γράφει ο Γιάννης Σκούρτης
Με αφορμή δημοσίευμα και αναφορά στο πρόσωπο μου που διάβασα σε διάφορα χαρτιά που ήρθαν στα χέρια μου απο φίλους ,με έβαλε σε σκέψεις αν αξίζει τον κόπο να ασχοληθώ κ΄να απαντήσω στα ειρωνικά του σχόλια , γράφοντας ή να το αγνοήσω με κίνδυνο όμως να θεωρηθεί αδυναμία ή και παραδοχή των όσων αυτός ή αυτοί οι κύριοι υποστηρίζουν.
Με αφορμή δημοσίευμα και αναφορά στο πρόσωπο μου που διάβασα σε διάφορα χαρτιά που ήρθαν στα χέρια μου απο φίλους ,με έβαλε σε σκέψεις αν αξίζει τον κόπο να ασχοληθώ κ΄να απαντήσω στα ειρωνικά του σχόλια , γράφοντας ή να το αγνοήσω με κίνδυνο όμως να θεωρηθεί αδυναμία ή και παραδοχή των όσων αυτός ή αυτοί οι κύριοι υποστηρίζουν.Επιλέγω το δεύτερο¨ απαντώ σ΄αυτόν τον κύριο που ακόμα και σήμερα ξέρουμε και περιπαιχτικά λέμε όλοι οτι είναι γνώστης των πάντων, έχει επιστημονική κατάρτιση για το βιολογικό και τη λειτουργία του,για τα δάση,τα πεύκα κ΄τη σωτηρία τους,για τους σκουπιδότοπους,για την υγεία,για την παιδεία για θεσμούς για ΟΛΑ!
Τώρα βάζει χέρι στα ήθη και έθιμα του τόπου μας..... Πιάνει το όνομα μου στο στόμα του δημοσίως έτσι για να έχουμε να γράφουμε.....Τι να πει κανείς απο άτομα που δεν έχουν ''τσίπα'' επάνω τους ;
Τον βρίζουν αγανακτισμένοι συμπολίτες μας για το κατ'εξακολούθησιν προκλητικό και καταγγελτικό του ύφος!!!Τελικά έχει καταντήσει γραφικός......δέν καταλαβαίνει τι γίνεται
γύρω του;
Τώρα σ' ότι με αφορά για το συγκεκριμένο διευκρινίζω και απαντώ παρακάτω,αλλά........
........... στο παραλήρημα καί στο παιχνίδι τους (γράψε-απάντησε) δέν θα συμμετέχω.
........... στο παραλήρημα καί στο παιχνίδι τους (γράψε-απάντησε) δέν θα συμμετέχω.
α)το έθιμο το μαθαμε απο τους πατεράδες μας που πήγαιναν στην μπαρμπαριά και το εξηγούσαν στα παιδιά τους,σε εμάς, στα αγόρια τους που θα πέφταμε την ημέρα των θεοφανείων στην θάλασσα.
β)το έθιμο διασώθηκε κατα βάση απο την γενιά μου, διότι οι αμέσως μεγαλύτερή μας αλλά και οι επόμενες μικρότερες δεν συγκεντρώθηκαν ή δεν υπήρξε ικανός αριθμός αγοριών.Έτσι λοιπόν οι πρόεδροι της τότε Κοινότητας μας με το Λιμενικό σταθμό, εμένα και συνομήλικους φίλους μου καλούσαν για την αναβίωση του εθίμου
.Έτσι επι τέσσερα χρόνια ήτοι:1970,1972,1975 και 1976 οι:
Γιάννης Σκούρτης,Παναγιώτης Αραπάκης,Οδυσσέας Βογανάτσης,Άγγελος Σκούρτης(μάσας),Αριστείδης Κοντοπάνος,Γιώργος Μουρμούρης,Σωτήρης Τζιέρης(Καραβάνης),Μανώλης Ματθαίος,Μήτσος Κωστελενος και Λάμπης Νάκης(ζητώ συγνώμη αν μου διαφεύγει κάποιος) με ενθουσιασμό και συγκίνηση πέφταμε για το σταυρό στη θάλασσα γιατί είμαστε παιδιά ναυτικών και ζούσαμε το δρώμενο του εθίμου συμβάλλοντας έτσι ενεργά και άμεσα στη διάσωση του.
