Έχω αντιρρήσεις για το σχόλιο του κ. Δημαράκη αλλά επισημαίνω και μια σοβαρή παρατήρηση που καταγράφει.
Δεν νομίζω ότι πήγαν όλοι πρωτεύουσα λόγω αστυφιλίας. Πήγανε από την ανάγκη να βρούνε δουλειά και ουσιαστικά διωγμένοι από τους τόπους τους λόγω εμφυλίου πολέμου και της τρομοκρατίας που μετά ακολούθησε. Όλοι αυτοί μείνανε σε δωματιάκια με κοινή αυλή, μέχρι να καταφέρουν να αποκτήσουν στέγη σε πολυκατοικία. Τα χωράφια και τα μποστάνια του Φαλήρου, της Νέας Σμύρνης και όλων των άλλων περιοχών μπήκανε στο σχέδιο, ρυμοτομήθηκαν, έγιναν οικόπεδα. Παρανομίες και ατασθαλίες πολλές, αλλά δεν έχτιζε ο κόσμος μία πολυκατοικία στο πουθενά επειδή αγόρασε 2 η 4 στρέμματα αμπέλι στην Νέα Σμύρνη.Μεγάλες εκτάσεις έγιναν βιοτεχνίες και εργοστάσια. Όλος αυτός ο κόσμος από την αρχή έγινε μόνιμος κάτοικος πρωτεύουσας, δεν έμεινε επαρχιώτης που έκανε διακοπές στην πολυκατοικία ένα μήνα το καλοκαίρι. Όλος αυτός ο κόσμος συμφιλιώθηκε με το εργοστάσιο, την βιομηχανία, τη βιοτεχνία, τα λιμάνια, τα πλοία. Τα σπίτια τους ήταν μέσα στον οικισμό της πρωτεύουσας, με σύστημα ομβρίων, αποχέτευση, νερό, ρεύμα, συγκοινωνίες, δηλαδή πόλη. Φυσικά και εδώ μεγάλες οι καθυστερήσεις, έως εγκληματικές, αλλά τουλάχιστον υπήρχε η προοπτική, του ζω σε οργανωμένη πόλη. Αυτοί που διατηρούν «εξοχικό» στην πρωτεύουσα, δηλαδή μόνιμοι κάτοικοι χωριών, επαρχιακών πόλεων, και εξοχικών που έρχονται για διακοπές ένα μήνα στην πρωτεύουσα είναι ελαχιστότατοι, κλάσμα του κλάσματος, που λέμε.
Αντίθετα οι πρωτευουσιάνοι που έχουν εξοχικό στην Ερμιονίδα (και αλλού) κτισμένο στα 2 ή 4 ή παραπάνω στρέμματα καλλιεργήσιμης γης, το οποίο χρησιμοποιούν 1 μήνα το καλοκαίρι και 5-6 Σαββατοκύριακα είναι ήδη όσοι και οι μόνιμοι κάτοικοι της Ερμιονίδας και έτσι που πάμε μέχρι το 2030 θα έχουν τριπλασιαστεί. Δεν έρχονται για εργασία, αλλά στην κυριολεξία για ξάπλα. Είναι φυσικό να μη θέλουν δίπλα τους και γύρω τους τίποτα που να τους ενοχλεί. Ήδη καταγράφονται φαινόμενα να κλείνουν κέντρα στο Πόρτο Χέλι γιατί η μουσική τους ενοχλεί τα εξοχικά, να τοποθετούνται εμπόδια στους δρόμους για να μη περνάνε αυτοκίνητα, να ενοχλούνται από τους βιολογικούς, τα σφαγεία, τις βιοτεχνίες, τα νταμάρια, τα μαρμαράδικα, τα λιμάνια, από τα ραντίσματα και τα μηχανήματα των καλλιεργητών. Για να έχουν ανθρώπινες συνθήκες ζωής, πρέπει να εγκατασταθεί ένα τεράστιο δίκτυο ρεύματος που είναι και το σχετικά εύκολο, αλλά και εκατοντάδες χιλιόμετρα δικτύου πόσιμου νερού, δικτύου αποχέτευσης, πράγμα που λόγο και μόνον κόστους κατασκευής, συντήρησης και διαχείρισης είναι αδύνατον. Χώρια τα προβλήματα σκουπιδιών, φύλαξης, αστυνόμευσης, φωτισμού των δρόμων. Χώρια το τεράστιο πρόβλημα ότι όλος αυτός ο πληθυσμός εμφανίζεται ξαφνικά τον Αύγουστο. Χώρια του ότι εκτός του κτισίματος του εξοχικού και φυσικά της αγοράς του αγροτοτεμαχίου, ελάχιστα προσφέρουν στην τοπική οικονομία, γι’ αυτό και ο μόνιμος πληθυσμός της Ερμιονίδας μένει στάσιμος και οι νέοι φεύγουν. Αν όμως είχαμε 4-5 πραγματικά εργοστάσια των 300 ατόμων, αν είχαμε πραγματική παραγωγή (εννοώ κερδοφόρα) αγροτικών προϊόντων, αν είχαμε πραγματικό τουρισμό, αν η θάλασσα μας γινόταν και πάλι παραγωγική, τότε οι μόνιμοι κάτοικοι θα διπλασιάζονταν.
