερμησίας με τα πόδια ή με ζώο προς Δαμαλά και προς Γαλάτα μέσα από
μονοπάτια των Αδερών. Τα μονοπάτια αυτά τα χρησιμοποιούσαν και όσοι
ναυτόπαιδες και ναύτες Ερμιονίδας υπηρετούσαν ή.......... σπούδαζαν στον Ναύσταθμο
του Πόρου. Όπως περνούσαν από τον Άι Νικόλα θα
περνούσαν και από άλλες επώνυμες περιοχές και ρέματα, από επώνυμους
βραχισμούς και στάνες.
Ένα
από αυτά τα μονοπάτια πήρε και ο Παυσανίας από την πόλη των Τροιζηνίων
(Δαμαλάς) και ανεβαίνοντας τις Αδέρες (Φορβάντιο όρος) συνάντησε
τον ναό του Απόλλωνος Πλατανιστίου, προφανώς σε κάποια ρεματιά με
πλατάνια από την πλευρά του Δαμαλά. Αυτός ο ναός δεν έχει μέχρι σήμερα
εντοπιστεί. Φυσικά σαν ‘εξωκλήσι’ θα ήταν ένας απλός περίβολος
φτιαγμένος συνήθως από δύο παράλληλες σειρές πλακών μπηγμένων
κάθετα στο έδαφος, που περιέβαλε έναν ναΐσκο ξύλινης κατασκευής με
θεμέλιο ξερολιθιά. Κάτι ανάλογο με τον ναό του Δία στον Προφήτη Ηλία
Ερμιόνης και της Ήρας στον Πρώνα (λόφος Μύλων Ερμιόνης).
Επί
των ημερών μας ανθεί ο ιστορικός τουρισμός και έρχονται ομάδες
τουριστών για να περπατήσουν αυτές τις αρχαίες πορείες. Μία ομάδα
μάλιστα
ζήτησε πληροφορίες για την πορεία του Παυσανία πάνω στις Αδέρες, γιατί
ήθελαν να περπατήσουν από Δαμάλα σε Ερμιόνη και μετά να συνεχίσουν την
πορεία του Παυσανία.
Παράκληση
προς τον κύριο Μέλλο, που φαίνεται να είναι από τους λίγους γνώστες
αυτών των παλαιών μονοπατιών να μας γράψει κάθε λεπτομέρεια
με ό,τι θυμάται, ότι είδε, ό,τι άκουσε για αυτά τα μονοπάτια και αν
έχει την ευγενή καλοσύνη και βέβαια χρόνο να παρακινήσει και άλλους
συντοπίτες του να δώσουν πληροφορίες και αναμνήσεις.
Είναι
πάρα πολύ σημαντικό να προσδιοριστούν αυτά τα παμπάλαια μονοπάτια, να
καταγραφούν και να επισημανθούν ως «Πορεία του Παυσανία».
Έρρωσθε,
Βασίλης Γκάτσος