γ)Για όσους θυμούνται το 1983 (5η φορά για εμένα προσωπικά που έπεφτα στη θάλασσα) η γενιά μου(1952) και η γενιά του( 1955) συμφωνήθηκε και κληθήκαμε να πέσουμε όλοι μαζί
(12 τον αριθμό παρ' όλο που δεν ήταν η σειρά μας) διοτι ήταν προσκεκλημένη η Ε.Ρ.Τ για την προβολή του εθίμου μας.Ετσι λοιπόν για να ανταποκριθούμε ως κοινωνία τοτε σ'αυτό το έθιμο που όλοι καμαρώνουμε και το οποίο θα προβαλλόταν απο την ΕΡΤ σ΄ολη τη χώρα ως μοναδικό και ξεχωριστό,πάλι εμεις το ενσαρκώσαμε για ακομα μια φορά για να υπάρχει ΠΙΣΤΟΤΗΤΑ-ΚΑΛΛΙΦΩΝΙΑ-ΚΑΛΑΙΣΘΗΣΙΑ.
(12 τον αριθμό παρ' όλο που δεν ήταν η σειρά μας) διοτι ήταν προσκεκλημένη η Ε.Ρ.Τ για την προβολή του εθίμου μας.Ετσι λοιπόν για να ανταποκριθούμε ως κοινωνία τοτε σ'αυτό το έθιμο που όλοι καμαρώνουμε και το οποίο θα προβαλλόταν απο την ΕΡΤ σ΄ολη τη χώρα ως μοναδικό και ξεχωριστό,πάλι εμεις το ενσαρκώσαμε για ακομα μια φορά για να υπάρχει ΠΙΣΤΟΤΗΤΑ-ΚΑΛΛΙΦΩΝΙΑ-ΚΑΛΑΙΣΘΗΣΙΑ.
Να σημειώσω εδώ οτι το ντοκιμανταιρ της ΕΡΤ το 1983 ήταν το μοναδικό ολοκληρωμένο,έγχρωμο οπτικοακουστικό υλικό-ντοκουμέντο εως εκείνη την εποχή! Μέχρι τότε όλοι μας είχαμε κάποιες ασπρόμαυρες διάσπαρτες φωτογραφίες.....
΄Οντως τότε για πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκαν κιθάρες στα τραγούδια του ΓΙΑΛΑ-ΓΙΑΛΑ οι κιθάρες του αείμνηστου κανταδόρου της Ερμιόνης Νίκου Κουτούβαλη και Πασχάλη Καραμπάση(βλεπε ντοκυμαντερ ΕΡΤ).
Επίσης παλαιότερα τα τραγουδούσαμε παραμονή θεοφανείων όλοι οι λάτρες του εθίμου με συνοδεία κιθάρας....Το ακουστικό αποτέλεσμα καταπληκτικό!
Τότε αλλά και παλαιότερα αυτοί που καταγγέλουν γιατί η κιθάρα μπήκε ως νέο στοιχείο στο έθιμο ήταν εκεί σιγοτραγουδούσαν, μας καμάρωναν και ήταν χειροκροτητές μας........Απο τότε εως σήμερα τι άλλαξε γι'αυτούς;Που ήταν τόσα χρόνια κρυμμένοι και δεν πήγε ποτέ καμία νέα γενιά να τους ζητήσει να μάθουν το έθιμο και τα τραγούδια του;
Εμείς τόσα χρόνια έχουμε δώσει και την ψυχή μας σ'αυτό το έθιμο και οι νέοι της Ερμιόνης το αναγνωρίζουν με αποτέλεσμα μια 25ετία και πλέον παραμονή των θεοφανείων να μας αναζητούν και να μαθαίνουν τα τραγούδια απο εμάς κ΄μάλιστα με τη συνοδεία της κιθάρας!Αυτός ήταν ο σκοπός μας και είναι΄
η μεταλαμπάδευση του εθίμου......