Τα εξοχικά είναι μια τελείως αφύσικη κατάσταση, και δεν έχουν καμία σχέση με τον τουρισμό. Είναι ελληνικό παράδοξο, μόνον και μόνον, γιατί είμαστε η μόνη χώρα που επέτρεψε την οικοπεδοποίηση της καλλιεργήσιμης γης. Αν αυτό δεν είχε επιτραπεί με άθλιους νόμους, τα εξοχικά θα ήσαν ενταγμένα σε προεκτάσεις των ήδη υπαρχόντων οικισμών μας, δηλαδή οι άνθρωποι με τους ανθρώπους, με άλλες σχέσεις. Και η καλλιεργήσιμη γη για τους καλλιεργητές και φυσικά για τους τουρίστες και τους παραθεριστές. Η φύση είναι ωραία, αλλά είναι άγριο πράγμα. Παλιά όλοι οι αγρότες και ιδιαίτερα τα παιδιά τους ήθελαν να ζουν στα χωριό τους και όχι στην ερημιά του χτήματος. Μη νομίζετε ότι αυτή τη μοναξιά του εξοχικού δεν τη ζουν οι ιδιοκτήτες του πρωτευουσιάνοι, και τη ζουν κυρίως στα παιδιά τους, που μεγαλωμένα εξ ολοκλήρου στην πόλη δεν πατάνε στα εξοχικά των γονιών, να ψήνουν μπριτζόλες και ψάρια και να αναζητούν όλη μέρα βυτίο να τους φέρει νερό και πότε γέμισε ο βόθρος ή να τρέμουν να μείνουν μόνα τους. Μόνον μεγάλα εξοχικά που είναι συγχρόνως και παραγωγικά κτήματα (villae rusticae) έχουν ειδικό ενδιαφέρον για τους μερακλήδες και ερωτευμένους με τη γη ιδιοκτήτες τους.
Ως εκ των άνω θεωρώ άτυχη και μάλλον αφύσικη τη σύγκριση του επαρχιώτη που πήγε στην πρωτεύουσα να δουλέψει και να ζήσει 12 μήνες το χρόνο και του πρωτευουσιάνου που έκτισε ένα εξοχικό στο πουθενά της Ερμιονίδας για να ξεκουραστεί 1 μήνα.
Με αυτή λοιπόν την έννοια γράφω για την Αχλαδίτσα και για κάθε Αχλαδίτσα, όχι βέβαια για τα άτομα που την αποτελούν. Ότι τα εξοχικά έτσι ως έχουν διασπαρθεί και φυτρώνουν σαν μανιτάρια στην καλλιεργήσιμη γη, είναι φυσικό να υπερασπίζονται δικά τους συμφέροντα τα οποία δεν συμβαδίζουν με τα συμφέροντα του μόνιμου πληθυσμού, αλλά και της τοπικής βιοτεχνίας, βιομηχανίας, καλλιέργειας της γης και φυσικά του τουρισμού. Και στην Ντάρδιζα οι μόνιμοι κάτοικοι που μένουν σε εξοχικό είναι ελαχιστότατοι. Πιστεύω ότι και η υπόδειξη στο Όμιλο να κάνει τουριστική επένδυση στην έκτασή του στη Ντάρδιζα, υπονοεί να εκμεταλλευτεί τα υπάρχοντα χτίσματα του οικισμού των Μεταλλείων. Αν όμως ο όμιλος σχεδιάσει κάτι ανάλογο με ένα μέσο ξενοδοχειακό συγκρότημα της Ερμιονίδας, από αυτά που παρακαλάμε να μην κλείσουν, και ζητήσει, ως είναι φυσικό για να είναι βιώσιμο, τη χρήση της μισής παραλίας της Ντάρδιζας, ώστε να προσελκύσει κόσμο, αυτό δεν θα γίνει αποδεκτό από τα εξοχικά.