Άλλωστε η κιθάρα συνοδεύει τραγούδια καντάδας,τα τραγούδια του ΓΙΑΛΑ-ΓΙΑΛΑ είναι ερωτικά,πόνου,νοσταλγίας,είναι κανταδόρικα. Επομένως η κιθάρα γεμίζει και στολίζει με αποτέλεσμα ο κόσμος της Ερμιόνης και όχι μόνο, τόσα χρόνια να το αναζητά και με συνοδεία κιθάρας και το έθιμο να μήν αλλοιώνεται σε καμία περίπτωση.........
Στο βιβλίο < ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ>
(επιμέλεια βιβλίου:Μηνάς Α.Αλεξιάδης καθηγητης Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών )
ο καθηγητής και Λαογράφος Στίλπων Κυριακίδης ,μεταφράζοντας τους Αριστοτελικούς όρους και
''το κατα παράδοσιν'' αναφέρει αυτολεξί σε αποσπασμα του ότι:
''Ένα στοιχείο του κατα παράδοσιν είναι η ζωτικότητα του.''Η παράδοση ή ο τύπος της παράδοσης δεν είναι κάτι το αδρανές ή το στατικό.Παράλληλα με τη δύναμη της συνήθειας που συγκρατεί τα κεκτημένα, ενεργεί και η αφομοιωτική δύναμη της παράδοσης που τείνει στην απόκτηση νέων στοιχείων''.
Πολλές παρόμοιες αναφορές υπάρχουν απο καθηγητές,συγγραφείς λαογράφους στη ακαδημαική και όχι μόνο βιβλιογραφία και σε ενα συμπέρασμα όλοι καταλήγουν ότι:
Τα ήθη- έθιμα της πατρίδας μας είναι ανθρωπίνως λογικό, εφόσον τα μέσα και οι εποχές εξελίσσονται, να επιδέχονται επιρροές στο πέρασμα του χρόνου χωρίς όμως να αλλοιώνεται αυτό καθε αυτό το έθιμο!
Με αυτές τις διαπιστώσεις φτάνουμε στο επίμαχο της μεγάλης και επιτυχημένης εκδήλωσης στον ΟΛΠ που διοργανώθηκε απο τον Δήμο μας και το ΙΛΜΕ για την έκθεση Λαικού πολιτισμού και την παρουσίση του δρώμενου ΓΙΑΛΑ-ΓΙΑΛΑ.
Θέλω να καταθέσω οτι μ'αυτό το ειρωνικό σχόλιο στο πρόσωπο μου δεν εκθέτουν εμένα (στην Ερμιόνη γνωριζόμαστε) αλλά στοχεύουν βαθύτερα στην υποβάθμιση και σπίλωση της εκδήλωσης που διοργάνωσε το ΙΛΜΕ-ΔΗΜΟΣ και προσωπικά την κυρία Ηρα Φραγκούλη την πρόεδρο και καθηγήτρια μας που το επιμελήθηκε και η ίδια μας παρότρυνε για το συγκεκριμένο θέμα της κιθάρας!Εφόσον την υπολήπτονται και τη σέβονται οπως δηλώνουν καθώς είναι γνώστρια του λαικού μας πολιτισμού γιατί δεν την ρώτησαν πριν;''
Για αυτούς που δεν γνωρίζουν διότι δεν ήταν παρόντες στη εκδήλωση και δεν έχουν άποψη, να σημειωθεί οτι το τραγούδι του ΓΙΑΛΑ-ΓΙΑΛΑ το είπαμε και χωρίς κιθάρα!''
Ο Δήμος μας και το ΙΛΜΕ ως επίσημοι διοργανωτές ποιούς κάλεσαν,ποιους εμπιστεύτηκαν οπως κάνουν χρόνια τώρα γιά τη παρουσίαση του Εθίμου; Αυτούς που έχουν ταχθεί όλα τα χρόνια στη διατήρηση καί διάδοση του ΄Γιάλα-Γιάλα.Παρέα μας στην εκδήλωση και ο παλαιότερος Διαμαντής Πασχάλης.
Όλη η παρέα που συμμετείχε στη συγκεκριμένη εκδήλωση είμαστε πολύ περήφανοι για την παρουσία μας και στο μέλλον αν έχουμε την υγεία μας και κληθούμε θα το ξανακάνουμε.
Τελειώνοντας επειδή σ'αυτή τη ζωή είτε μας αρέσει είτε δεν μας αρέσει υπάρχει το ''κοινώς αποδεκτόν'' έχω να θυμίσω για την συγκεκριμένη εκδήλωση αλλά και σε άλλες παλαιότερες εκδηλώσεις που συμμετείχα οτι η συγκίνηση,το χειροκρότημα και η αποδοχή του κόσμου σ'άυτές μας τις προσπάθειες πάντα ήταν γενναιόδωρη,εγκάρδια,αληθινή,αδιαμφισβήτητη...............
Η δουλειά μας,το μεράκι,ο κόπος μας ανταποδώθηκαν με την αγάπη του κόσμου προς εμάς. Αποδεικτικά στοιχεία
αμέτρητα,αλλά επιλέγω και προτιμώ να διαβάσετε το παρακάτω απόσπασμα απο κείμενο όχι δικό μου βέβαια ,αλλά συμπατριώτη μας που γράφει κιόλας στο blog του..........
Η δουλειά μας,το μεράκι,ο κόπος μας ανταποδώθηκαν με την αγάπη του κόσμου προς εμάς. Αποδεικτικά στοιχεία
αμέτρητα,αλλά επιλέγω και προτιμώ να διαβάσετε το παρακάτω απόσπασμα απο κείμενο όχι δικό μου βέβαια ,αλλά συμπατριώτη μας που γράφει κιόλας στο blog του..........
{''Πολιτιστική εκδήλωση Ερμιονιτών στον Πειραιά
Γράφει ο
Γιώργος Νοταράς
Το Σάββατο 17-4-10 στο εκθεσιακό κέντρο του ΟΛΠ στο Πειραιά, ο Δήμος Ερμιόνης, σε συνεργασία με το ΙΛΜΕ, παρουσίασαν σε ζωντανή αναπαράσταση και βίντεο το Ερμιονίτικο έθιμο της Βαπτίσης του Ιησού Χριστού, στο λιμάνι της Ερμιόνης, το λεγόμενο "Γυάλα-Γυάλα."
Το θέαμα για μας τους Ερμιονίτες ήταν συγκλονιστικό, το χειροκρότημα αυθόρμητο, το δάκρυ της ευτυχίας ανεξέλεγκτο, ζούσαμε στο χωριό μας, έτσι τόσο απλά, ανθρώπινα, όπως τότε!
Οι εκτελεστές της αναπαράστασης του εθίμου, αυθεντικοί Ερμιονίτες, τραγούδησαν και χόρεψαν, σε φόντο Ερμιονίτικης γειτονιάς, ανεπιτήδευτα, έκαναν αυτό που από νέοι έμαθαν, να συνεχίζουν την παράδοση και να την μεταλαμπαδεύσουν στους νέους.''}
Αυτά τα ολίγα για την ιστορία, εμείς έχουμε να Θυμόμαστε,
εσείς τι; Προφανώς καταγγελίες.................
ΜΕ ΤΕΤΟΙΑ ΑΤΟΜΑ ΠΟΥ ΑΝΑΣΤΑΤΩΝΟΥΝ ΚΑΙ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΚΑΤΑΠΑΥΣΤΑ ΔΕΝ ΞΑΝΑΑΣΧΟΛΟΥΜΑΙ !
ΤΕΛΕΙΩΣΑΜΕ!
ΓΙΑΝΝΗΣ Δ. ΣΚΟΥΡΤΗΣ
EIKONOSKOPIO NEWS: οι 3 φωτο απο την εκδήλωση είναι απο το αρχείο μας.
Ολόκληρη η επιστολή παρουσιάζεται αυτούσια όπως μας εστάλει απο τον κ Γ.Σκούρτη!