Όσο για το πια είναι η βάση σε ένα μεταβαλλόμενο κόσμο, ναι, είναι ένα πολύ σοβαρό ζήτημα. Η βάση είναι αυτή που είναι σήμερα. Σε ένα άρθρο μου για την οδηγία 60 της ΕΕ που αφορά τα ύδατα (μπορεί όποιος θέλει εύκολα να το εντοπίσει ιδιαίτερο στο μπλογκ Villa Didimo όπου ο Γιώργος μου κάνει την τιμή να έχει ξεχωριστά το σύνολο των άρθρων μου), οι δειγματοληψίες, οι αναλύσεις, οι πληθυσμοί πουλιών, ψαριών, η κατάσταση του βυθού, των υπογείων και επιφανειακών εδαφών, δεν προσδιορίζεται εκ των προτέρων. Δηλαδή η οδηγία δεν λέει ότι αυτά είναι τα σωστά και πρέπει στο τάδε χρονικό διάστημα να φέρετε τα νερά σε αυτή την δεδομένη από εμάς κατάσταση. Κάθε άλλο μάλιστα. Λέει να κάνετε ότι πρέπει και να δημιουργήσετε αρχείο δεδομένων, ώστε να ξέρετε ότι ΣΗΜΕΡΑ η κατάσταση των υδάτων σας είναι αυτή που είναι, αλλά με στοιχεία. Αυτή λοιπόν πρέπει να την διατηρήσετε, δηλαδή όταν οι μετρήσεις και το σύστημά σας βλέπει χειροτέρευση, αμέσως να αναζητηθούν οι αιτίες και να παρθούν τα κατάλληλα μέτρα. Μετά ακολουθούν προγράμματα. Δηλαδή αν τα υπόγεια νερά της Ερμιονίδας είναι αυτά που είναι διαφυλάξτε τα με μέτρα από την χειροτέρευση. Αλλά είναι λογικό σε μια αγροτική και τουριστική περιοχή τα υπόγεια νερά να είναι πολύ καλύτερα από τα σημερινά. Φτιάχτε προγράμματα να το πετύχετε αυτό.
Σε όλα τα θέματα λοιπόν έτσι λειτουργούμε. Και στους οικισμούς της Ερμιονίδας γίνεται αποδεκτή η σημερινή κατάσταση. Δεν λέει κανένας γκρεμίστε τα μοντέρνα σπίτια. Όμως απαγορεύει να κτιστούν άλλα χωρίς σκεπές και δίνει κίνητρα να μπουν σκεπές στις παλιές ταράτσες.
Ρωτώ λοιπόν τους όντως οικολόγους, όχι φυσικά τους οικολογούντας, με τη σειρά μου: Πια είναι σήμερα η βάση για τα διάσπαρτα εξοχικά; Θα συνεχίσουμε έτσι να χτίζουμε ή θα πάμε στα 10 και μετά 20 στρέμματα, ώστε να δημιουργούνται εξοχικά αγροκτήματα; Ή θα καταργηθεί τελείως η οικοδόμηση σε καλλιεργήσιμη γη; Τι είναι ένας εξωραϊστικός περιβαλλοντικός σύλλογος που τα μέλη του είναι όλα ιδιοκτήτες εξοχικών που όταν είναι στην Αθήνα φροντίζουν να ζουν προς διευκόλυνσή τους κοντά στο εργοστάσιο που δουλεύουν; Γιατί οι πρωτευουσιάνοι έχουν για οικολογικούς λόγους αποδεχτεί στην Αττική να κτίζεις στα 20 στρέμματα εκτός σχεδίου και στην Ερμιονίδα κτίζουν και πασχίζουν να κτίζουν σε όσο λιγότερα από τα 4 στρέμματα μπορούν; Γιατί όταν είναι στην Πρωτεύουσα είναι υπέρ του ΥΠΕΚΑ που πήγε τις περιοχές Natura 2000 στα 10 στρέμματα, και όταν είναι στο τάδε εξωραϊστικό ή περιβαλλοντικό σύλλογο το ξεχνάνε; Τελικώς ο ζήλος για το περιβάλλον ενέχει συμφέροντα ή είναι άδολος; Να τονίσω μόνον ότι οι μεθοδευμένες καταπατήσεις γίνονται με φύτεμα δέντρων και ο καταπατητής τρέχει στις αστυνομίες και στις περιβαλλοντικές ενώσεις άμα του πειράξουνε τα δέντρα!
Έρρωσθε,
Βασίλης Γκάτσος